همشهری‌آنلاین - محمد عجم: استقبال گسترده مردم مغرب از تابلوهای خط فارسی یک هنرمند این کشور؛ او را مشهور کرد.

حسن مگری خطاط مغربی تابلوهای خط خود را در رباط به نمایش گذاشت. این نمایشگاه با استقبال مردم بومی و توریست ها مواجه شده و تقریبا تمامی روزنامه‌های عرب زبان و فرانسه زبان مراکش (مغرب) مطالبی را در این خصوص منعکس نموده‌اند و همچنین کانال‌های تلویزیونی عربی و فرانسوی زبان از این نمایشگاه گزارش‌های خبری تهیه کرده‌اند.

حسن مگری خوشنویس مغربی درمصاحبه با کانال دو مغرب گفت سفر او به ایران و دیدن تابلوهای خط فارسی موجب شگفتی وی شد و او تصمیم گرفت که این شیوه خوشنویسی را حرفه خود قرار دهد.

اگرچه کارهای او هنوز با کارهای زیبا و شگفت انگیز خوشنویسان ایرانی فاصله زیادی دارد اما با این وجود تابلوهای او  خط اندلسی سنتی و رایج در مغرب را به حاشیه برده است.

در کشورهای عربی کلک، نستعلیق و نگارش تزئینی و یا شکلی که در آن  کلمات بصورت پرندگان و یا حیوانات مانند کبوتر، طاوس، شیر و ... ترسیم می‌شود را خط فارسی می‌گویند. در کشورهای عربی این نوع خط تقریبا هیچگونه سابقه‌ای ندارد چرا که خط تزئینی مصداق تصویرگری را داشته و حرام تلقی می‌شده است. در کشورهای سنت گرایی همچون عربستان هنوز هم خط تزئینی و شکلی خلاف شرع محسوب می‌شود.

خط رسم تزئینی و شکلی در ایران سابقه‌ای 500 ساله دارد و بویژه در دوران صفویه رایج بوده است که در آن بعضی واژگان و آیات قرانی را بصورت شکل بر روی چوب و یا پارچه  نگارش کرده‌اند. در بعضی موارد نیز نام شاهنامه  و بعضی کلمات آن را  بر روی جلد کتاب بصورت شکلی ترسیم نموده‌اند اما در دوره معاصر این هنر در ایران شکوفایی خاص و بی‌نظیری یافته است.

در دوره معاصر بهترین مصداق خط "آیکون فارسی" آرم جمهوری اسلامی بر روی پرچم رسمی ایران است که در قالب یک آیکون یا نماد کلمه "الله اکبر و لا الله الا الله" را در بر دارد. خط نگارش موسوم به آیکون فارسی در جهان جایگاه خود را پیدا می‌کند، چندی پیش نیز در کتابخانه اسکندریه در مصر نمایشگاه "آهنگ و آیت‌ها .. شاهکارهای خط فارسی" با استقبال مردم رو برو شد.

در این نمایشگاه که از سوی کتابخانه اسکندریه با هماهنگی موزه اسلامی مالزی سازمان داده شده بود، مجموعه ای از زیباترین و نفیس‌ترین آثار خوشنویسان خط فارسی در معرض دید علاقمندان قرار داده شده است.

بیننده‌ای که به خطوط فارسی، به خصوص خط نستعلیق می‌نگرد، نگاهش تنها به حروفی نمی‌افتد که با هم یکجا شده‌اند تا کلمه بسازند و معنای سخن بر روی کاغذ بیان شود و به اصطلاح زبان شناسان "ارتباط ذهنی میان افراد بشر برقرار شود"؛ او زیبایی هنری را مشاهده می‌کند که از هماهنگی حروف و انسجام معنا با خط به وجود آمده است.

به گفته سازمان دهندگان، این نمایشگاه پس از آنکه در سنگاپور (در ۲۰۰۴) و در مالزی (۲۰۰۵) با استقبال گرمی روبرو شد، به کتابخانه اسکندریه انتقال داده شد.

خوشنویسان لقب شاه خطوط اسلامی را به نستعلیق داده‌اند و شگفت نیست که گل سر سبد نمایشگاه نیز خط نستعلیق بود. این خط از دو خط، نسخ و تعلیق که هر دو از خطوط شش‌گانه پدید آمده پس از اسلام است، شکل گرفته است. اما رنگ و بو و طعم کاملا فارسی و ایرانی دارد، چون برآمده از محیط ایرانی و زاده فرهنگ فارسی است.

دکتر هبه نایل برکات، پژوهشگر در زمینه هنر، می‌گوید خوشنویسان خط فارسی با شاهکارهای خود به جهان ِخط، زیبایی هنری، انسجام درونی و روح عرفانی بخشیده‌اند.

وی افزود: هنرمندان خط فارسی اشعار را با چیره دستی نوشته‌اند و به کلمات آهنگ بخشیده‌اند وبا مهارت فوق العاده تأثیر آیات قرآنی رادر لابلای خط خود، به تصویر کشیده‌اند.

این هنرمندان پس از مطالعه و کشف آهنگهای موزون آیات قرآنی، درخوش نویسی قرآن و متون دینی دست بالا یافتند.

هیچ نماینده فارسی زبان ایرانی یا افغان در مراسم  نمایشگاه‌های مذکور  حضور نداشته‌اند  و هیچ نهاد ایرانی در سازماندهی آن مشارکت نداشته است. این نشان می‌دهد که این نوع خط آنقدر جذابیت دارد که نیاز به پشتیبانی نهادهای رسمی ندارد.

گفتنی است که برای مدت سه قرن بعد از اسلام خط کوفی که یک نوع کلک سریانی بود در ایران و جهان اسلام رایج بود اما این خط  چون فاقد نقطه و حرکات و آوا بود موجب تغییرات  در زبان گفتاری و نوشتاری فارسی شد. الفبایی را که امروزه به الفبای عربی در جهان شهرت دارد، ایرانیان با متحول کردن و نقطه گذاری و اعراب گذاری خط کوفی بوجود آوردند و سپس با افزودن حروف پ . ژ. گ و چ الفبای ویژه فارسی را به وجود آوردند.

برچسب‌ها