گروه محیط‌زیست: بخشی از سخنان چهارشنبه گذشته رئیس‌جمهور در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیشنهادهایی برای استفاده بیشتر از جنگل‌ها و مراتع با هدف اشتغال‌زایی و تولید اختصاص داشت؛ سخنانی که با انتقاد صاحب‌نظران منابع طبیعی و اعضای کمیسیون آب، منابع طبیعی و کشاورزی مجلس مواجه شد.

 احمدی‌نژاد در جمع نمایندگان مجلس گفت: «در ایران 187‌میلیون هکتار زمین داریم که 25‌میلیون هکتار کویر مرکزی، 103‌میلیون هکتار جنگل و مرتع، 5/2میلیون هکتار تحت اشغال کاربری‌های صنعتی و مسکونی و 45‌میلیون هکتار زمین قابل کشت است که از این وسعت فقط 17‌میلیون هکتار زیرکشت می‌رود. آب هم داریم. مگر می‌شود خدا زمین حاصلخیز بدهد ولی آب ندهد؟ ثروت‌هایی که در بازار ارز و سکه است باید به سمت تولید برود.»

وی افزود: «یک زمانی گفتند دام را باید از جنگل بیرون ببریم تا جنگل حفظ شود، درحالی‌که خود دامداران بهترین حافظان جنگل هستند. باید آنها را به دامداران برگردانیم تا 400هزار شغل تولید شود. کل علوفه وارداتی کشور هفت ‌میلیون تن است، درحالی‌که شش میلیون تن بلوط در جنگل‌ها از بین می‌رود و روند جنگل‌ها به سمت حفظ شدن نیست.»

انتقاد رئیس کمیسیون آب، منابع طبیعی و کشاورزی مجلس

این سخنان رئیس‌جمهور در حالی مطرح می‌شود که هنوز تکلیف طرح جامع منابع طبیعی درمجلس شورای اسلامی روشن نشده است؛ طرحی که بسیاری از منتقدان و صاحب‌نظران کشور، موادی از آن را مغایر با منافع و مصالح کشور می‌دانند و با طرح دیدگاه‌های خود از تریبون‌های مختلف از نمایندگان به‌ویژه اعضای کمیسیون آب، منابع طبیعی و کشاورزی مجلس شورای اسلامی می‌خواهند با لحاظ نظرات و دیدگاه‌های متخصصان با تجدیدنظر در برخی مواد این طرح اجازه ندهند منابع طبیعی کشور بیش از این تضعیف شود. این نگرانی هنوز برطرف نشده که رئیس دولت دهم با پیشنهادهایی مبنی بر استفاده از عرصه‌های طبیعی کشور جامعه منابع طبیعی را بهت زده کرد. منتقدان منابع طبیعی این اظهارات و پیشنهادها را ناشی از کدها وداده‌های غلطی می‌دانند که برخی مشاوران در اختیار رئیس دولت قرار می‌دهند. عباس رجایی رئیس کمیسیون آب، منابع طبیعی و کشاورزی مجلس در واکنش به سخنان رئیس‌جمهور گفت: از رئیس‌جمهور انتظار داریم در یک سخنرانی رسمی داده‌های تخصصی ارائه دهد، اما متأسفانه سخنان ایشان درباره واگذاری جنگل‌ها به دامداران کاملاً غیرتخصصی و در جهت تخریب جنگل‌ها بود. جنگل اگر جنگل باشد علوفه‌ای در آن نمی‌روید، زیرا درختان بلند و تناوری هستند و آفتاب به کف جنگل نمی‌تابد که علوفه بروید.

رجایی افزود: اگر بخواهیم جنگل‌ها را به دامداران واگذار کنیم بدان‌معناست که دامدار درخت‌های جنگل را قطع کند و جنگل را تخریب کند تا نور آفتاب به زمین بتابد و بتواند علوفه‌ای برای دام‌هایش تهیه کند. چرا وقتی می‌توانیم در شرایطی که زمین خوب برای تأمین امنیت غذایی داریم زمین‌های زراعی، مراتع و جنگل‌ها را در اختیار مسائلی بگذاریم که شاخص‌های رفاه یک‌سری افراد را ایجاد کنیم تا در این زمین‌ها ویلا بسازند.

کدهای غلط برای نابودی منابع طبیعی

مهندس کاظم نصرتی نصرآبادی، کارشناس برجسته منابع طبیعی که سال‌ها مدیریت جنگل‌های شمال کشور را برعهده داشته در واکنش به گفته‌های رئیس‌جمهور به همشهری گفت: از رئیس‌جمهور انتظار می‌رود پیش از آنکه مباحثی این چنینی را مطرح کنند حداقل نظرات متخصصان و صاحب‌نظران عرصه منابع طبیعی را جویا شوند تا برخی مشاوران نادانسته با کدهای غلط، مسبب مطرح‌شدن ایده‌ای نشوند که حتی طرح آن باعث نگرانی عمیق جامعه منابع طبیعی کشور می‌شود چه برسد به آنکه بخواهد چنین طرحی که در تضاد کامل با منافع و مصالح منابع طبیعی کشور است به اجرا در‌آید.

رئیس سابق جامعه جنگلبانی کشور خاطرنشان کرد: اگر هدف از طرح چنین پیشنهادهایی توسعه کشاورزی و اشتغال‌زایی است باید گفت مابیش از صد سال سابقه مدیریت کشاورزی داریم و زمانی در بخش تولید برخی محصولات تا مرز خودکفایی هم پیش رفتیم اما با برنامه‌ریزی غلط به وارد‌کننده محصولات تبدیل شدیم حتی ساختمان وزارت کشاورزی را فروختیم. در بحث منابع طبیعی هم کسانی که چنین مشاوره‌هایی را به رئیس‌جمهور می‌دهند اطلاعاتی از منابع طبیعی و مجموعه جنگل ندارند و با مصالح منابع طبیعی بیگانه‌اند.

نصرتی با تأکید براینکه جنگل یک مجموعه زنده و به هم پیوسته‌ای است که در کف آن علوفه‌ای وجود ندارد که بخواهیم آن را برای چرای دام به دامداران واگذار کنیم، تصریح کرد: اگر در مقاطعی دامداری در جنگل رشد کرده ناشی از سیاست‌های غلطی است که از قبل وجود داشته و همچنان ادامه دارد زیرا دولت تصور می‌کند مالک جنگل است و با همین نگاه هر سیاستی را که بخواهد در جنگل اعمال می‌کند. نتیجه چنین رویکردی وضعیت نابسامانی است که اکنون دامنگیر جنگل‌های کشور شده است.

وی با اشاره به اینکه در گذشته‌های دور، دامداری در جنگل‌های طبیعی میانوند(جنگل‌های واقع شده بین مناطق جلگه‌ای و ارتفاعات بالا) وجود نداشته و فقط دامداران در بوته زارهای اطراف اراضی کشاورزی و در اراضی جلگه‌های دشت شمال دام‌ها را متمرکز می‌کردند، گفت: با نابودی جنگل‌های جلگه‌ای و تبدیل آنها به اراضی کشاورزی، قشلاق دامداران به درون جنگل‌های طبیعی سوق داده شد و همزمان دامداران برای تأمین علوفه شروع به قطع درختان کردند و دربخش‌هایی از جنگل هم با کت‌زنی(قطع آوندهای درختان) زمینه سبز شدن علوفه را فراهم ساختند به همین دلیل، طرح خروج دام از جنگل برای صیانت از جنگل در دستور کار قرار گرفت اما از آنجای که اعتبارات و امکانات لازم فراهم نشد این طرح نیمه کاره رها شد. در حال حاضر هم یکی ازراهکارهای اصلی نجات جنگل اجرای کامل طرح خروج دام از جنگل است. این کارشناس، واگذاری جنگل‌های کشور به افراد و بخش خصوصی با توجیه اشتغال‌زایی و افزایش تولید را طرحی به کام افراد سودجو و فرصت طلب عنوان کرد و گفت: رویشگاه‌های جنگلی کشور در حال حاضر بیش از هر زمانی نیاز به طرح‌هایی دارند که به صیانت و حفاظت از این باقیمانده‌های میراث طبیعی منجر شوند درحالی‌که پیشنهادهای مطرح شده مجال زمین خواری و تجاوز به عرصه‌های جنگلی را فراهم می‌سازد و به تخریب‌ها دامن می‌زند.

وی درباره جنگل‌های زاگرسی هم خاطرنشان کرد: این رویشگاه‌ها عملکردی حفاظتی دارند و ماهیت آنها حفظ آب و خاک کشوراست به‌طوری که 45 تا 50 درصد از آب کشور را همین رویشگاه‌های زاگرسی تأمین می‌کنند ؛با وجود این، طی سال‌های اخیر به‌دلیل شدت گرفتن تخریب‌ها، زادآوری این جنگل‌ها به خطر افتاده و در معرض نابودی قرارگرفته‌اند. براین اساس اگربذری هم دراین جنگل‌ها تولید می‌شود باید اجازه داد این بذر صرف تجدید حیات و زادآوری جنگل شود.نصرتی گفت: اگر معتقد به اشتغال و تولید هستیم باید نگاه ما به منابع طبیعی و محیط‌زیست تغییر کند و کشاورز ی و دامداری وشیوه بهره‌برداری را از حالت سنتی و شبانی خارج کنیم.

برچسب‌ها