آیا می‌توانیم دنیای رویاهای‌مان را خودمان بسازیم؟ جواب مثبت است، اما برای این کار نیاز به تمرین دارید.بهترین زمان برای شروع این تمرین درست پیش از رفتن به بستر است.
دیردیدر بارت، استاد روانشناسی و استاد دانشگاه هاروارد و نویسنده کتاب "کمیته خواب" از 76 دانشجوی کالج خواست تا یک مسئله (محلی که باید برای تعطیلات بروند یا چگونگی چیدن مبلمان و مانند اینها ) را انتخاب کنند و در حالی که دارند به خواب می‌روند بر آن متمرکز شوند.
این دانشجویان برای یک هفته محتوای رویاهای‌شان را ثبت کردند، و دانشجویان دوره فوق‌لیسانس این نوشته را بازبینی کردند و دریافتند که یک سوم این دانشجویان به طور موفقیت‌آمیزی توانسته‌اند این مسئله را در رویاهای‌شان حل کنند.
یک دانشجو که در مورد ادامه تحصیل در ماساچوست یا کالیفرنیا مردد بود، در رویایش دید که با هواپیمایی دچار اشکال موتور پرواز می‌کند، و هنگامی که او به خلبان پیشنهاد کرد در ماساچوست فرود آید. خلبان گفت بهتر است به سمت آن نور درخشان در غرب رفت.
رازهای زندگی: آیا می‌توانم رویاهایم را کنترل کنم؟
درمان با تمرین تصویری Imagery rehreasal therapy یا IRT یک روش فعال‌تر و روزانه برای تاثیرگذاری بر رویاهاست که روانشناسان برای کمک به افراد دچار ضربات عاطفی از آن استفاده میکنند تا از تکرار شدن کابوس‌های آنها جلوگیری شود (چنین کابوس‌هایی حدود سه میلیون نفر را در آمریکا به اختلال استرس پس از ضربه عاطفی مبتلا هستند، آزار می‌دهد).
افرادی که در این جلسات درمانی شرکت میکنند، یک نسخه شاد از کابوس‌شان را می‌نویسند- برای مثال به جای یک کوچه تاریک، یک خیابان آفتابی و به جای یک هیولای ترسناک یک سگ ملوس- و برای 15 دقیقه در روز سعی میکنند این ماجرای شاد را در ذهن‌شان تصویرسازی کنند.
در یک گروه از بیماران در سیستم مراقبت بهداشتی سان‌‌دیه‌گو که این دوره درمان IRT را گذرانده بودند، پس از 5 هفته تمرین میزان کابوس‌ها 33 درصد کاهش یافت.
جین گاکنباخ، استاد روانشناسی دانگشاه گرانت مک‌اوان در آلبرتا و نویسنده کتاب "بازی با واقعیت" می‌گوید در حین رویای شفاف یا زنده ممکن است به جای صرفا واکنش نشان دادن می‌توان کنش انجام داد. به گفته او حدود 58 درصد از افراد دست کم یک بار رویای شفاف را تجربه کرده‌اند.
گاکنباخ بازی‌های ویدئویی نظامی را به عنوان راهی برای کمک به سربازانی که دچار کابوس‌های مربوط به جنگ بودند، مورد بررسی قرار داده است.
او می‌گوید: "سربازانی که ندرتا بازی‌های ویدئویی نظامی را انجام داده بودند، در رویاهای‌شان درباره حوادث جنگ نمی‌توانستند ماشه را بچکانند. آنها در این رویاها در مقابل خطر عاجز می‌ماندند. اما سربازان که این بازی‌ها را انجام داده بودند، در رویاهای‌شان فعال بودند و هنگام تیراندازی به سمت آنها پشت یک بولدزر مخفی می‌شدند یا به طرف مقابل شلیک می‌کردند."
البته کنترل رویا دقیق نیست. رابرت واگونر، نویسنده کتاب "رویابینی شفاف: راهی به سوی خود درونی" می‌گوید: "ملوان نیست که دریا را کنترل می‌کند، و هیچ رویابین شفافی هم رویا را به طور کامل کنترل نمی‌کند."
گاکنباخ نیز دریافت که ذهن ناخودگاهش شیوه‌های مقابله خاص خودش را دارد.
او می‌گوید: "روی نیمکتی در پارک مرکزی نشسته بودم، و می‌دانستم که دارم رویا می‌بینم. یک زن با یک کلاه سفید داشت رد می‌شد. تصمیم گرفتم کلاه او به را هیولا تبدیل کنم، اما نتوانستم. در عوض او به صورت گرگی درآمد و مرا گاز گرفت."
Popular Science