همشهری آنلاین_سارا جعفرزاده: شرایط اشتغال به گونه‌ای است که این بانوان در طول دوره محکومیت خود می‌توانند در مرکز مهارت‌آموزی و اشتغالزایی کوثر مشغول به کار شوند و شب را در کانون گرم خانواده خود سپری کنند. در این مراکز که از مدت‌ها قبل بانوان سرپرست خانوار مشغول به کار بوده‌اند، کارهای هنری مانند نقاشی، خیاطی و مونتاژ لوازم تزیینی انجام می‌شود.
در حال حاضر مرکز کوثر در منطقه ۸ توسط کارآفرینان برتر کشور اداره می‌شود. در واقع این کارآفرینان با یک تیر چند نشان زده‌اند، هم اشتغالزایی کرده اند و هم در یک امر خداپسندانه شریک شده و از طرفی از تولید خود هم جا نمانده‌اند.
به خاطر اینکه مهر زندان روی پیشانی‌شان هست برخی از آنها از خانواده طرد شده اند، شاید بانوان زندان رفته را بشود جزو افراد مظلوم و حساس جامعه دانست؛ قشری که زندان بر شخصیت اجتماعی آنها تأثیر گذاشته و نسبت به گذشته حساس‌تر شده‌اند.
حالا حدود ۲۰ نفر از آنها بعد از گذر از بحران حبس و محکومیت روزگار خود را در مرکز توانمندسازی کوثر می‌گذرانند. پای صحبت‌هایشان که می‌نشینیم همه آنها یک حرف مشترک دارند و آن هم این است که چوب اعتماد بی‌جایشان به دیگران را می‌خورند. اکثر آنها جوان هستند و در اوج جوانی با یک دنیا آرزو به زندان رفته‌اند و حالا بزرگ‌ترین آرزویشان این است که به چهار دیواری زندان باز نگردند.
داستان هرکدام شنیدنی است. یکی پشت چک دیگری را امضا کرده و دیگری متهم به نزاع و شکایت شاکی خصوصی است. هر کدامشان حدود بین ۲ تا ۸ سال و بلکه بیشتر حبس کشیده‌اند و حالا به خاطر حسن رفتارشان در زندان، توسط سازمان زندان‌ها به شهرداری منطقه ۸ برای کار معرفی شده‌اند و یکبار دیگر فرصت جبران گذشته را به دست آورده‌اند.
- خودم را تسلیم قانون کردم
وقتی وارد مرکز توانمندسازی کوثر شدیم چهره رنج کشیده دختر جوانی جلب توجه می‌کرد. در چشمانش استرس موج می‌زد اما خودش می‌گفت حال روحی‌اش خوب است. «ز. ح» بانوی جوانی بود که دسته چک خود را در اختیار همسرش قرار داده و همسرش با جعل امضای او، چک بی‌محل در بازار خرج کرده در نهایت او وقتی از این موضوع با خبر شده خود را تسلیم قانون کرده است.
می‌گوید: «من می‌توانستم به خانه مادرم در شهرستان بروم و دست هیچ‌کس به من نرسد، اما خودم را در حالی‌که باردار بودم تسلیم قانون کردم و در نهایت حدود دو سال در زندان ماندم، هیچ چیز به اندازه این موضوع من را رنج نمی‌داد که هیچ‌کس شنوای حرف‌هایم نبود و با هیچ عذرخواهی نمی‌توانستم گذشته را جبران کنم و بدترین قسمت ماجرا این بود که فرزندم را در زندان به دنیا آوردم. همه آن روزها گذشت اما حداقل دلخوش هستم به اینکه اکنون در مرکز کوثر خیاطی می‌کنم و شأن خود و خانواده‌ام حفظ می‌شود.»
- برای زندگی بهتر تلاش می‌کنم
در جامعه ما هستند کسانی‌که از سادگی و معصومیت برخی بانوان سوء‌استفاده کرده و آینده روشنی را برای آنها ترسیم می‌کنند اما غافل از اینکه برایشان دردسر بزرگی را ایجاد می‌کنند. «ن. م» یکی از همین بانوان است که فریب دیگران را خورده و با جاساز کردن ۳۰ گرم موادمخدر در منزل خود، روانه زندان شده است.
او که بسیار فن بیان و روحیه خوبی دارد، در این‌باره می‌گوید: «هیچ ترسی از این ندارم که بگویم من اشتباه کرده‌ام و واردکاری شدم که صاحبکارم به من وعده زندگی رویایی را می‌داد اما من با دستان خودم، آینده‌ام را خراب کردم. دخترم حدود ۸ سالش بود که روانه زندان شدم و در طول مدتی که زندان بودم همسرم فوت کرد. حالا بعد از ۷ سال آزاد شدم و قرار است یک سال باقی مانده از محکومیت خودم را در این مرکز به کارهای هنری از جمله نقاشی بپردازم. خوشحالم که در این مرکز مشغول به کار شدم و روز به روز برای زندگی بهتر تلاش می‌کنم و خدا را شاکرم که فرزندم شاهد تلاش من است.»
- توانمندسازی اساس کار است
یکی از محاسن اشتغال بانوان در مرکز کوثر، بحث توانمندسازی این بانوان است.
«مهوش صابری» مدیرعامل خیریه حامیان اندیشه رشاد که به‌عنوان کارآفرین برتر مدیریت مرکز کوثر را هم برعهده دارد، درباره هدف خود از ایجاد اشتغال برای بانوان زندانی می‌گوید: «ما ایده بسیار جدیدی را در به کارگیری بانوان زندانی اجرا کردیم.
بعد از بازدید از زندان بانوان در شهرری با همکاری سازمان زندان‌ها و قوه قضائیه و کمک‌های شهرداری توانستیم لیستی از بانوانی که در زندان حسن رفتار دارند را تهیه کنیم و در این زمینه اقداماتی از جمله تهیه وثیقه و کارهای اداری را انجام دادیم و این افراد را به قید وثیقه و به‌صورت رأی باز در مرکز کوثر مشغول به کار کردیم اما تمام هدف ما این است که این بانوان بتوانند بیرون از محیط زندان، خودشان را پیدا کنند، با دیگران تعامل کرده و از همه مهم‌تر توانمند شوند و درآمدی داشته باشند.
چون وقتی یک بانو توانمند باشد به راحتی تن به کارهای خلاف و غیرعرف نمی‌دهد. خوشبختانه در حال حاضر ۲۰ بانو در این مرکز مشغول به کار هستند که بعد از پایان ساعت کار به کانون خانواده می‌روند و همین برای ما جای شکرش باقی است که یک مادر پشت میله‌های زندان و از آغوش خانواده‌اش محروم نیست.»
- حفظ شأن و کرامت انسانی بانوان زندانی
در حال حاضر مجموعه کوثر شهرداری منطقه ۸ توسط کارآفرینان برتر اداره می‌شود و این کارآفرینان با ارتباط مؤثری که با بازار کار دارند، ابزار اشتغال برای بانوان سرپرست خانوار را مدت‌ها است که ایجاد کرده‌اند. «مسعود رنجبریان» شهردار منطقه ۸ با یادآوری این موضوع می‌گوید: «ما با اشتغال بانوان زندانی چند هدف مهم را دنبال می‌کنیم.
از جمله آزادی یک انسان دربند، حفظ‌شان و کرامت بانوان، بازگشت افراد زندانی به کانون خانواده و از همه مهم‌تر، ارائه آموزش و در نهایت اشتغالزایی برای این بانوان. در سنوات گذشته در مراکز کوثر صرفاً بانوان سرپرست خانوار اشتغال داشتند اما در سال گذشته توافقاتی با قوه قضاییه صورت گرفت و هماهنگی‌های در این زمینه انجام دادیم و برای نخستین بار بانوان زندانی دارای محکومیت را به‌صورت رأی باز در مراکز کوثر پذیرفتیم و برایشان اشتغالزایی کردیم.»
رنجبریان با اشاره به روند اشتغال بانوان زندانی در مرکز کوثر ادامه می‌دهد: «با هماهنگی‌های صورت گرفته با قوه قضاییه شرایطی فراهم شده تا بانوان بعد از اتمام ساعت‌کاری خود در مرکز کوثر، به کانون خانواده خود بروند. این درحالی است که با انجام این کار ما به دنبال حفظ‌شان و وجهه بانوان زندانی و خانواده آنها هستیم.» شهردار منطقه با تأکید بر چگونگی انتخاب بانوان زندانی برای کار در این مرکز می‌افزاید: «انتخاب بانوان توسط سازمان زندان‌ها بر اساس فاکتورهای مختلف از جمله حسن رفتار، توانایی انجام کارهای هنری و دارا بودن شرایط اشتغال انجام شده است.
از طرفی هم مراکز کوثر به‌عنوان مهم‌ترین ظرفیت اشتغالزایی شهرداری تهران است و خرسند هستیم که برای نخستین بار در مرکز کوثر شهرداری منطقه ۸ ایده جدیدی را در زمینه به کارگیری بانوان زندانی اجرا کرده‌ایم. امید داریم که این بانوان در طول دوره محکومیت خود با آموزش‌های لازم در زمینه کارهای هنری، نقاشی و خیاطی و اشتغال در این مرکز به خودکفایی برسند چون بانوان سرپرست خانوار بسیاری بعد از مدتی اشتغال در مراکز کوثر، توانستند کسب و کار خود را راه‌اندازی کنند.»