قاضي خدايي اعلام كرد كه اين پرونده مسير حقوقياش را طي ميكند.به اين ترتيب پرونده تخلف در آبميوه و آبليمو هنوز با پرونده آبهاي معدني غيراستاندارد و اعلام رسمي نامهاي آنها فاصله دارد.اما بنابر اطلاعاتي كه خبرنگار همشهري به دست آورد، احتمالا 3 برند « د.چ»،« د» و «ه» در بين متخلفان قرار دارند.
- اصل ماجرا
هرچند اعلام شده كه تخلف و تقلب در آبليمو و آبميوههايي كه طبيعي ناميده ميشود در حال انجام است اما هنوز هيچ نامي براي آگاهسازي مردم از اين شركتها منتشر نشده است. شركتهايي كه به گفته مديركل تعزيرات حكومتي استان تهران اكثرشان آبميوه و آبليموي تقلبي توليد ميكنند. اين شركتها با درج نام و تصوير ميوه و مركباتي همچون آلبالو و ليمو و... كالاي خود را بهعنوان آبميوه طبيعي عرضه ميكنند درحاليكه مواد متشكله آنها ميوه يا مركبات طبيعي نبوده و حاوي فرآوردههاي شيميايي است.
نكته جالبي كه در سخنان مديركل تعزيرات حكومتي استان به چشم ميخورد اين است كه در بستهبندي اين كالاها از پروانه بهرهبرداري و برچسب استاندارد استفاده شده است.
- سابقه يك تخلف
اواخر خرداد امسال بود كه خبر معدوم كردن 500تن آبليموي غيرمجاز از يك شركت معتبر با برندي معروف رسانهاي شد؛ شركتي كه سازمان حفاظت محيطزيست مدعي شد محصولات آنكه به راحتي به خانههاي مردم راه پيدا كرده بود درصورت معدوم شدن آثار شديد تخريبي در طبيعت بر جاي ميگذارد چرا كه با مواد شيميايي غيرمجاز توليد شدهاند. بعد از اين شركت، برندهاي ديگر آبليمو هم توسط نهادهاي متولي سلامت بررسي و مشخص شد اكثر آبليموهايي كه به با عنوان آبليموي طبيعي به بازار عرضه شدهاند نهتنها طبيعي نيستند بلكه صرفا با مواد شيميايي تهيه ميشوند و براي سلامت مصرفكنندگان مضر هستند و تنها نام طبيعي را يدك ميكشند و جالب اينكه علامت استاندارد و پروانه بهرهبرداري نيز دارند. چند روز قبل و با محرز شدن اين موضوع كه در توليد آبليمو و آبميوههايي كه توسط برخي شركتهاي اسم ورسمدار در كشورمان توليد ميشود، تقلب صورت ميگيرد سازمان تعزيرات حكومتي جلسهاي را با حضور نمايندگان سازمان استاندارد، وزارت بهداشت و دانشگاههاي علوم پزشكي، صنعت و معدن و برخي نمايندگان انجمنهاي صنايع غذايي ايران تشكيل داد تا نظارت بيشتر و بهتري بر وضعيت توليد اين محصولات انجام شود. اما آنچه در اين جلسه مطرح شد موضوع جديدي نبود.
عرضه آبليمو و آبميوه با عنوان طبيعي و منقش به تصوير ميوه درحاليكه محصول ارائه شده فرآورده شيميايي است دستور كار اين جلسه بود. به گفته محمدي اين اقدام كارخانههاي سازنده از نظر حقوقي تقلب محسوب شده و فريب افكار عمومي است و سازمان تعزيرات حكومتي برخورد قاطعي نيز با اين افراد انجام ميدهد.
- مواد شيميايي به جاي كنسانتره
هرچند مرتضي خدايي، رئيس شعبه ۵۴ تعزيرات حكومتي تهران نيز افزايش اين تخلفات را تأييد ميكند اما اعلام اسامي اين شركتهاي متخلف ظاهرا به اين زوديها امكان پذير نيست. آنطور كه رئيس شعبهويژه رسيدگي به تخلفات دارويي و بهداشت اداره كل تعزيرات استان تهران ميگويد اينها شركتهايي هستند كه علامت استاندارد و مجوز ساخت دارند اما خلاف مجوزي كه گرفتهاند، از موادي در توليداتشان استفاده ميكنند كه طبيعي نيست و زماني كه رأي قطعي درخصوص اين شركتها صادر شود اسامي اين شركتها اعلام ميشود. خدايي معتقد است آراي تعزيرات حكومتي براساس قانون تعزيرات و امور بهداشتي صادر ميشود و در بسياري از اين پروندهها مجازاتها بازدارنده بود؛ اما چون بحث تخلف مطرح است، در مرحله نخست تعطيلي محل و ضبط كالا به نفع دولت انجام ميشود بنابراين اگر هم از محل مصرف اين كالاها مردم متضرر شده باشند موضوع با شكايت در دستگاه قضايي قابل پيگيري است.
- نوشيدنيهاي ميوهاي آبميوه نيستند
مسلم بيات، مديركل استاندارد استان تهران معتقد است مجازاتهايي كه براي بسياري از پروندهها در تعزيرات درنظر گرفته ميشود بازدارنده نيست و بايد تشديد شود. بهعنوان مثال براي يك متخلف ميليوني رقم ناچيزي مجازات درنظر گرفته ميشود و افراد متخلف بايد در فهرست سياه قرار گرفته و حداقل حق فعاليت در آن واحد صنعتي مربوطه را نداشته باشند.او درباره تقلب در آبميوهها چنين توضيح ميدهد: «نوشيدنيهاي ميوهاي آب ميوه نيستند بلكه بهعنوان نوشيدني كه 20درصد آن آبميوه است در بازار عرضه ميشود و البته واژه نوشيدني ميوهاي بايد به صراحت روي كالا قيد شود.به گفته وي، نكتارها 35تا 55درصد آبميوه و آبميوه طبيعي بيش از 90درصد آبميوه است.البته اين تقسيمبندي در آبليمو وجود ندارد و آبليمو بايد آب «ليمو» باشد. تخلفات در بخش آبليمو بهمراتب بيشتر از ساير بخشهاست.»
- چطور پيگيري كنيم؟
مديركل استاندارد استان تهران از مردم بهعنوان ناظر و همكار استاندارد خواست تا با مشاهده نشان استاندارد روي يك كالا، كدهاي رديابي آن را به شماره 10001517پيامك كنند و درصورت اثبات اصالت آن كالا مشكلي ندارد. او همچنين خواست اگر در مواردي احساس ميكنند آبميوه يا آبليمو از لحاظ طعم و مزه ويژگيهاي لازم را ندارد با شماره تلفن 4رقمي 1517تماس گرفته و گزارش بدهند.