دانشکده مطالعات جهان از درون همین موسسه متولد شده است.
موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا (INAES) یکی از موسسات پژوهشی دانشگاه تهران است که در ۵ عرصه مطالعات آمریکای شمالی، مطالعات بریتانیا، مطالعات فرانسه، مطالعات آلمان، مطالعات روسیه و اروپای شرقی به پژوهش میپردازد
نگاه موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا به حوزههای مطالعاتی بین رشتهای است و با برخوردار از ۴۰ عضو هیات علمی وابسته از حوزه مختلف علوم اجتماعی، علوم سیاسی، روابط بینالملل، زبان و ادبیات انگلیسی، فرانسه، روسی و آلمانی و همچنین اساتید حوزههای علوم اقتصادی و مدیریت، مدیریت فن آوری و تکنولوژی اطلاعات، مردم شناسی و مطالعات فرهنگی، قلمرو وسیعی از نگاه بین رشتهای را فراهم آورده است.
علاوه بر اساتید و متخصصان ایرانی، جمعی از اساتید و متخصصان خارجی از دانشگاههای مختلف آمریکا، انگلستان، آلمان، کانادا و استرالیا نیز با مؤسسه همکاری علمی دارند.
گروه مطالعات آمریکای شمالی
گروه مطالعات آمریکای شمالی به عنوان نخستین گروه موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا درسال ۱۳۸۴ توسط دکتر سید محمد مرندی پایهگذاری شد. این گروه با همکاری اساتیدی از گروههای مختلف آموزشی دانشگاه تهران و سایر دانشگاههای کشور و همچنین اساتید دانشگاههای خارج از ایران با رویکردی بینرشتهای میکوشد تا به شیوهای خلاق تاریخ، ادبیات، اقتصادِ، سیاست، جامعه و فرهنگ کشورهای ایالات متحده و کانادا را دنبال کند و درکی جامع و تخصصی از این حوزه مطالعاتی فراهم آورد. این گروه گستره وسیعی از دانش و مهارت را بررسی می کند. گروه مطالعات آمریکای شمالی با رویکردی بینرشتهای فرهنگ و سیاست ایالات متحده و کانادا را در زمینه وسیعی از تاریخ، ادبیات، اقتصاد و جامعه مورد بررسی قرار میدهد تا درکی جامع و یکپارچه از فرهنگ و جامعه در ایالات متحده و کانادا به دست آید.
گروه مطالعات روسیه و شرق اروپا
گروه مطالعات روسیه و شرق اروپا در اواخر سال ۱۳۸۴ توسط دکتر مهدی سنایی تاسیس شد. این گروه به روسیه و کشورهای اروپای شرقی که در سالهای اخیر تحولات سریع و گستردهای را پشت سر گذاشتهاند، توجه دارد و میکوشد با رویکردی بینِرشتهای به مطالعه تاریخ، اقتصاد و فرهنگ مناطق جغرافیایی گستردهای که زمانی تحت اشغال امپراطوری روسیه و بعدها شوروی بودند، بپردازد
گروه مطالعات بریتانیا
گروه مطالعات بریتانیا هم که در سال۱۳۸۴ توسط دکتر محمدرضا سعیدآبادی پایه گذاری شد از جمله رشتههای دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاههاست که جزو گروههای موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا است و به طور همزمان در دانشکده مطالعات جهان تدریس میشود.
گروه مطالعات فرانسه
گروه مطالعات فرانسه در سال ۱۳۸۴ به ریاست خانم دکتر فریده علوی پایه گذاری شد. این گروه بستری مناسب را برای مطالعه فرهنگ، جامعه و تاریخ فرانسه فراهم آورده است. گروه با گردآوردن اساتید و صاحبنظرانی از رشتههایی متنوع نظیر تاریخ، ادبیات، سیاست، اقتصاد و جامعهشناسی تلاش میکند شناختی عمیق و یکپارچه از فرانسه به دست دهد. موضوعاتی نظیر روابط ایران - فرانسه، مهاجرت و چندفرهنگی، دنیای فرانسه زبان، رابطه فرانسه و جامعه اروپا، فرهنگ مردمپسند در فرانسه معاصر از جمله موضوعاتی هستند که دنبال میشوند.
گروه مطالعات آلمان
گروه مطالعات آلمان نیز در سال ۱۳۸۷توسط دکتریونس نور بخش پایه گذاری شد. گروه مطالعات آلمان نیز با نگاه بینرشتهای به مطالعه آلمان معاصر میپردازد. هدف این گروه آموزشی و پژوهشی فراهم ساختن چشماندازی مبتنی بر تحقیق در باره ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آلمان است که بر سیاست، اقتصاد، روابط بینالملل، تاریخ و فرهنگ آلمان معاصر تمرکز دارد. گروه آلمان فرصتهای متنوعی را برای مطالعه زبان، سیستم اقتصادی، دولت و تاریخ آلمان فراهم میکند. مطالعه تاریخ و فرهنگ آلمان و نیز دانش زبان آلمانی سرمایه باارزشی برای دانشجویانی خواهد بود که به دنبال یافتن جایگاهی مناسب برای خود در جهان معاصر هستند.
تاریخچه موسسه
موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا ۲۳ شهریور ۱۳۸۴ در زمان ریاست دکتر فرجی دانا رئیس وقت دانشگاه تهران تاسیس شد و در ۱۰ خرداد ۱۳۸۵ رسما فعالیت آکادمیک خود را آغاز کرد. ریاست مرکز تا سال ۱۳۸۷ بر عهده دکتر سعید رضا عاملی بود.
دکتر یونس شکرخواه از هجدهم آبان ۱۳۸۷ با حکم رئیس دانشگاه تهران به مدت دوسال رییس مرکز مطالعات آمریکای شمالی و اروپا شد که در پایان این دوره دوباره این مسئولیت با حکم مجدد رئیس دانشگاه تهران دوسال دیگر تمدید شد.
مرکز مطالعات آمریکای شمالی و اروپا در ارزیابی سال ۱۳۸۵ "مرکز ارزیابی و رتبه بندی عملکرد پژوهشی وزارت علوم و اموزش عالی" با کسب درجه ب به عنوان دومین واحد پژوهشی دانشگاه تهران انتخاب شد.
از میان نشستهای برگزار شده این موسسه میتوان به این موارد اشاره داشت:
- نشست تخصصی بررسی بحران مالی جهان (۱۳۸۷)
- همایش فرهنگ و جامعه آلمان (۱۳۸۷)
- همایش فرهنگ و هنر در فرانسه (۱۳۸۸)
- سمینار ملی فضای مجازی، ملاحظات اخلاقی، حقوقی واجتماعی (۱۳۸۸)
- نشست تخصصی"پارادایم، نظریه وروش تحقیق بین رشتهای: رویکرد دو فضایی به دانشکده مطالعات جهان (۱۳۸۸)
- نشست تخصصی بررسی گفتمان تغییر اوباما (۱۳۸۸)
- دیپلماسی عمومی: ابزار جنگ و صلح (۱۳۸۹)
موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا در پردیس شمالی دانشگاه تهران در دانشکده مطالعات جهان قرار دارد.
موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا (INAES) در بین ۱۱۱ موسسه پژوهشی کشور در سال ۱۳۸۸ در جمع هشت موسسه برتر پژوهشی دانشگاهی کشور و در رتبه نخست موسسات علوم انسانی دانشگاهی قرار گرفت. مرکز مطالعات آمریکای شمالی و اروپا در میان مؤسسات پژوهشی حوزه علوم انسانی دانشگاه تهران رتبه اول شد. این موسسه بر طبق ارزیابی سال ۱۳۸۹ نیز "رتبه نخست حوزه علوم انسانی" و "رتبه دوم مؤسسات پژوهشی وابسته به دانشگاه" را در دانشگاه تهران کسب کرد.