همشهری آنلاین: سیاست‌های متمرکز برکاهش میزان مصرف نمک می‌توانند با هزینه‌ای کم باعث نجات میلیون سال زندگی افراد شوند

که به علت بیماری‌های قلبی- عروقی از دست می‌روند.به گزارش رویترز تخمین پژوهشگران نشان می‌دهد کم کردن مصرف نمک از طریق سیاست‌هایی مانند آموزش عمومی و توافق‌با صنایع غذایی برای کاهش نمک محصولاتشان نسبت به توان بالقوه آن‌ها برای کاهش مرگ‌ومیر و ناتوانی هزینه چندانی ندارد.

دکتر داریوش مظفریان، رئیس دانشکده علوم و سیاست تغذیه‌ای تافتس فریدمن در بوستون و سرپرست این بررسی گفت: «ما می‌دانیم که مصرف بیش از حد نمک در رژیم غذایی باعث صدها هزار مرگ قابل‌پیشگیری در سال می‌شود.»

مظفریان افزود:‌«پرسش‌‌هایی که با تریلیون‌ها دلار هزینه ارتباط دارند این است که چگونه پایین آوردن نمک در رژیم غذایی مردم را شروع کنیم و چنین اقدامی چه مقدار هزینه خواهد داشت.»

بیماری‌های قلبی-عروقی علت اصلی مرگ در سراسر جهان و از هر سه نفر یک نفر به علت این بیماری‌ها می‌میرند. فشارخون بالا عامل خطرساز عمده برای بیماری‌های قلبی- عروقی به‌طور کل و حمله قلبی و سکته مغزی به‌طور خاص است.

کاهش مصرف سدیم می‌تواند فشار خون را در بزرگ‌سالان کاهش دهد و این کار به نوبه خود به کاهش خطر بیماری قلبی- عروقی کمک می‌کند. سدیم نه‌تنها در نمک سفره یافت می‌شود، بلکه در مجموعه‌ای از غذاها شامل نان، شیر، تخم‌مرغ و گوشت قرمز  و نیز غذاهای آماده فراوری شده مانند پاپ‌کورن، سس سویا و چوب شور هم موجود است.

توصیه سازمان جهانی بهداشت این است که بزرگ‌سالان برای کاهش خطر بیماری قلبی باید میزان دریافت سدیم‌شان را به کمتر از ۲ گرم در روز - معادل حدود یک قاشق چای‌خوری نمک - برسانند.

پژوهشگران در این بررسی اثرات و هزینه برنامه‌های با حمایت دولتی برای کاهش مصرف سدیم را در ۱۸۳ کشور در سراسر جهان را مدل‌سازی کردند.

این پژوهشگران از داده‌های  سال ۲۰۱۰ برای آنالیز مصرف سدیم، میزان‌های فشارخون، اثرات سدیم بر فشارخون، اثرات فشارخون بر میزان‌های بیماری قلبی-عروقی استفاده کردند.

سپس با استفاده از ابزاری که سازمان جهانی بهداشت که برای بررسی اقدامات برای پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر به کار می‌برد هزینه‌های برنامه‌های کاهش نمک مصرفی را محاسبه کردند. این ابزار  برای محاسبه هزینه‌ها هزینه‌های مواردی مانند منابع انسانی، آموزش، اجلاس‌ها، منابع و تجهیزات و رسانه‌های گروهی را در نظر می‌گیرد

بر اساس گزارش این پژوهشگران در ژورنال BMJ برنامه‌های دولتی که برای کاهش ۱۰ درصدی مصرف نمک در طول ۱۰ سال طراحی شده‌اند، می‌توانند با هزینه میانگین ۲۰۴ دلار به ازای هر سال زندگی باعث نجات ۶ میلیون سال زندگی شوند که در حال حاضر هر سال به علت بیماری‌های قلبی-عروقی از دست می‌روند.

کارآیی کلی چنین برنامه‌هایی در اقدامات اخیر در بریتانیا و ترکیه مشهود است که توانستند مصرف نمک را در طول یک دهه دست‌کم ۱۰ درصد کاهش دهند.

کاهش تدریجی مصرف نمک تا ۱۰ درصد در طول ۱۰ سال می‌تواند در هر سال  به‌طور میانگین ۵.۸ میلیون سال «زندگی تعدیل‌شده بر حسب ناتوانی» (DALY) را نجات دهد که در غیر این صورت به علت بیماری قلبی-عروقی از دست می‌رفتند.

 این پژوهشگران می‌گویند یک محدودیت بررسی‌شان این است که از داده‌های خام از سال ۲۰۱۰ که اکثریت، اما نه همه جمعیت جهان را پوشش می‌دادند، استفاده کردند. یک محدودیت دیگر این بررسی این بود که برای تخمین زدن سودمندی‌های بهداشتی فقط بیماری‌های قلبی-عروقی در نظر گرفته شده بودند.

البته پیش‌بینی هزینه‌-اثربخشی برنامه‌های کاهش مصرف نمک در این بررسی به‌طور محافظه‌کارانه انجام شده بود، زیرا صرفه‌جویی‌های مربوط به افرادی را که به علت کاهش مصرف نمک ممکن است اصلاً به  درمان برای بیماری قلبی نیاز پیدا نکنند، در نظر نگرفته نشده بود.

دکتر مارگو دنک، استاد پیشین در دانشکده پزشکی دانشگاه جنوب غربی تگزاس دراین‌باره می‌گوید حتی هنگامی‌که سیاست‌های دولت تولیدکنندگان غذا را به کاهش سدیم در غذاهای فراوری شده ترغیب نمی‌کنند، خود مصرف‌کنندگان می‌توانند کارهایی برای کاهش مصرف نمک انجام دهند.

دنک که در این بررسی شرکت نداشت، گفت: «ما گزینه‌های بهتری در اختیار داریم و می‌توانیم آن‌ها را انتخاب کنیم.»

او افزود:‌«در حال حاضر انواع سالم‌تر غذاهای کنسرو شده تولید می‌شود، مانند لوبیا و گوجه‌فرنگی کنسرو شده بی‌نمک، گوشت‌های فراوری شده کم‌نمک، نان کم‌نمک، چیپس کم‌نمک و سوپ‌های کم نمک. هنگامی‌که تقاضا برای چنین فراورده‌هایی افزایش یابد، تولید آن‌ها هم بیشتر می‌شود.»

به گفته او مصرف‌کنندگان باید برچسب فراورده‌های غذایی را با دقت بخوانند و با نوع خرید خود تولیدکنندگان را به تولید فراورده‌های غذایی کم‌نمک‌تر تشویق کنند.

برچسب‌ها