اهدافی که برای نگهداشت هرچه بهتر شهر تعریف شدهاند. یکی از مهمترین شعارهایی که مدیریت شهری پایتخت بر آن تأکید دارد نفروختن تراکم یا پایان شهرفروشی است و در واقع باید شهر را با چاشنی سیاستهای منطقی حفظ کنیم. از طرفی شهردار تهران به ایجاد درآمدهای پایدار برای بقای شهرداری معتقد است و درآمدهای ناپایدار را برای مدیریت شهر مناسب و منطقی نمیداند. در این دوره حتی عملیاتی شدن شعارهای مدیریت شهری پایتخت را میتوان در تغییر نظام ساختوسازها در محلهها مشاهده کرد. استفاده از حملونقل پاک، توسعه خطوط مترو، نفروختن تراکم و تثبیت تجاری و... همه و همه از سیاستها و راهکارهای مدرن و منطقی است که در کشورهای پیشرفته جواب مثبت داده است. در این صفحه تأثیر عملکرد و شعارهای شهرداری تهران را بر زندگی شهروندان از نگاه کارشناسان بررسی کردهایم که در ادامه آن را میخوانید.
- ایجاد شهر انسانمحور
سیاستهای حوزه شهرسازی در مدیریت فعلی شهرداری تهران تغییرات زیادی داشته و این تغییرات با هدف انسان محورشدن شهر اجرا شده است. «مسعود رضایی» معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ۱۵ در اینباره میگوید: «فروش افقی و عمودی شهر موضوعی است که در گذشته بسیار در حوزه شهرسازی اتفاق میافتاد و خوشبختانه با اجرای سیاستهایی مبنی بر نفروختن تراکم، شهر در حال حاضر به سمت انسان محور شدن حرکت میکند. وقتی تراکم فروخته نشود، میتوان از فضاهای شهری برای افزایش پیادهراهها، بوستان، ایجاد مکانهای فرهنگی و... استفاده کرد و شهر را برای آرامش شهروندان زیستپذیر کرد و فقط به فکر سود و منفعت در کوتاهمدت نبود. بهصورت کلی نظام ساختوسازها در شهرداری تهران تغییر کرده و بر روی درآمدهای پایدار تأکید شده که تأثیر آن را بهصورت مستقیم میتوان بر زندگی شهروندان مشاهده کرد و در واقع توقف تراکمفروشی در پایتخت در این مدت زمان کوتاه حرکت مثبت و قابل تحسینی است.»
- ساختوسازهای نظاممند
در گذشته که تراکمفروشی در حوزه شهرسازی انجام میشد، شاهد ساختوسازهای متعدد و بیبرنامه در هر کوچه و معبری بودیم در حالی که با پایان تراکمفروشی دیگر خبری از ساختوسازهای بیبرنامه نیست. «محسن احترامی» شهردار ناحیه ۳ در اینباره میگوید: «پایان پدیده تراکمفروشی شاید به باب میل عدهای از افراد سودجو نباشد اما با عملی شدن این موضوع همواره شاهد ساختوسازهای نظاممند در محلهها هستیم و از طرفی پیمانکاران و مالکان پروژههای مختلف ساختمانی موظف به رعایت قوانین زیستمحیطی در مورد پراکنده نشدن نخاله در معابر هم شدهاند. در واقع باید گفت شهر را به قیمت نگهداشت نباید فروخت. البته مشارکت شهروندان در نگهداشت شهر را نمیتوان نادیده گرفت.»
- رونق مشارکتهای اجتماعی
مشارکت شهروندان در دوره مدیریت جدید برای حفظ و نگهداشت شهرامری است که برکسی پوشیده نیست. یکی از اقداماتی که درحال حاضر در شهرداری در حال انجام است مشارکت شهروندان درامور شهر بهویژه در حوزه اجتماعی و فرهنگی است. «اکبر مختاری» معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه دراینباره میگوید: «ما در عصر سرمایهگذاری روی امور فرهنگی و اجتماعی قرارداریم و این امر محقق نخواهد شد مگر با مشارکت شهروندان که در دوره مدیریت کنونی شهر تهران بر آن تأکید شده است. بهعنوان مثال وقتی شهروندی در سرای محله در حوزههای مختلف فرهنگی مشارکت میکند برای خودش فرهنگ را اندوخته میکند که بسیار ارزشمند است. در حال حاضر مشارکت شهروندان در امور فرهنگی افزایش یافته و ما هم از ظرفیتهای موجود محلهها استفاده برای ایجاد مجموعههای فرهنگی بیشتر استفاده خواهیم کرد.»
- افزایش آرامش در شهر
در دوره مدیریت کنونی شهرداری پایتخت آرامش درانجام فعالیتهای شهری بیش از گذشته مشاهده میشود و در واقع میتوان گفت بنا به شعار شهرداری، تهران، شهر زیستپذیر شده است. «علیرضا حلاجیان» معاون فنی و عمران شهردار منطقه ۱۵ در اینباره میگوید: «زیستپذیری شهربه نسبت پارامترهای گذشته تغییر کرده است. شهر تهران درحال حاضر به نسبت ۲ سال گذشته برای همه اقشار جامعه زیستپذیرتر شده است که این زیستپذیری را در طرحهای مختلف ارائه شده توسط شهرداری میتوان مشاهده کرد بهعنوان مثال ناوگان حملونقل عمومی غیرآلاینده افزایش یافته و توسعه خطوط مترو بهصورت جدی در حال پیگیری است.» حلاجیان به طرح زوج و فرد اشاره میکند و میگوید: «با اصلاح طرح زوج و فرد نظم بیشتری را درمحدوده زوج و فرد و تردد روان خودروها مشاهده خواهیم کرد. نظم و آرامش موجود در فعالیتهای شهری نشئت گرفته از مدیریت صحیح و سیاستهای منطقی و مناسب برای نگهداشت و زیستپذیری شهراست که تأثیرات مثبت آن برهیچکس پوشیده نیست.»
- اصلاح سبک زندگی شهروندان
یکی از مواردی که در شهرداری تهران بهصورت جدی پیگیری میشود بحث تفکیک پسماند از مبدأست که با آموزشهای مستمر آموزشگران بازیافت در این زمینه سعی بر افزایش تفکیک پسماند توسط شهروندان شده است. «سودابه عزیزی» کارشناس محیطزیست در اینباره میگوید: «در نگاه اول شاید با وجود این میزان آموزش در حوزه بازیافت باز هم شاهد حضور افراد زبالهگرد باشیم اما باید گفت در این زمینه میتوان با اصلاح زیرساختها این امر را تحقق بخشید که هیچ پسماند خشکی از منزل شهروندان به کوچه نرسد و شهروندان خودشان در این زمینه پیشقدم شوند. در حال حاضر در حوزه تفکیک پسماند اقدامات مثبتی صورت گرفته اما این امری نیست که یک شبه محقق شود و همکاری شهروندان در این زمینه نقش اساسی دارد. درحال حاضر در دوره مدیریت شهری جدید با تبلیغات و آموزشهای گسترده در حوزه بازیافت میتوان گفت همکاری شهروندان بیشتر شده اما بازهم در این زمینه نیاز به آموزشهای مستمر است. در واقع راهکارهای شهرداری بر فرهنگ و اصلاح سبک زندگی شهروندان تأثیرگذار بوده است.»