بیشتر غذاها یا ترکیباتی که مصرف می‌کنید ممکن است واکنش‌های ناخواسته‌ای را در بر داشته باشد. روغن ماهی شهرت فراوانی در داشتن فواید برای سلامتی داشته و گفته می‌شود که عوارض جانبی قابل توجهی ندارد. اما اگر شما مصرف این مکمل را شروع کرده‌اید و بی‌خوابی‌های‌تان نیز شروع شده، احتمالاً جزو معدود کسانی هستید که دچار عوارض جانبی این ترکیب می‌شوند. بی‌خوابی، به عنوان یک عارضه جانبی ناشی از مصرف روغن ماهی، می‌تواند به مرور زمان افزایش پیدا کرده و فواید روغن ماهی را کنار بزند.
- عناصر فعال
روغن ماهی دارای مواد مغذی است که بدنتان نمی‌تواند تولیدشان کند: اسیدهای چرب امگا 3 به نام دوکوساهگزائنوئیک اسید یا DHA و ایکوزاپنتایینوییک اسید یا EPA. شما باید این دو اسید را از راه تغذیه‌تان دریافت کنید. این ترکیبات در ماهی و غذاهای دریایی به وفور یافت می‌شوند و همچنین در روغن کتان، گردو و جلبک دریایی موجود هستند. اسیدهای چرب امگا 3 به عنوان عوامل ضدالتهابی در بدن عمل می‌نمایند، و به طور طبیعی واکنش التهابی سیستم ایمنی را کاهش می‌دهند. در رژیم غذایی بیشتر افراد، به میزان کافی از این اسیدهای چرب وجود ندارد و به همین علت، سراغ مکمل‌های روغن ماهی می‌روند.
- فواید روغن ماهی
اسیدهای چرب، حدوداً 60 درصد از توده مغز را تشکیل می‌دهند و در سیستم ارتباطی دوپامین و سروتونین مغز دخیل هستند بنابراین کمبود اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند منجر به مشکلات گوناگونی در سلامت ذهن و روان شود
EPA و DHA موجود در روغن ماهی، تری گلیسرید را کاهش داده و ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی را پایین می‌آورد. شواهد نیز نشان می‌دهند این دو عامل می‌توانند ریسک سایر بیماری‌ها را نیز کم کنند مانند کلسترول بالا، فشارخون بالا، دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد چشم)، دیابت، پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید، سندرم روده تحریک پذیر، درد قاعدگی، پسوریازیس، آسم، لوپوس، مشکلات کلیوی، برخی سرطان‌ها مانند سرطان سینه، پروستات، کولون و تخمدان.
- فواید روغن ماهی برای ذهن
اسیدهای چرب، حدوداً 60 درصد از توده مغز را تشکیل می دهند و در سیستم ارتباطی دوپامین و سروتونین مغز دخیل هستند بنابراین کمبود اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند منجر به مشکلات گوناگونی در سلامت ذهن و روان شود. مصرف مکمل روغن ماهی می‌تواند علائم افسردگی، شیزوفرنی و اختلال دوقطبی را کاهش دهد.
- فواید روغن ماهی برای خواب
مطالعات متعدد نشان می‌دهند که روغن ماهی می‌تواند باعث بهبود خواب شود. مادران باردار که DHA کافی دریافت می‌کنند، نوزادانی خواهند داشت که بهتر می‌خوابند. در تحقیقی که در سال 2002 صورت گرفت، تأثیرات روغن ماهی بر بیماران دچار افسردگی که به دارودرمانی واکنشی نشان نداده بودند مورد بررسی قرار گرفت. آن‌هایی که روزانه 1 گرم مکمل EPA مصرف کرده بودند، علائم افسردگی‌شان بهبود یافته و کیفیت خوابشان بالا رفته بود. اسیدهای چرب امگا 3 با افزایش تولید هورمون ملاتونین که مسئول تنظیم سیکل خواب است، کیفیت خواب را بالا می‌برند.
- اثرات جانبی روغن ماهی بر خواب
اسیدهای چرب امگا 3 به عنوان عوامل ضدالتهابی در بدن عمل می‌نمایند، و به طور طبیعی واکنش التهابی سیستم ایمنی را کاهش می‌دهند
اثرات جانبی روغن ماهی روی خواب، مانند خواب آلودگی یا بی‌خوابی، چندان متداول نیستند و اگر هم روی دهند معمولاً در عرض دو هفته و با سازگاری بدن نسبت به جریان امگا 3 در بدن، برطرف خواهند شد. اگر با بی‌خوابی مواجه شدید، سعی کنید مکمل روغن ماهی را در ساعات اولیه روز مصرف کنید و با دوز کم شروع نموده و تدریجاً تا میزان لازم افزایشش دهید.
پیش از شروع مصرف این مکمل با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید با داروهای دیگری که شاید مصرف می‌کنید تداخل نداشته باشد. مثلاً، ماهی اثر رقیق‌کنندگی بر خون داشته و می‌تواند با داروی ضد غلظت خونتان تداخل کند. روغن ماهی می‌تواند قند خون را کاهش دهد و لازم است پزشکتان آن را با داروهای دیابتتان هماهنگ نماید. اگر با عوارضی چون درد بازو، درد آرواره یا درد کمر، تنگی نفس، تهوع، تعریق یا درد قفسه سینه مواجه شدید، فوراً به پزشکتان اطلاع دهید.
منبع: تبيان