محققان دانشگاه کالیفرنیا در برکلی کشف کردند که در طول فاز Rem خواب که در آن رویا میبینیم، در شرایطی که مغز در حال پردازش تجربیات احساسی است، مواد شیمیایی مربوط به استرس مسدود میشوند و سوزش ناشی از خاطرات دردناک حذف میشوند.
فاز "حرکات سریع چشم" (Rem) در حدود 20 درصد از مدت زمانی را که یک فرد سالم در خواب سپری میکند، به خود اختصاص میدهد.
نتایج این کشف همچنین میتواند توضیح دهد که چرا افراد دارای استرس "پسا آسیبی" به سختی میتوانند از تجربیات دردناک خود بگذرند و از کابوسهای غیرمعمول رنج میبرند.
به گزارش خبرگزاری مهر، این محققان در این خصوص توضیح دادند: "فاز خواب به خاطر ترکیبات نوروشیمیایی ویژهای که دارد به ما نوعی درمان شبانه ارائه میکند که قادر است تجربیات احساسی را که در طول روز با آنها مواجه شدهایم را حذف کند. اما در افراد دارای استرس پسا- آسیبی، این درمان شبانه عمل نمیکند. این بدین خاطر است که در این افراد، یک فرایند بازگشت به رویدادهای گذشته یا فلاش بکهایی تولید میشوند که در آنها تجربیات دراماتیکی که پشت سر گذاشتهاند در طول خواب دوباره زنده میشوند."
این دانشمندان افزودند: "در طول فاز خواب Rem خاطرات دوباره فعال، متصل و یکپارچه میشوند اما همه این اتفاقات در وضعیتی رخ میدهد که در آن، مواد نوروشییمایی استرس سرکوب شده باشند."
این درحالی است که در افراد دارای استرس پسا- آسیبی این مواد نوروشیمیایی اغلب حذف نمیشوند. به طوریکه مطالعات گذشتهای که بر روی افراد متاثر از PTSD (افسردگی و سایر اختلالات خلق و خو) انجام شده بود، نشان میداد که این افراد درعملکرد فاز Rem دچار ناهنجاری هستند.
این تیم به منظور دستیابی به این نتایج، 35 جوان داوطلب سالم را به دو گروه تقسیم کردند. تمام این افراد 150 تصویر را که تاثیر احساسی بالایی بر جای میگذاشت دو مرتبه به فاصله 12 ساعت از یکدیگر تماشا کردند درحالی که دانشمندان همزمان فعالیت مغز آنها را اسکن میکردند.
نیمی از داوطلبان تصاویر را یکبار قبل از صبح و بار دوم در شب دیدند و گروه دوم به ترتیب در دو نوبت قبل از شب و بعد از صبح روز بعد و پس از یک شب خواب تماشا کردند.
نتایج این تحقیقات نشان داد در گروهی که تصاویر را با یک وقفه خواب تماشا کرده بودند کاهش چشمگیری در نیروی واکنش احساسی به تصاویر مشاهده شد. به ویژه فعالیت دوباره بادامه مغز این افراد کاهش یافت. بادامه مغز، احساسات را پردازش میکند.
کاهش فعالیت بادامه به کورتکس جلوپیشانی (فضای پردازش مسائل عقلانی) اجازه داد که کنترل واکنشهای داوطلبان را دوباره به دست گیرد. همچنین در طول خواب در این گروه کاهش سطح نوروپینفرین مشاهده شد. نوروپینفرین مادهای شیمیایی است که با استرس مربوط به فاز Rem ارتباط دارد.