چهره جوانش پشت چشمان خمارو خواب‌آلود، موهای ژولیده و پریشان، با لباس‌های زهوار در رفته مخفی مانده و فکر می‌کنید که مردی ۶۰ ساله باشد با قامت خمیده که راست پیاده‌رو را گرفته و با قدم‌های بریده بریده جلو می‌رود.

همشهری آنلاین _ مریم قاسمی‌:  خنکای هوا تن و بدنش را به لرزه انداخته و دیگر نایی ندارد که حتی با بازدم‌هایش دستان یخ‌زده‌اش را گرم کند.
صحبت از شهروندانی است که از بد روزگار با انواع مشکلات سرشاخ شده و اکنون با کوله‌باری از آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها در گوشه و کنار شهر درمانده و مستاصل مانده‌اند و تنها امیدشان دستان گرم و نگاه‌های پرمهری است که شاید برای آنها روزنه‌ای باشد برای نجات و رهایی از این خفت.
شاید تهران با همه زیبایی‌هایش برای کارتن‌خواب‌ها و بی‌خانمان‌ها به‌ مثابه شهری سرد و بی‌روح به نظر آید، اما امسال مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۸، متفاوت از سال‌های گذشته وارد میدان شده و تلاش می‌کند سرپناه امن و گرمی برای این شهروندان بسازد. «حسین هوشمند» رئیس این مرکز از جزئیات اجرای طرح «زمستان گرم» در این نقطه از شهر برای‌مان صحبت می‌کند.

تجربه سال‌های گذشته نشان داده که اغلب کارتن‌خواب‌ها، معتادان و بی‌خانمان‌ها که از نقاط جرم‌خیز شوش و هرندی وارد منطقه ۱۸ می‌شوند به دنبال یافتن جایی امن و خلوت راهی زمین‌های بایر و کشاورزی تقی‌آباد، حریم خط راه‌آهن تهران‌ـ تبریز و تهران‌ـ اهواز یا حاشیه بزرگراه آزادگان می‌شوند. «حسین هوشمند» مدیر مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۸ این موضوع را یادآوری می‌کند و می‌گوید: «کارشناسان حوزه آسیب‌های اجتماعی، کلونی و نقاط آسیب‌خیز را در محله‌های منطقه ۱۸ شناسایی کرده و با توجه به اهمیت موضوع در طول سال با راه‌اندازی گشت‌های ویژه اقدام به جمع‌آوری این افراد و انتقال آنها به مددسرا و سایر مراکز خدمات‌رسان می‌کنند.»
روزهای پایانی فصل پاییز را می‌گذرانیم و با سرد شدن هوا و آغاز فصل زمستان این ضرورت بیشتر احساس می‌شود که بی‌خانمانان و بی‌سرپناهان درگیر انواع مشکلات و ناهنجاری‌های اجتماعی، سرپناه امن و راحتی بیابند. هوشمند در پاسخ به این سؤال که شهرداری منطقه در این زمینه چه تدابیری اندیشیده، می‌گوید: «برای حمایت همه‌جانبه از این قشر آسیب‌دیده آمادگی کامل وجود دارد. در طرح زمستان گرم که اجرای آن در هفته‌های نخست آبان عملیاتی شده، گشت‌های ویژه روزانه و شبانه همه نقاط جرم‌خیز و آسیب‌زا را شناسایی و با حضور در محل تجمع افراد بی‌خانمان، معتاد و کارتن‌خواب با خودرو ویژه مأموریت اجتماعی آنها را جمع‌آوری و به مراکز تحت پوشش منتقل می‌کنند.»
مدیر مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۸ تأکید می‌کند که طرح «زمستان گرم» بسیار متفاوت از برنامه‌هایی است که در سنوات گذشته اجرا شده و مهم‌ترین وجه تمایز آن ارائه خدمات ۲۴ ساعته به مددجویان تحت پوشش است.

حسین هوشمند/ رئیس مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه 18
  • ۳ وعده غذای گرم و متادون درمانی

ورود و خروج از گرمخانه شهرک ولی‌عصر(عج) که در خیابان شهید نامداری واقع شده با حساسیت و دقت بالایی انجام می‌شود. شهروندانی که از طریق واحدهای گشت خدماتی به این محل منتقل می‌شوند به محض ورود توسط پزشک و روان‌شناس مورد معاینه بالینی قرار می‌گیرند، ضمن اینکه با شناسایی افراد مبتلا به کرونا یا مشکوک به این بیماری، آنها به مراکز درمانی که برای قرنطینه و درمان در نظرگرفته شده، منتقل می‌شوند.


هوشمند با بیان اینکه خدمت‌رسانی گرمخانه منطقه ۱۸ شبانه‌روزی است، می‌افزاید: «در سنوات گذشته گرمخانه‌ها فقط در اوقات شبانگاهی پذیرای مددجویان بودند، اما امسال با تدابیر شهردار تهران و مسئولان سازمان رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران، افراد تحت پوشش با دریافت خدمات متفاوت از جمله ۳ وعده غذای گرم در اوقات صبح، ظهر و شب، لباس و پوشاک گرم و همچنین ویزیت پزشکی و... می‌توانند ۲۴ ساعته در این گرمخانه بمانند و از آنجا خارج نشوند.»
وی ازمزایای اجرای طرح «زمستان گرم» و شبانه‌روزی شدن گرمخانه‌های تهران صحبت می‌کند و می‌گوید: «سازمان رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران تلاش می‌کنند که این افرد به‌صورت اصولی و هدفمند مورد حمایت قرار گیرند و پس از دوره درمان به زندگی عادی برگردند و زندگی آنها در مسیر درست قرارگیرد.آسیب‌دیدگان از جمله کارتن‌خواب‌ها، معتادان و بی‌خانمان‌هایی که در این گرمخانه سامان می‌یابند به رایگان از سوی پزشکان متخصص معاینه می‌شوند.

مدیر مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۸، درباره نحوه درمان این گروه از مددجویان می‌گوید: «در گرمخانه شهرک ولی‌عصر(عج) خدمات «متادون درمانی» برای معتادان پشیمانتوسط مسئولان «مؤسسه سبز رهایی» و با مجوز رسمی از وزارت بهداشت و درمان انجام می‌شود. در این برنامه ۳ نفر شامل پزشک، مددکار و روان‌شناس در گرمخانه حضور مستمر دارند و کار متادون درمانی را انجام می‌دهند.»

  • گرمخانه تا پایان فروردین باز است

گرمخانه شهرک ولی‌عصر(عج) بیش از ۶۰ نفر ظرفیت دارد که اکنون ۵۲ تخت آن پر شده است. هوشمند از شهروندان ساکن در محله‌های منطقه ۱۸ می‌خواهد که در صورت دیدن افراد معتاد، کارتن‌خواب و بی‌خانمان در محل زندگی خود موضوع را فوری با اپراتور سامانه ۱۳۷ در میان بگذارند تا در اسرع وقت در محل حاضر شوند و به کمک این افراد بشتابند. این همکاری و مشارکت مردمی آثار مثبت فراوانی به دنبال دارد، چراکه هر قدر معتادان و کارتن‌خواب‌ها و... در محله‌ها پراکنده باشند به همان اندازه میزان ناهنجاری و جرائم خرد افزایش پیدا می‌کند.»
به گفته مدیر مرکز جامع رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۸، طرح حمایتی و درمانی زمستان گرم که از آبان آغاز شده تا پایان فروردین سال ۱۴۰۰ ادامه دارد و در این مدت مددجویانتحت پوشش گرمخانه شهرک ولی‌عصر(عج) از خدمات شبانه‌روزی رایگان، توزیع بسته‌های بهداشتی شامل ماسک، مسواک، خمیر دندان، حوله، مایع ضد عفونی‌کننده و... بهره‌مند می‌شوند. از دیگر برنامه‌های باارزش کارشناسان این گرمخانه تلاش برای بازگشت مددجویان به دامن گرم خانواده‌های‌شان است. آنها با انجام تکنیک‌های نوین روان‌شناسی معتادان یا بی‌خانمان‌ها را به تغییر سبک زندگی تشویق می‌کنند.
هوشمند در این زمینه به نمونه مشابهی اشاره می‌کند و می‌گوید: «۲ ماه قبل در جریان گشت‌های میدانی از محله‌ها با جوانی ۲۸ ساله شهرستانی مواجه شدیم کهپس از مسافرت به تهران برای پیدا کردن کار به دام افراد خلافکار افتاده بود و بعد از مدتی با مصرف موادمخدر صنعتی در منجلاب اعتیاد گرفتار شده بود. این جوان از کرده خود پشیمان و به دنبال راه نجات بود. تا اینکه پزشک متخصص و روان‌شناس مجموعه تلاش کردند و با «متادون درمانی» ۴۵ روزه او را از چنگال اعتیاد نجات دادند و خانواده‌اش را در جریان وضعیت او قرار دادندو آنها با آغوش باز از بازگشت فرزندشان استقبال کردند.»