متسون، نام یک آزمایشگاه غذا در جنوب سان فرانسیسکوست؛ جایی که بسیاری از باهوشترین و نوآورترین تولیدکنندگان غذای آمریکا متعلق به آنند. این آزمایشگاه مرکز کنترل هزاران خوردنی و نوشیدنی روزمره آمریکاییهاست. این غذاها خواه یخ زده باشند یا پخته و آماده، به احتمال بسیار زیاد از صافی خلاقیت متسون رد شدهاند.
آزمایشگاه متسون، که به نام بنیانگذارش پیت متسون نامیده شده، خود را بزرگترین تولیدکننده مستقل غذاها و نوشیدنیهای جدید در ایالات متحده میداند. شاید برآورد کردن میزان رقابت حاضر با این آزمایشگاه کار دشواری باشد چرا که برخی از آزمایشگاههای غذا تنها فرمول تولید خوراکیها را معین میکنند و برخی دیگر فقط به تهیه و بسته بندی آن میپردازند. متسون معتقد است رقبای معدودی دارد و میگوید هیچیک از آنها خدماتی به گستردگی متسون ارائه نمیکنند.
نام متسون روی انواع مختلفی از محصولات غذایی، از خمیر پیتزای ماما زلا که برنده جایزه شده، تا آب انار فوق العاده پوم، حک شده است. نام دهها محصول دیگر هم تا زمان به نتیجه رسیدن توافقات بین شرکت سازنده شان با متسون، فاش نمیشود.
چیزی که این آزمایشگاه را از دیگر مراکز مشابهش جدا میکند، دست داشتن آن در صنعت نوشیدنیها، غذاهای بسته بندی شده و فست فود است. این آزمایشگاه 70 کارمند دارد که بهعنوان دانشمندان علوم غذایی، مهندسی و بازاریابی و آشپزی آموزش میبینند.
آنها افراد خلاق و نوآوری هستند که نوآوری را شرط لازم برای رقابت و موفقیت در ابعاد وسیع میدانند. استیو گاندرام، رئیس و مدیر اجرایی متسون میگوید: «در صنایع غذایی، بزرگترین مزیت رقابتی شما این است که برای بازار اولین باشید. این به سرعت عمل شما برمی گردد.»
توسعه صنعت خوردنیها و نوشیدنیها به سرعت در حال شتاب گرفتن است، چرا که مردم اشتهایی پایان ناپذیر برای چشیدن طعمهای جدید دارند و ابرفروشگاه زنجیرهای والاستریت هم خواستار توسعه کارخانههای صنایع غذایی است.
یک شرکت تحقیقات بازاریابی در شیکاگو به نام مینتل میگوید تنها از ژانویه تا آگوست امسال 10 هزار محصول غذایی جدید به بازار ایالات متحده معرفی شده است. اغلب آنها نوشیدنی بوده و محصولات نان و کیکپزی و نیز ادویه جات در مقامهای بعدی جای دارند. این شرکت میگوید در سال 2006 بیش از 17 هزار محصول غذایی جدید تولید شد که نسبت به سال 2000، 63 درصد رشد داشته است.
آزمایشگاه متسون در اکتبر امسال به 30 سالگی رسید و گاندرام میگوید این آزمایشگاه تا کنون به راه اندازی 300 خط تولید در بازار کمک کرده که به معنای تولید بیش از هزار محصول جدید است. همچنین متسون 300 محصول آزمایشی را نیز در دست تهیه دارد. اغلب شرکتهای مراجعهکننده به این آزمایشگاه، آمریکایی هستند و عموما حاضرند بین 30 تا 500 هزار دلار برای تولید یک محصول با ایده جدید پول بپردازند.
مجله فرآوری غذا، که بزرگترین نشریه در این صنعت است در ماه اکتبر آماری را منتشر میکند که در آن 28 درصد از شرکتهای پاسخگو گفتهاند برای انجام پژوهش و تولید محصولات جدید، علاوه بر آزمایشگاههای داخلی خود، از آزمایشگاههای غذایی مستقل خارجی هم سود میبرند.
استیو گاندرام میگوید: «دلیل چنین کاری این است که بسیاری از کارخانههای بزرگ، بیش از حد ادغام عمودی یافتهاند.» این بدین معنی است که آنها تمامی مراحل تولید نوشیدنیها را میدانند، اما ممکن است ندانند چطور صنعتشان را مثلا به سمت تولید غذاهای منجمد هم گسترش دهند. گاندرام میگوید: «آنها نیازمند کسی مثل ما هستند که مثلا به آنها بگوید نه، ایده بهتر این است که به سمتی دیگر حرکت کنید.»
در آزمایشگاه وسیع متسون، هارمونی حکومت میکند. این بهدلیل ساختار خاص شرکت است. در سال 1995، گاندرام آزمایشگاه را از متسون خریداری کرد و نقشهای را طراحی کرد که کارمندان آزمایشگاه سهام دار شرکت نیز باشند، به نحوی که سهم همه از شرکت به یک میزان باشد.
در این آزمایشگاه محل کار کارمندان مختلف با هیچ مرز و مانعی از هم جدا نشده، آنها آزادانه حین کار از یکدیگر میخواهند تا مخلوط ابداعی جدید هر یک را بچشند و نظر دهند. گاندرام میگوید: «کارمندان آزمایشگاه حرفهای شدهاند؛ آنها به یک محصول نگاه میکنند، یک گاز از آن میخورند و برای بهتر شدن آن ایده خود را ابراز میکنند، بدون آن که لازم باشد رئیسشان یا رئیس رئیسشان را راضی کرده یا درخواست بنویسند. ما چنین رسم و رسومی نداریم.»
آنچه که متسون حقیقتا دارد، شم یافتن محصولات پرطرفدار جدید است. این شرکت با وسواس زیاد به بررسی فرهنگ مردمی پرداخته و نه تنها نیازهای تغذیهای و جنون مردم برای برخی از طعمها را تحلیل میکند، بلکه سبک زندگی مردم و بازارهای اینترنتی را نیز به دقت مورد مطالعه قرار میدهد. بهعنوان مثال این شرکت مشاهده کرده که اطلاعات دقیق و جزئی موجود در اینترنت به مردم کمک میکند یک دستور غذایی جدید ابداع کنند. همچنین متسون دریافته که تقاضا برای مزههای شیرین و پرادویه افزایش یافته.
متسون برای اینکه چنین طعمهایی در قالب محصولات جدید به دست مشتریان برسد، تنها از کارمندانش میخواهد در آزمایشگاه آستین هایشان را بالا بزنند و شروع به ابداع محصولات آزمایشی کنند.
برخی از شرکتهای طرف متسون، سالانه یک بار به مراسمی به نام «پذیرایی با غذاهای باب روز» دعوت میشوند. در این مراسم چند نوع غذا که بهنظر متسون غذاهای باب طبع مردم در آینده نزدیک خواهد بود، سرو میشود و تولیدکنندگان در مییابند که کدام غذاها از دید این شرکت خلاق، در آینده نزدیک طرفدار بیشتری خواهد داشت. مدیر بازاریابی یکی از این شرکتها که در چنین مراسمی حضور دارد، معتقد است به این ترتیب میتوان به برخی از بهترین ایدهها در تجارت رسیده و منابعی را که به گام برداشتن سریعتر و مؤثرتر کمک میکنند، شناسایی کرد.
یکی دیگر از کارهای شگفت انگیز متسون، سنجش دقیق و گسترده سلیقه بازار است. این آزمایشگاه سالانه حدود 12 هزار محصول آزمایشی را به در خانههای آمریکاییها میفرستد.
در عرض چند ساعت پس از دریافت محصول توسط گیرنده، متسون از طریق یک صندوق پیام صوتی، نظر افراد را درباره بسته بندی، طعم و آسانی استفاده غذا میپرسد.
اینکه آینده شرکت متسون به چه شکل خواهد بود رازی است که به شدت از آن حفاظت میشود اما گاندرام میگوید: «یکی از کارهایی که به شدت در حال انجام آن هستیم، این است که لذت خوردن غذاهای واقعا سالم را افزایش دهیم. این جبهه فعلی فعالیت ماست.»
نیویورک تایمز- 26 سپتامبر 2007