همشهری آنلاین_پریسا نوری: برای پی بردن به این موضوع کافی است تا ساعتی در راسته مغازه‌های فروش لباس دست دوم یا همان «تاناکورا» در جنوب میدان رسالت پرسه بزنید تا متوجه شوید که برخلاف فروشندگان لباس‌های نو که از کسادی بازار گلایه دارند، کسب و کار دست دوم‌فروشی‌ها حسابی سکه است.
نزدیک به ۲ دهه است که شمال خیابان شهید مدنی، حد فاصل میدان رسالت تا خیابان گلبرگ به بورس لباس‌های دسته دوم یا همان تاناکورا تبدیل شده است و در این راسته از انواع پوشاک دست دوم مردانه، زنانه و بچگانه تا کیف و کفش و زیورآلات و عینک و عطر و ادکلن پیدا می‌شود.
این مغازه‌ها از سال‌های گذشته مشتریان خودشان را داشتند، اما به نظر می‌رسد این روزها طرفداران‌شان بیشتر شده، چون با وجودی که نزدیک ظهر است و ساعت شلوغی مغازه‌ها نیست، اغلب مغازه‌های اینجا پر از مشتری است و فروشنده‌ها وقت سر خاراندن ندارند. وارد یکی از مغازه‌ها که ویترین بزرگش پر از کتانی است می‌شوم. داخل مغازه لباس‌های زنانه و مردانه و بچگانه در رگال‌های جداگانه آویزان است. از ظاهرشان پیداست که دست دوم و کار کرده هستند.
حتی شیشه عطرها و ادکلن‌هایی که در یکی از ویترین‌های داخل مغازه چیده شده‌اند، هم رنگ پریده و کهنه است. مشتری‌ها که بیشترشان خانم‌های جوان تا میانسال هستند لا به لای رگال‌ها دنبال لباس مورد نظرشان می‌گردند.
- تخفیف دارها
چند فروشنده جوان دور و بر مشتری‌ها می‌پلکند تا هم راهنمایی‌شان کنند و هم مراقب اجناس باشند. از زن میانسالی که با دقت و وسواس لباس‌ها را زیرورو می‌کند می‌پرسم «همه‌شان دست دوم هستند؟ » با تکان دادن سر می‌گوید «آره، ولی چون جنسشان خوب است از لباس نو بیشتر کارمی کنند و مقرون به صرفه‌اند.»
در انتهای مغازه مشتری‌ها دور سبدهای بزرگی پر از لباس جمع شده و تند و تند لباس‌ها را زیر و رو می‌کنند و هر از گاهی یکی را پسند می‌کنند و از سبد بیرون می‌کشند. یکی از فروشنده‌ها که از بالای چهارپایه همه مغازه را می‌پاید می‌گوید «اینها امروز آف خورده... ه.» از فروشنده می‌پرسم این لباس‌ها از کجا می‌آیند؟ می‌گوید «اینها همه برند است و از اروپا می‌آید.» می‌پرسم با توجه به کرونا اینها ضدعفونی شده‌اند؟ می‌گوید «تا به اینجا برسند دو سه هفته طول می‌کشد اگر ویروسی داشته باشند هم از بین می‌رود و...» سرش شلوغ است و پیداست از سؤال و جواب بیشتر خوشش نمی‌آید.
- این لباس‌ها نو است!
روی شیشه نوشته شده «حراج فقط امروز! » داخل مغازه جای سوزن انداختن نیست. لباس‌های این مغازه مرتب ترند و برخی لیبل دارند. نگاهی به قیمت‌ها می‌اندازم. یک پالتو زنانه ۸۸۰ هزار تومان. می‌گویم برای جنس دست دوم خیلی گران نیست...؟ فروشنده لیبل چسبیده به یقه پالتو را نشان داده و می‌گوید: «این لباس‌ها نو است که به دلایلی مثل یک نقص کوچک یا از مد افتادن یا تک سایز بودن در کشورهای اروپایی به فروش نرفته و به دست ما رسیده است.
ما اینها را به دلار می‌خریم و چون دلار گران شده، خودمان هم گران خریدیم، اما چون برند است مشتری خودش را دارد و روی دستمان نمی‌ماند. شما هم بخری ضرر نمی‌کنی...» لباس‌ها را ورانداز می‌کنم همه‌شان فقط یک نوع لیبل دارند که با گیره پلاستیکی به لباس وصل شده است. این موضوع حرف‌های فروشنده را که ادعا می‌کند لباس‌ها نو هستند و از کشورهای مختلف اروپایی خریده شده‌اند نقض می‌کند.
- شیفتگی افراطی به لباس‌های مارک دار!
در گوشه یکی از مغازه‌ها کفش‌های زنانه در قفسه بزرگی چیده شده است. دختر جوانی یک کفش کالج را برمی‌دارد و قیمتش را می‌پرسد. فروشنده می‌گوید «۲۵۰ هزار تومان.» دختر مردد می‌شود و می‌خواهد کفش را سر جایش بگذارد. فروشنده که متوجه تردید مشتری شده است، سریع می‌گوید «شبیه این را در هفت‌حوض و شمیران‌نو می‌فروشند ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومن اما جنسش کیفیت ندارد و یک ماه نشده خراب می‌شود، ولی این کفش آلمانی است و شما حداقل ۲ سال با خیال راحت می‌پوشی.» زن جوان و شیک‌پوشی با یک کیسه لباس از فروشگاه کناری بیرون می‌آید.
خودم را معرفی می‌کنم و می‌پرسم «چرا لباس دست دوم می‌خرید؟ » می‌گوید: «من لباس‌های مارک و شیک دوست دارم. قبلاً هم از مغازه‌ای در هفت‌حوض که همه لباس‌هایش را از ترکیه و دوبی می‌آورد خرید می‌کردم. اما لباس نوی مارک و حتی غیرمارک خیلی گران شده است، پس ترجیح می‌دهم به جای اینکه لباس غیرمارک گران بخرم که زود هم خراب شود، لباس خارجی دست دوم بخرم چون به صرفه‌تر است... ت.» در توجیه حرف‌هایش به کیسه‌ای که در دستش است، اشاره می‌کند و می‌گوید: «یک پالتو از اینجا خریدم ۴۰۰ تومن، اگر می‌خواستم از هفت‌حوض بخرم حداقل باید ۲ برابر پول می‌دادم.»
- نظارتی بر این بازار نیست
قیمت و مدل لباس‌ها از هر مغازه به مغازه دیگر فرق می‌کند و به نظر می‌رسد بسته به رنگ و روی لباس، سلیقه فروشنده و اندازه جیب مشتری‌ها بستگی دارد. مغازه‌دارها هم حرفشان یکی نیست. برخی ادعا می‌کنند اجناسشان از فرانسه و بلژیک و... می‌آید و بیشترشان نو است و چمدانی خریداری شده، برخی دیگر می‌گویند مبدأ همه لباس‌هایشان چین و دوبی است که با گونی و کیلویی می‌فروشند و با توجه به بسته بودن مرزها، قاچاقی از مرز عراق و پاکستان و بندرعباس و... وارد کشور می‌شود و با واسطه به دست آنها می‌رسد. اما به نظر می‌رسد برای بسیاری از مشتری‌ها مهم نیست لباس‌ها از کجا می‌آید همین که خارجی است و در مقایسه با لباس‌های نو ارزان است، کفایت می‌کند.
- قارچ‌های بیماری‌زا با شست‌وشو از بین نمی‌روند
استفاده از لباس‌های دست دوم از نظر متخصصان بهداشتی با اما و اگرهایی مواجه است. آنها معتقدند لباس‌های دست دوم یا همان تاناکورا اگر درست و اصولی ضدعفونی نشود، می‌تواند عامل انتقال بیماری‌های قارچی و انگلی شود. دکتر «نیره حق‌اللهی» در این‌باره می‌گوید: «بر خلاف تصور عموم، بسیاری از میکروب‌ها و قارچ‌های موجود در لباس‌های دست دوم با دوام هستند و با شست‌وشو و اتوکشی از بین نمی‌روند و مشکلات پوستی برای مصرف کنده ایجاد می‌کنند.»
این متخصص پوست درتوضیح بیشتر می‌گوید: «قارچ‌ها چون تولید هاگ می‌کنند و پوشش ضخیمی دورشان ایجاد می‌شود، ماندگاری بالایی دارند و با شست وشوی معمولی از بین نمی‌روند، پس لباس‌های آلوده به قارچ را باید با روش‌هایی مثل تاباندن اشعه ازن، یا اشعه یووی و... ضدعفونی کرد، در غیراین صورت می‌توانند برای استفاده‌کنندگان خطرزا باشند چون اگر به بدن افراد منتقل شوند، ابتدا خارش و مشکلات پوستی و بعد مشکلات جدی‌تر عفونی به دنبال دارند.» از آنجایی که پوشاک دست دوم به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و هیچ کنترل و نظارتی بر وضع بهداشت آنها نیست، خطر ابتلا به بیماری‌های پوستی مصرف‌کنندگان این لباس‌ها را تهدید می‌کند.