حتماً می‌دانید که یکی از عوامل اصلی پیری سلول‌های پوستی، نور آفتاب است. در واقع اشعه‌های ماورای بنفش خورشید در پوست نفوذ کرده و در پی آن سر و کله‌ی چین و چروک و مشکلات دیگری پوست پیدا می‌شود. اما از آنجا که بشر میل زیادی به جوان نگه داشتن جلد خود دارد تمام تلاش خود را برای محافظت خود از این اشعه‌های ماورای بنفش انجام می‌دهد. واقعیت این است که چین و چروک پوستی دیر یا زود روی پوست همه‌ی ما نقش می‌بندد. تنها کاری که از دست ما برمی‌آید (به‌جای بوتاکس و صرف هزینه‌های هنگفت) این است که با مصرف آب کافی و مواد غذایی مناسب، پوست خود را در برابر اشعه‌های ماورای بنفش خورشید قوی‌تر کرده و پیدایش این چین و چروک را به تعویق بیندازیم. با ما همراه باشید تا با مواد غذایی مفید برای مقابله با نور آفتاب بیشتر آشنا شوید.
دلایل اصلی پیری پوست
اولین عامل پیری زودهنگام پوست عوامل ژنتیکی است. بهتر است پوست پدر و مادر خود را با دقت بیشتری نگاه کنید تا متوجه شوید در آینده چگونه پوستی خواهید داشت. دومین عامل اصلی پیری سلول‌های پوستی نفوذ اشعه‌های ماورای بنفش (UV) است. مصرف دخانیات نیز از عوامل پیری زودهنگام پوست است. پوست افراد سیگاری 300 برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها دچار چین و چروک می‌شود.
در مورد ژنتیک کار چندانی از دستتان برنمی‌آید. اما لازم است که با دو عامل بعدی یعنی اشعه‌های ماورای بنفش و دخانیات مقابله کنید. برای این کار باید با مصرف مواد غذایی مناسب پوست خود را تقویت کرده و همچنین به‌طور مرتب کرم ضدآفتاب بزنید. دوم اینکه سیگار را ترک کنید.
یار شماره‌ی یک: فلاوونوئیدها
کاکائو و چای سبز دو ماده‌ی غذایی سرشار از فلاوونوئیدها هستند و تأثیر آن‌ها در محافظت از پوست به اثبات رسیده است. به عقیده‌ی محققان مصرف کاکائو (با درصد بالا) بعد از 6 هفته حدود 15 درصد و بعد از 12 هفته حدود 25 درصد التهاب‌های ناشی از نور خورشید را کاهش می‌دهد. علاوه بر این مصرف عصاره‌ی چای سبز به میزان 300 میلی‌گرم و دو مرتبه در روز باعث افزایش میزان پروتئین‌های پوست یعنی الاستین و کلاژن می‌شود.
توجه داشته باشید که آنتی‌اکسیدان‌های چای سبز با آنزیم‌هایی که کلاژن پوست را تخریب کرده و باعث چین و چروک می‌شوند مقابله می‌کند. بنابراین توصیه می‌کنیم روزانه چند تکه شکلات سیاه (با درصد کاکائوی بالا) میل کنید و یا چند فنجان چای سبز بنوشید.
یار شماره‌ی دو: خانواده‌ی کاراتنوئیدها
کاروتنوییدها به خانواده‌ی مواد مغذی گیاهی تعلق دارند که حداقل 600 ترکیب از جمله بتاکاروتن، لوتئین و لیکوپن هستند.
بتاکاروتن
نتایج یک بررسی عملی نشان داده است که مصرف بالای بتاکاروتن تأثیر مثبتی در مقابله با آفتاب‌سوختگی دارد. توصیه می‌کنیم تا حد امکان مصرف هویج، سیب‌زمینی، کدوحلوایی، اسفناج، کلم کیل و به‌طورکلی سبزیجات رنگی را افزایش دهید
لوتئین
این کاروتنوئید برای محافظت چشم‌ها در برابر آب‌مروارید شهرت خاصی دارد و خوشبختانه پوست را نیز از آسیب وارده اشعه‌های ماورای بنفش حفظ می‌کند. این ترکیبات مغذی مانع از به خطر افتادن DNA شده و اثرات التهابی اشعه‌های ماورای بنفش را کاهش می‌دهند. بهترین منابع غذایی لوتئین کلم کیل، اسفناج، کدو، بروکلی، ذرت و فلفل دلمه‌ای سبز است. از دیگر منابع غذایی غیرگیاهی این ترکیب می‌توان به تخم‌مرغ اشاره کرد. با وجود اینکه لوتئین موجود در تخم‌مرغ به‌اندازه‌ی منابع گیاهی نیست اما جذب آن بسیار بالاست.
لیکوپن
بهترین منبع غذایی لیکوپن گوجه‌فرنگی، هندوانه و گریپ‌فروت قرمز یا صورتی است. نتایج بررسی‌های بالینی نشان می‌دهد که هر چه میزان لیکوپن بدن بالا باشد احتمال قرمزی پوست کاهش پیدا می‌کند.
یار شماره‌ی سه: ویتامین E
نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهند که ویتامین E به همراه آنتی‌اکسیدان‌های دیگر مانند سدی در برابر اثرات ماورای بنفش خورشید عمل می‌کند. بهترین منابع غذایی این ویتامین عبارت است از روغن‌های گیاهی غیراشباع مانند روغن جوانه‌ی گندم، روغن آفتابگردان و همچنین بادام، فندق، دانه‌ی میوه‌ی درخت کاج و تخمه‌ی آفتابگردان.
یار شماره‌ی چهار: رژیم مدیترانه‌ای
نتایج پژوهشی که در سال 2001 انجام شده است نشان داد افراد سالمندی که چین و چروک کمتری روی پوست دارند مشتری دائم سبزیجات، روغن‌زیتون و حبوبات بوده‌اند. این افراد گوشت قرمز (بخصوص سوسیس و کالباس)، مواد قندی و شیرین (نوشیدنی‌های گازدار، شیرینیجات، بستنی)، سیب‌زمینی و محصولات لبنی پرچرب کمتری مصرف کرده‌اند. البته نیازی نیست که به‌طورکلی گیاهخوار شوید و دست از مصرف گوشت و لبنیات بردارید. اما بهتر است بدانید که مصرف سبزیجات بیشتر در پی گرفتن رژیمی مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای کمک زیادی به افزایش استحکام و جوانی پوست می‌کند.
نتایج پژوهش‌های جدید: رنگ و روی بهتر با کاراتنوئیدها
خیلی از خانم‌ها حتی در حین خرید لوازم آرایشی نیز به سراغ کرم‌های هلویی رنگ می‌روند. بدون شک افرادی که هویج بیشتری مصرف می‌کنند پوست خوش آب و رنگ‌تری دارند. نتایج یک پژوهش اخیر نشان می‌دهد که با مصرف زیاد میوه‌ها و سبزیجات سرشار از کاروتنوئید رنگ پوست شاداب‌تر و خوش آب و رنگ‌تر خواهد شد.
حرف آخر
حرف آخر اینکه باید پوستتان را به دو شیوه حفاظت کنید: یک با مصرف مواد غذایی سالم که سلامت درونی و عمومی بدن را ارتقا می‌دهد. دو با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب که پوست را از بیرون محافظت کرده و تأثیر اشعه‌های ماورای بنفش را کاهش می‌دهد.
برای افزایش محافظت پوست در برابر پیری زودهنگام، سالم بخورید و کرم ضدآفتاب با SPF مناسب بزنید. در این صورت علاوه بر داشتن پوستی شاداب خطر ابتلا به سرطان پوست را نیز کاهش می‌دهید.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان