همشهری آنلاین_راحله عبدالحسینی: یاد و خاطره هنرمندی را در ذهنمان زنده کنند یا مفهومی را تلگنر بزنند. رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه ۲ می‌گوید که به دلیل وسعت منطقه خوشبختانه این ظرفیت برای تکه دوم پایتخت فراهم است که تندیس مفاخر و هنرمندان را مهمان معابر و میادین منطقه کنیم. به تازگی نیز سردیس استاد «داود رشیدی» بازیگر در خیابان معارف نصب شده‌است. در این گزارش درباره نقش تندیس‌ها در هویت شهری و برنامه‌های پیش رو اداره زیباسازی منطقه از «شایان جعفرنژاد» رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه ۲ پرسیدیم.
اهالی میدان فرهنگ از اواخر تیرماه امسال شاهد حضور تندیس استاد داود رشیدی، بازیگر صاحب‌نام کشور در محله‌شان هستند. عابرانی که گاهی گذرشان به این محله می‌افتد یا افرادی که هر روز در مسیر تردد روزانه‌شان از این مسیر می‌گذرند، نگاهشان به تندیس جلب می‌شود و یاد آثار سینمایی و تئاتری این هنرمند می‌افتند. جعفرنژاد، رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه ۲ درباره همین جرقه کوتاه که در ذهن عابران زده می‌شود می‌گوید: «تندیس‌ها و سردیس‌های مفاخر کشور، هنرمندان و شهدا از جمله المان‌های شهری به حساب می‌آید که قرار است در هویت‌بخشی به شهر و محله تأثیر داشته باشد. جانمایی تندیس‌ها و انتخاب آنها نه تنها باعث ارتقای سواد بصری می‌شود، پیام‌های ارزشمند فرهنگی و تاریخی را به عابران منتقل می‌کند.
اگر مجسمه در فضای شهری در جای مناسب و درستی نصب شود، شهروندان با آن ارتباط برقرار می‌کنند و به نوعی درک و سلیقه زیبا شناسانه مخاطبان ارتقا پیدا می‌کند.» معمولاً تندیس هنرمندان را در نزدیکی محله زندگی آنان نصب می‌کنند. جعفرنژاد ادامه می‌دهد: «تندیس یک اثر هنری به حساب می‌آید و از ۲ منظر قابل بررسی است. یکی به واسطه هنرمندی که تندیس را ساخته، ارزش پیدا می‌کند و دیگر اینکه تندیس کدام یک از بزرگان و مفاخر ایران زمین ساخته شده‌است. ساخت و نصب تندیس هنرمندان و مفاخر در معابر منطقه به نوعی زنده نگهداشتن نام این بزرگان و احترام به آنهاست.»
- ۹ تندیس از مفاخر کشور
رئیس اداره زیباسازی شهرداری منطقه ۲ در پاسخ به این پرسش که سهم تکه دوم پایتخت از تندیس مفاخر صاحب نام چقدر است می‌گوید: «۹ تندیس از بزرگان و مفاخر کشور در منطقه داریم. جدیدترین آنها تندیس استاد داود رشیدی در خیابان معارف است. تندیس‌های شهید مهدی باکری مقابل ساختمان شهرداری منطقه، رحمان دادمان در بلوار دادمان و بهرام آریافر در بوستان آریافر محله مرزداران نصب شده‌است. تندیس شاعر صاحب نام قیصر امین‌پور هم در بلواری به همین نام در محله سعادت‌آباد و تندیس نیما یوشیج بعد از پل یادگار امام(ره) قرار دارد. تندیس استاد قنبری مهر از چهره‌های شاخص موسیقی کشور در بوستان شقایق مهر محله سعادت‌آباد نصب شده‌است. از تندیس چهره‌های ملی کشور نیز تندیس ستارخان در بوستان ستارخان و تندیس باقرخان در بوستان شهرآرا را می‌توانیم نام ببریم.» المان‌های حجمی منطقه ما که شامل مجسمه‌ها هم می‌شود، بیش از این تعداد تندیس و سردیس مفاخر است. از جمله مجسمه‌هایی که در باغ مجسمه واقع در بوستان گفت‌وگو نصب شده‌است. موزه مشاهیر برج میلاد هم ما را مهمان مجسمه‌هایی از بزرگان تاریخ معاصر کشور می‌کند. در کنار آن با حضور درحیاط خانه شاعران معاصر نیز می‌توانیم شاهد تعدادی از تندیس شاعران کشور باشیم. جعفرنژاد درباره فرایند انتخاب و ساخت مجسمه می‌گوید: «نصب تندیس فرایندی است که از سوی سازمان زیباسازی شهرداری تهران و بعد سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران تأیید و تصمیم‌گیری می‌شود که تندیس چه هنرمندی و در کجا نصب شود.»
- نورپردازی در آب
«بهسازی بوستان ستارخان با محوریت بوستان دوستدار کودک از جمله برنامه‌های اولویت‌دار اداره زیباسازی منطقه است.» جعفرنژاد درباره اولویت برنامه‌های اداره زیباسازی منطقه این‌طور می‌گوید و می‌افزاید: «اجرای پروژه واتر اسکرین یا همان نورپردازی در آب در بوستان شهرآرا یا بوستان سعادت‌آباد انجام می‌شود. ایجاد تونل بزرگ نور به مساحت هزار و ۲۰۰ مترمربع در بوستان نهج‌البلاغه، نورپردازی هوشمند پل معلق نهج‌البلاغه، ایجاد تم پارک هنر و موسیقی در کنار هم نیز از دیگر برنامه‌های اداره زیباسازی برای نیمه دوم سال است. تم پارک هنر و موسیقی در مرحله جانمایی و انتخاب شخصیت‌هاست که تلاش می‌کنیم از اواخر مهر ماه به مرحله اجرا وارد شود.»
- نمادهای سبز
شکل دهی و هرس شاخ و برگ درختان به اشکال مختلف و خلق مجسمه‌های تزیینی را با نام هنر توپیاری می‌شناسیم. منطقه ما میزبان نخستین مجموعه توپیاری است که در بلوار دادمان با ۱۹گونه از حیوانات بومی ایرانی شامل خرس، گوزن، گراز، قوچ و... ساخته شده‌است. درختچه‌هایی که در توپیاری استفاده می‌شوند شاخ و برگ کوچک دارند و متراکم هستند. این هنر نیز در کنار مجسمه‌ها و المان‌های شهری به فضای معابر و محله‌ها جلوه زیباتری می‌دهد.
- نظاره‌گران ساکت و آرام محله‌ها
مجسمه‌هایی در بلوار دریا برای تلطیف فضای شهری نصب شده‌اند که از دیدگاه رهگذران جزو مجسمه‌های جذاب منطقه است. ۲ نفر که روی سرشان آپارتمان قرار گرفته و نمی‌توانند با هم گپ‌وگفت کنند در بلوار دریا، از زندگی پرشتاب شهری روایت می‌کنند.
این مجسمه‌ها ساکت و آرام درگوشه‌ای نشسته‌اند و نظاره‌گر رفت و آمدهای شهروندان هستند. برای دیدن سایر تندیس هنرمندان باید به محله ولنجک در منطقه یک برویم. در این محله تندیس استاد جمشید مشایخی نصب شده است.
در بین مجسمه‌های مشهور این منطقه می‌توان از مجسمه آرش کمانگیر در کاخ سعدآباد به‌عنوان آخرین اثر استاد «حسن ارژنگ‌نژاد» نام برد. مجسمه کوهنورد به یاد امیر شاه‌قدمی نیز به دست استاد لعل ریاحی ساخته و در دهه ۴۰ در میدان دربند نصب شد. مرحوم هوشمند وزیری مجسمه‌ای با عنوان کوهنورد برای میدان افجه لواسان ساخته است.
در خروجی الهیه در بزرگراه مدرس، مجسمه زوج سالخورده به چشم می‌خورد؛ زوجی که شاید سنگی و بی‌جان باشند اما لبخند روی لبانشان و محبت چشمان سنگی‌شان بی‌اختیار طرحی از لبخند و مهربانی را به رهگذران می‌بخشد.
ضیافت مجسمه‌ها در بوستان ملت در منطقه ۳ برپاست. از ورودی بوستان المان‌های حجمی کنار هم ردیف شده‌اند. ۲ طرف آبنمای بوستان هم سردیس برنزی مشاهیر ایران قرار گرفته‌اند.
همین آثار و احجام اینجا را به یک گالری زیبا تبدیل کرده‌است. سردیس مشاهیری از جمله حافظ، سعدی، فردوسی، رودکی، کمال‌الملک، عطار نیشابوری، شهریار، نیما یوشیج، استاد صنیع‌خاتم، محتشم کاشانی، خواجه عبدالله انصاری، ناصرخسرو، وحشی بافقی و زکریای رازی. در بین مجسمه‌ها و المان‌های حجمی که در منطقه ۳ نصب شده‌است مجسمه مادر در بلوار میرداماد را می‌توان به‌عنوان شاخص‌ترین اثر حجمی این منطقه به حساب آورد که یادآور فداکاری مادران است.