به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، در افراد بالای ۶۵ سال از هر دو نفر یک نفر ویتامین D و از هر چهار نفر نیز یک نفر ویتامین B۱۲ کمتر از حد طبیعی دارد.
یک متخصص طب سالمندی در این باره گفت: در دوره سالمندی، افراد با کمبودهای ویتامین بسیاری مواجه‌اند که ضرورت دارد برای مصرف آنها از این کمبودها آگاه باشند.
عباس نعمت‌اللهی بیان کرد: مصرف مایعات در سالمندان باید به مقدار کافی باشد. نشانه‌های کمبود آب در بسیاری از سالمندان ممکن است به صورت خشکی لب‌ها، گود افتادن چشم‌ها، تب، یبوست، کاهش حجم ادرار و تهوع باشد این مسئله در مورد سالمندانی که در مناطق گرم زندگی می‌کنند بیشتر شایع است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بیشتر سالمندان علاقه زیادی به مصرف مکمل‌های ویتامین دارند، اما باید از مصرف بیش از حد نیاز این مکمل‌ها خودداری شود. در مورد ویتامین‌های محلول در آب اغلب کمبودی در سالمندان دیده نمی‌شود، مگر در سالمندانی که دچار سوءتغذیه هستند.
- آنتی‌بیوتیک‌ها باعث کمبود ویتامین می‌شوند
نعمت‌اللهی گفت: ممکن است بعضی از سالمندان به علت مشکلات دندان و یا مشکلات گوارشی از خوردن سبزی و میوه پرهیز کنند در حالی که این منابع غذایی تامین‌کننده ویتامین C است. باید به این نکته مهم توجه شود که مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند باعث کمبود برخی از ویتامین‌ها شود.
وی با بیان این‌که کمبود ویتامین D ممکن است در سالمندان به ویژه در کسانی که از نور آفتاب دور هستند به وجود آید، افزود: عوامل مختلفی از جمله میزان جذب روده‌ای کلسیم، عملکرد کلیه‌ها، متابولیسم استخوان‌ها، تداخل غذا و دارو، کم‌تحرکی و مصرف ناکافی لبنیات به دلیل تحمل نکردن لاکتوز در کمبود کلسیم در سالمندان نقش دارند. اگر شیر و لبنیات به مقدار کافی مصرف نشود، ممکن است به مصرف مکمل کلسیم نیاز باشد که البته تشخیص آن باید از سوی پزشک و متخصص تغذیه انجام شود. مصرف سدیم هم باید در سالمندانی که مبتلا به فشار خون، مشکلات قلبی، کلیوی و دیابت هستند محدود شود.
نعمت‌اللهی تصریح کرد: در افراد مسن مصرف روزانه ۶ تا ۸ لیوان مایعات برای پیشگیری از یبوست و کم‌آبی بدن توصیه می‌شود، زیرا افراد مسن با توجه به نیاز واقعی به مایعات کمتر احساس تشنگی می‌کنند و به همین دلیل بیشتر مستعد کم‌آبی و یبوست هستند.
- اهمیت مصرف پروتئین در رژیم غذایی سالمندان
این متخصص طب سالمندی گفت: با افزایش سن، نیاز به انرژی کاهش می‌یابد به همین علت نیاز متابولیسمی بدن به انرژی از سایر گروه‌های سنی کمتر است. افراد مسن فعالیت بدنی کمتری دارند و در نتیجه نیازمند غذای کمتری برای ثابت نگه داشتن وزن هستند. برای محدود کردن دریافت انرژی توصیه می‌شود غذاهای کم‌حجم و غنی از مواد مغذی را بیشتر مصرف کنند و مصرف مواد شیرین و چربی‌ها را نیز کاهش دهند.
وی توضیح داد: از آنجایی که در سالمندان نیاز به انرژی کاهش می‌یابد، پروتئین مورد نیاز بدن باید از منابع با کیفیت بالا مانند گوشت‌های کم‌چربی، مرغ، ماهی، سفیده تخم‌مرغ، فراورده‌های لبنی بدون چربی یا کم‌چربی تامین شود. غلات و حبوبات نیز از منابع گیاهی پروتئین هستند که اگر با هم مصرف شوند، همه اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند و پروتئین حدود ۱۵ درصد کل انرژی روزانه را تشکیل می‌دهد.
نعمت‌اللهی افزود: مصرف چربی‌ها باید در رژیم غذایی سالمندان محدود شود. دریافت چربی نباید بیش از ۳۰ درصد کل انرژی دریافتی در روز باشد. سهم چربی اشباع (شامل چربی پنهان در گوشت، انواع روغن جامد و کره) باید تا حداکثر ۱۰ درصد انرژی دریافتی روزانه کنترل شود. با افزایش سن مقدار توده چربی بدن سالمندان افزایش می‌یابد و در نتیجه احتمال چاقی و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش می‌یابد.
- مواد غذایی مفید برای تامین ویتامین‌ها
این متخصص طب سالمندی گفت: جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن کاهش می‌یابد بنابراین با افزایش سن نیاز بدن به مصرف منابع غنی کلسیم (مانند شیر و لبنیات) و تامین این ویتامین (استفاده از نور آفتاب) افزایش می‌یابد.
وی ادامه می‌دهد: مصرف جگر و روغن کبد ماهی برای تامین ویتامین D توصیه می‌شود و زنان بالای ۵۰ سال و همچنین همه بالغان بالای ۶۰ سال باید ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز کلسیم دریافت کنند.
نعمت‌اللهی با بیان این‌که با افزایش سن توانایی جذب ویتامین B۱۲ بدن کاهش می‌یابد، مصرف مقدار مناسبی از گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخم‌مرغ را برای تامین ویتامین B۱۲ توصیه کرد.
این استاد دانشگاه افزود: کمبود ویتامین B۶ به علل مختلف در سالمندان شایع است زیرا با بالا رفتن سن متابولیسم این ویتامین افزایش و جذب آن کاهش می‌یابد و از طرف دیگر در سالمندان به علت مصرف ناکافی گوشت دریافت این ویتامین کاهش می‌یابد. توصیه می‌شود روزانه منابع غنی این ویتامین از جمله انواع گوشت، جگر، شیر، تخم‌مرغ، حبوبات و غلات کامل مصرف شود.
وی کم‌خونی را در سالمندان نسبت به افراد دیگر کمتر دانست و گفت: نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان بوده و میزان توصیه‌شده روزانه به طور متوسط ۷ میلی‌گرم است. باید به این نکته توجه کرد در افرادی که غذاهای کم‌انرژی مصرف می‌کنند یا مشکوک به سوءتغذیه هستند کم‌خونی شایع‌تر است.
نعمت‌اللهی ادامه داد: زرده تخم‌مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزی‌های برگ سبز تیره مانند جعفری، برگ چغندر، گشنیز و بخش‌های تیره‌برگ از منابع آهن هستند. با افزایش سن، میزان متابولیسم بدن افت می‌کند، زیرا فعالیت بدنی به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
این متخصص طب سالمندی خاطرنشان کرد: کاهش توده بافت نرم عضلانی از سنین حدود ۳۰ تا ۴۰ سالگی و کاهش توده چربی از حدود ۷۵ سالگی آغاز می‌شود و کاهش توده عضلانی به ویژه در مردان شایع‌تر بوده و ممکن است با کاهش وزن تظاهر نکند. با افزایش سن تجمع چربی افزایش می‌یابد و سبب افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی و متابولیک می‌شود.