همشهری آنلاین_ سمیرا باباجانپور: این خیابان که دسترسی میدان «شهرزیبا»، خیابان «مرادی» و بسیاری از خیابان‌های اطراف را به بزرگراه «همت» آسان می‌کند، روزگاری گذرگاه «توتستان»های غرب تهران بود.
- ماجرای سکه‌های تاریخی جاده پایین
سال 1383 زمانی که بزرگراه شهید همت در حال ساخت بود، وقفه‌ای طولانی در روند ادامه پروژه ایجاد شد. این وقفه به سبب اعتراض باغ‌داران و اهالی کن یا مطالبه پیمانکار از شهرداری نبود بلکه کشف کوزه‌ای پر از سکه‌های تاریخی بود که روند پروژه را 2 هفته به تعویق انداخت. این سکه‌های نقره‌ای به‌طور اتفاقی از سوی راننده «لودر» کشف شد و به اطلاع مسئولان میراث فرهنگی رسید. هرچند پیش از این گفته می‌شد کشف این سکه‌ها ناشی از وجود گورستانی قدیمی در این منطقه است، اما چند ماه بعد، کارشناسان اعلام کردند این سکه‌ها به نام «انوشیروان عادل» ضرب شده و بیش از 1500 سال قدمت تاریخی دارد. بعدها آمار ضد و نقیضی از تعداد سکه‌های مکشوفه منتشر شد که برخی ۲۶ سکه، برخی ۵۰ سکه و برخی نیز 250 سکه عنوان کردند.
اما دوباره پس از حدود یک سال، گزارش دقیق‌تری از سکه‌های مکشوفه منتشر شد که به واقعیت نزدیک‌تر بود. در گزارش منتشر شده، آمده بود که سکه‌های کشف شده به نام انوشیروان عادل ضرب شده است. این انوشیروان با «انوشیروان ساسانی» چند قرن فاصله زمانی دارد. این فرد پس از مرگ «سلطان ابوسعید»، «ایلخان مغول»، در سال 741 هجری قمری، به‌عنوان حاکم ناحیه بخشی از «آذربایجان» قدرت را در دست گرفت و تعداد زیادی سکه ضرب کرد که سکه‌های نقره مکشوفه، متعلق به همان دوران هستند. به جز این کوزه، هیچ‌لایه باستانی دیگری در این محدوه شناسایی نشد. ازسوی دیگر، علاوه بر این کوزه‌ها، تعدادی «تنور» در این محدوده کشف شده که به گفته کارشناسان این تنورها متعلق به بافت مسکونی این منطقه است که مردم در طول تاریخ برای گذران زندگی از آن استفاده می‌کردند.
- فراز و نشیب یک خیابان
بورس «کابینت‌سازان»، «نجاران» و البته «ابزار و یراق‌فروشان» غرب تهران، زمانی نه چندان دور، جزو توتستان‌های سرسبز کن بوده است. این خیابان شاهدی است بر توسعه بی‌رویه شهر و نبود برنامه‌ریزی مناسب در حفظ باغستان‌های پایتخت. پیش از اینکه بزرگراه همت از دل این توتستان‌های سرسبز بگذرد، خیابان احمد کاشانی یک کوچه باغ سرسبز و باریک بود که تنها یک خودرو می‌توانست از آن عبور کند و محله «بالان» را به «شهرزیبا» وصل می‌کرد. «رحمت‌الله کاشانی»، پدر شهید احمد کاشانی، که نام خیابان مزین به نام فرزند شهیدش است، درباره گذشته این خیابان می‌گوید: «این خیابان تا اوایل انقلاب یک کوچه باغ بود که رفت‌وآمد زیادی در آن انجام نمی‌شد. در حقیقت مسیر رفت‌وآمد باغ‌داران به باغ‌ها بود. در آن زمان، خیابان اصلی ایستگاه «یخچال» بود که مسیر اصلی دسترسی اهالی کن به شهرزیبا و مناطق مرکزی شهر محسوب می‌شد. سال 1385که بزرگراه همت با فراز و نشیب‌های فراوان ساخته شد، خیابان اصلی کن که به نام «جاده بالا» معروف بود، بن‌بست شد. این اتفاق برای خیابان احمد کاشانی هم افتاد. محله بالان با ساخت بزرگراه بسته شد و دسترسی مردم تنها از روی پلی بود که بر روی بزرگراه و انتهای خیابان احمد کاشانی ساخته بودند. برای اینکه خیابان یخچال هم بن‌بست نشود با یک کنار گذر آن را به ابتدای پل وصل کردند.»
- توتستانی که محل دپوی زباله شد
«مهدی محبی»، یکی از ساکنان محله کن است. او درباره تاریخ خیابان شهید احمد کاشانی که در قدیم به «جاده پایین» معروف بود، می‌گوید: «تا همین چند سال پیش، فصل توت که می‌شد به واقع از قدم زدن در این خیابان لذت می‌بردید. 2 سوی جاده باغ‌های توت و درختان کهنسالی بود که چشم را نوازش می‌داد. یادم می‌آید حوالی سال 1370، بخشی از خیابان که امروز نزدیک میدان قرار دارد، محل دپوی زباله‌های محله کن شده بود. این ماجرا تا میانه سال 1380 ادامه داشت تا اینکه با پیگیری‌های رحمت‌الله کاشانی که آن زمان مسئول شورای کن بود، مشکل حل شد.»
- باغ‌های بی‌حصار
اگرچه توتستان‌های خیابان شهید احمد کاشانی زمانی زبانزد خاص و عام بود و منظره زیبایی را به تصویر می‌کشید اما این روزها بسیاری از این باغ‌ها رها شده و این موضوع دردسرساز شده است. بلاتکلیفی صاحبان زمین‌های کشاورزی و توتستان‌های حاشیه خیابان، مشکلاتی را به همراه داشته است. زمین‌های باغی و کشاورزی محدوده، زیر سایه نبود قانون مشخص، بلاتکلیف مانده و از سوی دیگر، اجازه حصارکشی نیز به باغ‌داران داده نمی‌شود. باغ‌ها با درختان خشکیده محل سکونت و رفت‌وآمد کولی‌ها و مهاجران غیرقانونی شده است. باغ‌داران هیچ بهره‌ای از این درختان توت نمی‌برند. از سویی، ساخت خیابان، مسیر قدیمی آبیاری باغ‌های این محدوده را مسدود کرده است. جالب اینجاست که برخی در ملک کشاورزیشان، هم خانه ساخته‌اند و هم مغازه.
- پاتوق کارگران ساختمانی
این روزها خیابان احمد کاشانی، محل جولان وانت‌بارهایی است که برای بار زدن یا تخلیه بار مغازه‌های ابزار و یراق در حاشیه خیابان پارک می‌کنند. ماشین‌هایی که به قول اهالی، دوبله و سوبله پارک می‌شوند. ترافیک، تصویر همیشگی این روزهای خیابان قدیمی محله شده است. «علیرضا بزرگی»، دبیر شورایاری محله کن، می‌گوید: «اینجا پاتوق کارگران فصلی شده است. ابتدای خیابان، هر صبح و عصر، محل تجمع کارگرانی است که روی جدول‌های حاشیه خیابان می‌نشینند. پارک کامیون‌های ویژه حمل اثاثیه نیز از مشکلات دیگر این خیابان قدیمی است.
بارها ازطریق شورایاری و شهرداری پیگیر شده‌ایم، اما خبری نیست. تنهاکاری که راهنمایی و رانندگی انجام داده است، جریمه کردن خودروهاست.»