به گزارش خبرنگار مهر، به طور کلی روزه داری برای علل پزشکی در علم طب به کرات مورد استفاده قرار گرفته است که در آن میان میتوان به مدیریت وزن بدن، کاهش چربیها و استراحت دستگاه گوارش اشاره کرد. برای برخی روزهها مضراتی هم شمرده شده است و بسیاری از آنها در زمره رژیمهای سختی دسته بندی میشوند که نه تنها برای بدن هیچ منفعتی در پی ندارد بلکه به آن صدماتی را وارد میکند و چه بسا که این صدمات جبران ناپذیر هم باشند.
این درحالی است که روزه در اسلام با چنین رژیمهای غذایی و چنین برنامههای روزه داری متفاوت است چرا که در ماه رمضان هیچ نوع سوء تغذیه یا عدم جذب کالریهای کافی وجود دارد. جذب کالری در زمان ماه رمضان به آرامی تحت راهبردهایی روزه داری ماه رمضان که هرساله توسط بسیاری از پزشکان توصیه میشوند صورت میگیرد.
علاوه بر این روزه داری در ماه رمضان از سوی هیچ پزشکی برای افرادی که دارای بیماریهای مختلف هستند توصیه نمیشود.
اگر درسهای رمضانی چه برحسب جذب و مصرف مواد غذایی و چه برحسب تقوا و پرهیزگاری پس از این ماه مبارک نیز ادامه یابد می تواند برای کل زندگی فرد موثر واقع شود. علاوه بر این نوع غذاهایی که فرد در طول ماه رمضان مصرف میکند هیچ کدام از معیارهای گزینشی رژیمهای سخت را چون مصرف صرف پروتئین یا مصرف صرف میوهها را در پی ندارد. در ماه رمضان مصرف خوردنیها در حد اعتدال بلامانع است.
توصیه پزشکان به روزه داران
پزشکان و متخصصان معتقدند فواید روزه بر سلامت بدنی بهتر حاصل میشود که روزه دار امساک روز را با زیاده روی در فاصله زمانی افطار تا سحر تلافی نکند، چرا که پر خوری خود موجب زیانهای چشمگیری برای دستگاه گوارش میشود.
تنها تفاوت میان رمضان با سایر برنامههای غذایی مسئله زمان بدنی است ما در ماه رمضان با مصرف یک صبحانه زودهنگام، از خوردن وعده ناهار صرف نظر کرده و هنگام غروب افطار میکنیم.
براساس آنچه برخی محققان اعلام میکنند، پرهیز از نوشیدن آب در طول این ماه نه تنها مسئله منفی نیست بلکه در حقیقت موجب میشود که تمام مایعات بدن متمرکز شود و آب زدایی به آرامی صورت گیرد. بدن ما دارای مکانیسم حفاظت از آب است، تحقیقات علمی نشان داده است که در زندگی گیاهان آب زدایی آرام و حفاظت از آب میتواند بر طول عمر آنها تأثیرگذار باشد.
تأثیرات فیزیولوژی روزه بر بدن
تأثیر فیزیولوژی و کارکرد بدن در زمان روزه داری دربرگیرنده کاهش قند خون، کاهش کلسترول و کاهش فشار سیستولی خون است. سیستول به فرآیند انقباض قلب گفته میشود. حقیقت امر این است که روزه داری توصیه ایده آل برای درمان دیابتهای خفیف، متوسط، ثابت و غیر انسولینی، چاقی و فشار خون بالا است.
روزه داری وضعیت سلامتی بدن را به خطر نمی اندازد
در سال 1994 در نخستین کنگره " سلامتی و رمضان" که در کازابلانکا برگزار شد، 50 مقاله تحقیقاتی از سراسر دنیا از سوی محققان مسلمان و غیر مسلمانی ارائه شد که تحقیقات جامعی درباره ابعاد پزشکی روزه داری انجام داده بودند. در این مقالات علاوه بر اینکه بهبود شرایط پزشکی بسیاری برای بدن مورد استناد قرار گرفته بود این مسئله مورد تأکید قرار گرفته بود که روزهداری براساس سنت اسلامی به هیچ وجه وضعیت سلامتی هیچ بیماری را به خطر نیانداخته و شرایط پزشکی وی را تشدید نکرده است. اما از سوی دیگر توصیه شده است که بیمارانی که از بیماریهای شدیدی چون دیابت یا انسداد شرائین اکلیلى قلب، سنگ کلیه رنج میبردند، نباید روزه بگیرند.
کارشناسان بهداشت جسم و فعالیتهای ورزشی اعتقاد دارند که روزه تغییرات متابولیکی در بدن ایجاد میکند که این تغییرات از کربوهیدراتهای اضافی استفاده کرده و اتکا به چربی را به عنوان یک لایه برای تأمین انرژی افزایش میدهند.
تأثیرات روانشناختی روزه داری
برای روزه داری همچنین تأثیرات روانشناختی را نیز برشمردهاند که درمیان فهرستی از این تأثیرات مثبت میتوان به آرامش روزه داران، تقویت صبر در آنان، به حداقل رسیدن رویکردهای خصمانه در فرد و کاهش جرم و جنایت اشاره کرد. این تأثیرات مثبت روانشناسی را میتوان به ثبات قند خون در زمان روزه داری نیز نسبت داد.
درنهایت این مسئله عادی است که در هفته اول ماه رمضان احساس خستگی میکنیم، این امر نشان میدهد که بدن برای انطباق خود با شرایط جدید به زمان نیاز دارد. پرهیز از فعالیت جسمانی شدید در ماه رمضان از جمله توصیههای صورت گرفته توسط پزشکان است که البته نباید در آن چون هررویکرد دیگری افراط کرد.
افزایش احساس خستگی ممکن است در نتیجه کمبود خواب یا اختلال در الگوهای عادی خواب باشد. رژیم غذایی مناسب و اصلاح وضعیت خواب و زمان بندی کاری میتواند هر تأثیری را بر عملکرد بدن به حداقل رسانده و حتی حذف کند. بنابراین به سادگی می توان استدلال کرد که روزه داری نه تنها به علمکرد بدن و شرایط جسمی صدمه نمیزند بلکه به سلامت جسم کمکهای شایانی خواهد داشت.