آیا می‌‌دانستید سلامت هم رنگ دارد؟ البته نه رنگ‌های شیمیایی؛ بلکه رنگ‌هایی طبیعی به رنگ میوه‌ها و سبزیجاتی که در بشقاب شماست.
جالب‌تر این‌که هرچه نقش رنگ‌ها در بشقاب شما پر رنگ‌تر باشد، بیشتر می‌‌تواند سلامت شما را تضمین کند. تراکم رنگ بنفش در زغال‌اخته، غلظت رنگ سبز کاهو، زرد زیبای طالبی، رنگ لاکی چغندر و نارنجی آتشین پرتقال؛ همه اگر در کنار هم قرار گیرند می‌‌توانند رنگین‌کمان سلامت را برای شما به ارمغان آورند. باور نمی‌‌کنید؟ این چیزی است که دانشمندان می‌‌گویند.
محققان به‌تازگی فهمیده‌اند ترکیباتی که عامل رنگ تیره در بعضی گیاهان و سبزیجات‌اند، خواص ضد سرطانی قوی دارند. مطالعاتی که بر روی سلول‌های موش و انسان انجام شده نشان داده «آنتوسیانین»ها- ترکیباتی که عامل رنگ قرمز، بنفش و آبی میوه‌ها هستند- به میزان قابل توجهی جلوی رشد سلول‌های سرطانی کولون را می‌‌گیرند.
جالب این‌جاست که این میوه هرچه خوش آب و رنگ‌تر باشد، خاصیتش بیشتر است؛ مثلاً زغال‌اخته که رنگ تیره‌تری دارد بیشتر از تربچه قرمز این رنگدانه را داشته و بهتر است. این مطالب چند هفته قبل در گرد‌همایی انجمن مواد شیمیایی در آمریکا مطرح شد.
البته در بعضی مطالعات دیگر مانند مطالعه‌ای که در دانشگاه اوهایو انجام شده بود، نه‌تنها رشد سلول‌های سرطانی در اثر این رنگدانه، کند‌تر شد بلکه 20 درصد سلول‌های سرطانی هم از بین رفتند.
در این بررسی رنگدانه‌های آنتوسیانین که از هویج تیره و تربچه گرفته شده بود جلوی رشد50 تا 80 درصد سلول‌های سرطانی را گرفت ولی ترکیبات میوه‌هایی مثل زالزالک، بدون این‌که اثری بر سلول‌های سالم داشته باشد توانست یک‌پنجم سلول‌های سرطانی را از بین ببرد.
اگرچه پیش از این هم مشخص شده بود که میوه‌ها خواص ضد سرطانی دارند اما با این تحقیقات دانشمندان توانسته‌اند دریابند که این ماده خاص یعنی «آنتوسیانین» در مبارزه با سرطان‌های دستگاه گوارش کاربرد ویژه‌ای دارد.
متخصصان به این نتیجه رسیده‌اند که مقدار کمی از این ماده وارد جریان خون می‌‌شود اما به نظر می‌‌رسد مقداری از آن هم در حین عبور از روده‌ها جذب بدن می‌‌شود. نتیجه این تحقیقات اگرچه میوه‌های تیره رنگ را برای پیشگیری از سرطان کولون مفید‌تر نشان می‌‌دهد اما دانشمندان معتقدند نباید فکر کنیم بدن ما فقط به این رنگ میوه نیاز دارد.
توصیه دانشمندان با توجه به این مطالعه و مطالعات قبلی این است که از میوه‌های مختلف در طول روز استفاده کنیم تا از انواع خواص خوب آنها بهره‌مند شویم. از قدیم هم گفته‌اند هر گلی رنگ و بویی دارد!
تنوع رنگ‌ها در غذای سالم
سبزیجات و میوه‌های سبز مانند کلم، اسفناج وکاهو با داشتن فیبر، آهن، ویتامین k و کلسیم زیاد و غنی بودن از لوتئین و اسیدفولیک و بسیاری از ویتامین‌ها به‌خصوص از گروه ب می‌‌توانند رنگ سبز را در رنگین‌کمان سلامت شما بکشند. همان‌طور که می‌‌دانید آهن برای پیشگیری از کم‌خونی و کلسیم برای استحکام استخوان و سلامت دندان ضروری است.
اسید فولیک هم در سلامت قلب و پیشگیری از نقایص جنین مؤثر است. بد نیست بدانید گلوتاتیون که در اسفناج، آووکادو و کلم بروکلی وجود دارد در محافظت از دی-ان-آ و آر-ان-آ و تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. لوتئین هم نوعی آنتی‌اکسیدان است که از چشم محافظت کرده و جلوی آب مروارید و تخریب سلول‌های ماکولای چشم در اثر پیری را می‌‌گیرد.
لازم است بدانید کلروفیل2 هم که شاید معروف‌ترین رنگدانه سبزیجات باشد، در مطالعات اخیر به عنوان یک ماده ضدسرطان شناخته شده است. یادتان باشد رنگ هر میوه ناشی از ترکیب رنگدانه‌های مختلف است، اما به دلیل غلبه یک رنگدانه بر بقیه آنها، رنگ میوه متمایز می‌‌شود.
مثلاً میوه‌های سبز و زرد و حتی نارنجی هر سه لوتئین دارند اما در میوه سبز رنگدانه کلروفیل و در میوه نارنجی رنگدانه بتا کاروتن غالب است. همین هم باعث شده رنگ میوه‌های سبز همیشه مثل هم نباشد. سیب‌های سبزی که لپشان سرخ شده را به خاطر بیاورید!
قرمز چون انار!
میوه‌های قرمز مانند توت فرنگی، گیلاس، هندوانه، گوجه فرنگی، سیب قرمز و... برای عملکرد قلب و مغز شما مفیدند. همین توت فرنگی کوچک سرشار از ویتامین آ و ث بوده و پتاسیم و منیزیم بالایی دارد. این میوه‌های قرمز- نارنجی دارای لیکوپن (یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعت!) هستند که محافظ قلب بوده و بر ضد سرطان‌ها به‌خصوص سرطان پروستات عمل می‌‌کند.
مطالعات دانشگاه هاروارد نشان داده خطر سرطان پروستات در کسانی که در هفته 10 وعده یا بیشتر گوجه فرنگی می‌‌خورند، تا 35 درصد کمتر است. بد نیست بدانید «لیکوپن» از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که با پخته شدن نه‌تنها از بین نمی‌‌رود بلکه بیشتر هم می‌‌شود. بنابراین بهتر است در پختن غذاهای خود حتماً از آن استفاده کنید.
یک ماده ضد سرطان دیگر که در میوه‌های قرمزی مانند انار، تمشک و توت فرنگی وجود دارد، اسید الاجیک است. جالب است بدانید این ماده می‌‌تواند جلوی پیر شدن مغز و از دست دادن حافظه را هم بگیرد.
آلبالو یا انگور؟!
رنگ بنفش و آبی که در تمشک، آلبالو، زغال‌اخته، انگور، آلو و توت سیاه دیده می‌‌شود، به علت وجود رنگدانه‌هایی به نام آنتوسیانین است که نوعی آنتی‌اکسیدان بالقوه محسوب می‌‌شود و می‌‌تواند بر ضد سرطان و التهاب عمل کرده و در کاهش فشار خون و جلوگیری از سخت شدن دیواره رگ‌ها مفید باشد.
البته در طبیعت بیش از 600 نوع آنتوسیانین وجود دارد، بنابراین اگر آلبالو خورده بودید از خوردن انگور سیاه امتناع نکنید. علاوه بر این اثبات شده که در خانواده آلبالو مقدار زیادی ملاتونین هم وجود دارد. تحقیقات قبلی نشان داده بود افرادی که دچار حمله قلبی شده‌اند، سطح ملاتونین پایینی دارند.
این ماده در عملکرد سیستم ایمنی هم مؤثر شناخته شده. جالب است بدانید بعضی مطالعات نشان داده انگور می‌‌تواند خطر آترواسکلروز یا سخت شدن دیواره رگ‌ها را کم کند. این خاصیت در اثر وجود ماده‌ای به نام «رسوراترول» در انگور است. شاید نیاز به گفتن نباشد اما این میوه‌ها به همان نسبت که رنگشان با قرمز درآمیخته باشد، دارای لیکوپن و بتاکاروتن هم هستند.
آن‌قدر این تابلوی نقاشی میوه‌ها در طبیعت ظرافت داشته و از ترکیب رنگ‌های مختلف در آفرینش آنها استفاده شده که هیچ نقاشی نمی‌‌تواند چنین ترکیباتی را دوباره بازسازی کند. شاید به همین علت است که متخصصان علم پزشکی توصیه میکنند به‌جای استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌های ساخته دست بشر، باید از میوه و سبزیجات طبیعی استفاده کرد. پرتقالی به رنگ خورشید!
میوه‌های خورشید
میوه‌های زرد و نارنجی از جمله گریپ فروت، طالبی، کدوحلوایی و هویج مانند میوه‌های سبز، دارای اسید فولیک و ویتامین ث و فلاونول هستند که در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند. جالب است بدانید طالبی دارای آنتی‌اکسیدانی به نام پلی فنول است که در تنظیم شکل‌گیری اکسید نیتریک دخالت داشته و از حمله قلبی جلوگیری می‌‌کند.
علاوه بر این میوه‌های زرد و نارنجی دارای آنتی‌اکسیدان دیگری به نام بتاکاروتن هستند که در واقع پیش‌ساز ویتامین «آ» بوده و برای سلامت چشم اهمیت دارد. زیگزانتین هم از دیگر ترکیبات میوه‌های نارنجی است که آن هم برای چشم مفید است. بد نیست بدانید پرتقال نوعی فلاوونوئید به نام «هسپرتین» هم دارد که تکثیر ویروس‌هایی مانند تبخال و آنفلوآنزا را کند می‌‌کند.
سیر و پیاز که سفیدی را برای شما هدیه می‌‌آورند، با داشتن ترکیبات ارگانوسولفور می‌‌توانند دستگاه گوارش شما را از سرطان محافظت کرده و از شکل‌گیری پلاک‌های عروقی در رگ‌ها جلوگیری کنند.
علاوه بر این محققان معتقدند این میوه خاصیت ضد باکتریال، ضد قارچی و ضد ویروسی هم دارد. حالا دیگر می‌‌توانید درک کنید که چرا این‌قدر پزشکان بر خوردن دست‌کم 5 واحد میوه و سبزی در روز، به‌خصوص از نوع رنگینش! تاکید میکنند.
