همشهری آنلاین: کارگردان "موج نو"، ژان لوک گدار، که فیلمسازی اروپا را در دهه 1960 به کلی دگرگون کرد و میراث او در روزگار فعلی به کارگردانانی مانند کوئنتین تارانتینو و پدرو آلمودوآر رسیده است، روز جمعه 3 دسامبر 80 ساله شد.

این کارگردان فرانسوی- سوئیسی در 1960 با ساختن فیلم "از نفس‌افتاده" با بازی جین سیبرگ و ژان پل بلموندو به شهرت رسید.
و به دنبال آن فیلم‌های کلاسیکی چون "آلفاویل" و "تحقیر" را خلق کرد.

گدار به عنوان رهبر نسل فیلمسازان موج نو: به همراه کارگردانانی مانند فرانسوا تروفو، با خلق فیلم‌هایی که به جای دکورهای استودیویی در فضای بیرون و با استفاده از فیلنامه‌های فی‌البداهه و صداهای طبیعی در محیط خارج فیلمبرداری می‌شدند، قواعد سینما را بازنویسی کرد.[موج نوی سینمای فرانسه]

ژان- میشل فرودون، رئیس سابق مجله نقد فیلم کایه دو سینما که "موج نو" را پروراند، ژان لوک گدار را این چنین خلاصه می‌کند: "در میانه دهه 1960 گدار پیکاسو بود: آنها مشهورترین هنرمندان جهان بودند."

"او ستاره نسل خودش بود. و حتی امروز شما نمی‌توانید 20 دقیقه با دیوید لینچ صحبت کنید بدون اینکه نام گدار به میان آید. و در مورد دیوید کراننبرگ، گاس ون سنت و جیم جارموش نیز همین قضیه صادق است."

اما گدار پس از یک دهه شکوهمند، در ماه مه 1968 پس از آنکه او و جمعی از پیروانش جشنواره کن را به تسخیر درآوردند تا توجه را به شورش دانشجویی که در بیرون در جریان بود، جلب کنند، رابطه‌اش را با نظام سینما قطع کرد.

گدار در سی‌ سال بعدی در دهکده‌ سوئیسی رول در موقعیت نیمه‌منزوی زندگی کرد، و گاه‌گاهی فیلم‌هایی مولف را برای طرفداران سرسختش می‌ساخت.[موج نو پس از نیم قرن]

امسال او فیلمی را با عنوان "سوسیالیسم فیلم" در جشنواره کن نمایش داد، کالئیدوسکوپی از سفرهای تصویری، صوتی و متنی در تاریخ و عقاید، از دوران باستان تا هولوکاست- اما خودش را از این جشنواره پرزرق و برق در ساحل ریویرا دور نگهداشت.

گدار در این اواخر- به خصوص در آمریکا- به خاطر مواضع ضدصهیونیستی و طرفدار فلسطین او و مصاحبه‌‌هایش در مورد نفوذ یهودیان در هالیوود با اتهامات ضدیهودیگری مورد حمله قرار گرفته است.

اما کارهای او در دوران اوجش اثر خود را بر دنیای فیلمسازی باقی گذاشته است: امسال او یک جایزه افتخاری اسکار به خاطر خلق "نوع جدیدی از سینما" دریافت کرد- هر چند همانطور که انتظار می‌رفت او در خانه ماند و برای دریافت جایزه نیامد.

فرودون می‌گوید: "فیلمسازان چه در برزیل، چه در ژاپن یا چین، همگی می‌گوید گدار به آنها کمک می‌کند که درباره کارشان به تامل بپردازند."

"برای مثال پدرو آلمودوآر به من گفت چگونه گدار نوعی دوست فکری برای اوست که هنگامی فیلم می‌‌سازد به او کمک می‌کند فکر کند. گدار همانقدر به آلمودوآر کمک کرده است که به لارس فون تریر کمک کرده است."

اما گدار دقیقا چه چیزی را به دنیای فیلمسازی آورد؟ فرودون می‌گوید: "شیوه جدیدی از داستان‌گویی، شات‌های طولانی‌اش، استفاده ریتمیک از تدوین."

"اما بیش از هر چیز دیگر، در هر شاتی که گدار می‌گیرد زیبایی غیرعادی وجود دارد. او بدو ن شک کارگردانی است به بهترین شیوه آسمان، درختان، طبیعت و نیز زنان را فیلمبرداری کرده است."

گدار که در 21 سالگی تابعیت سوئیس را کسب کرد، گفته است او 30 سال پیش دهکده رول را به همراه همسر سوئیسی‌‌اش، کارگردان سینما آن-ماری میویل، به این خاطر برای سکونت انتخاب کرد که "ناکجاآباد است."

دانیل بلوتیف شهردار این دهکده 6 هزار نفری می‌گوید:‌ "مردم در اینجا را او با حال خود می گذارند. او عادات خودش را دارد. سگش را می‌گرداند، در خیابان اصلی به قهوه‌خانه می‌رود و روزنامه یا سیگار برگ می‌خرد."

فردریک ماری از سینماتک سوئیس می‌گوید: "برداشت من این بود که او واقعا نمی‌خواهد 80 سالگی‌اش را جشن بگیریم. او به آینده فکر می‌کند، آخرین فیلمش فوق‌العاده مدرن است...وقتی به فیلم او نگاه می‌کنند، گویی او 20 سالش بیشتر نیست."

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها