همشهری آنلاین_سارا جعفرزاده: در این راستا، اخیراً تعدادی از افراد کارآفرین منطقه ۱۵، مجتمع چند واحدی را از شهرداری اجاره و آن را به مرکز اشتغالزایی در محله افسریه تبدیل کرده‌اند. در این مجتمع ۴ مرکز اشتغالزایی فعال است که در هرکدام از آنها گروهی از شهروندان مشغول کار هستند. در یکی از واحدهای این مرکز، بانوی کارآفرین با راه‌اندازی تولیدی لباس زنانه از جمله مانتو تعدای از بانوان سرپرست خانوار را مشغول به کار کرده، در واحد دیگری دو بانوی کارآفرین برای تعداد زیادی از آقایان سرپرست خانوار که در شرایط کرونا بیکار شده‌اند، اشتغالزایی کرده و همچنین در واحد دیگری افراد به‌صورت خانوادگی در تولید پیراهن مردانه مشغول به کار هستند.
- کارآفرین و کارگر هر دو دغدغه آینده دارند
پای صحبت‌های کارآفرینان که می‌نشینیم می‌گویند با هدف اینکه افراد جویای کار درآمدی داشته باشند و کسب و کار خودشان هم رونق بگیرد وارد عرصه کارآفرینی شده‌اند. انتظارشان از مسئولان هم این است که آنها را ببینند و برای کار آنها ارزش قائل شوند. از طرفی افراد شاغل در این کارگاه‌ها هم دغدغه تعطیلی کارشان را دارند.
هرچه که هست وجود کارگاه‌های اشتغالزایی در محله‌ها می‌تواند پتانسیل کسب و کار در محله‌ها را افزایش بدهد و از طرفی افراد آسیب دیده از معضلات اجتماعی مانند افراد معتادی که ترک کرده‌اند، بانوان سرپرست خانوار و بانوان جوان جویای کار می‌توانند در این کارگاه‌ها مشغول به کار شوند. برخی از این کارگاه‌ها چندان در پایتخت شناخته شده نیستند اما وقتی در قلب یک محله مانند افسریه این مرکز ایجاد شده، طبیعی است که اهالی محله و افراد جویای کار این مراکز را بشناسند. در حال حاضر مرکز اشتغالزایی افسریه در سه‌راه افسریه، بلوار نیکو عمل راه‌اندازی شده و روزانه شاهد پذیرش افراد بسیاری است که جویای کار هستند.
- اشتغال جوانان محله افسریه
یکی از نکات مثبت اشتغالزایی در محله افسریه به کارگیری نیروی‌های جوان محله در کارگاه‌های تولیدی است. «مهسا شاه محمدی» از جوانان محله افسریه است که از حدود ۲ سال پیش در کارگاه مانتودوزی مرادی مشغول به کاراست. او در خصوص نکات مثبت اشتغالزایی در محله می‌گوید: «من حدود ۲ سال است که در کارگاه تولیدی لباس زنانه فعالیت می‌کنم و خوشبختانه کارفرمای من رابطه بسیار خوبی با کارمندانش دارد و سعی دارد ما تمام فوت و فن کار خیاطی را یاد بگیریم.
اگر مسئولان شرایط اشتغالزایی در محله را فراهم کنند، جوانانی مانند من می‌توانند در این کارگاه‌ها مشغول به کار شوند و هنری فرا بگیرند.» شاه محمدی معتقد است، یکی از محاسن وجود مجتمع‌های اشتغالزایی در محله، نزدیکی مسیر است که دسترسی بیشتر بانوان محله افسریه را به این مراکز میسر می‌کند و آنها مجبور نیستند مسافت‌های طولانی تا مرکز شهر را طی کنند. از طرفی اینکه بانوان محله در شرایط اقتصادی فعلی پول در می‌آورند و می‌توانند خانواده خود را اداره کنند، بسیار مطلوب است.» او می‌افزاید: «بهتر است شرایط اشتغالزایی در محله‌های کم برخوردار منطقه ۱۵ فراهم شود تا شرایط اقتصادی افراد به‌ویژه سرپرستان خانوار بهبود پیدا کند.»
- تولید انبوه چادرهای یکبارمصرف
افراد بسیاری در محله‌های منطقه ۱۵ هستند که توان و شرایط اشتغالزایی برای سایرین را دارند اما از طرفی نیازمند حمایت سازمان و ارگان‌های مختلف از جمله شهرداری هستند. «زهرا مرادی» سابقه‌ای ۲۰ ساله در زمینه خیاطی دارد و چند سالی است که کارآفرین شده و برای بانوان محله‌های منطقه ۱۵ اشتغالزایی می‌کند. او این روزها دغدغه حمایت شدن از طرف شهرداری را دارد تا بتواند محصول جدید خود را که چادر یکبارمصرف است به‌صورت انبوه تولید کند.
مرادی می‌گوید: «هدفم از اینکه برای بانوان اشتغالزایی کردم این بود که آنها خودشان را دست‌کم نگیرند و با فراگرفتن خیاطی مخارج زندگی خود را تأمین کنند. بیشتر بانوانی که با آنها کار می‌کنم به نوعی آسیب دیده هستند و اشتغال برای این افراد تنها راه نجات از شرایط سخت است. چند سالی می‌شود که ایده تولید چادرهای یکبارمصرف زنانه به‌ویژه برای بانوان محجبه را دارم که می‌خواهم این ایده را توسعه داده و عملی کنم. بخشی از کارهای ثبت برند و تولید را انجام داده‌ام اما برای اینکه بتوانم آن را به تولید انبوه برسانم نیاز به سرمایه دارم. امیدوارم مسئولان در این زمینه از من حمایت کنند. در صورت تولید انبوه چادرهای یکبارمصرف قطعاً نیاز به نیروی کار بیشتری دارم و می‌توانم بانوان بسیاری را در کارگاه مشغول به کار کنم.»
- از کارفرما حمایت شود تا بیکار نشویم
یکی از دغدغه‌های بانوان شاغل در مراکز تولیدی که توسط کارآفرین‌های محله دایر می‌شود، موقتی بودن کارشان است و مدام آنها نگران این موضوع هستند که نکند در اواسط کار، کارفرما نتواند هزینه‌های تولید را تأمین کند و در نهایت کارگاه تعطیل شود. «کوکب نجفی» یکی از افراد شاغل در کارگاه تولیدی مانتو، این روزها مشغول دوخت لباس فرم مدارس است.
او در این‌باره می‌گوید: «بیش از ۱۰ سال است که با خانم مرادی در زمینه تولید لباس زنانه کار می‌کنم، مرادی در هر شرایطی دغدغه اشتغال بانوان محله را دارد اما تمام نگرانی بانوانی که در کارگاه‌های تولیدی کارمی‌کنند این است که مبادا کارفرما حمایت نشود و کارگاه تعطیل شود. افرادی که زمینه اشتغالزایی برای بانوان را فراهم می‌کنند، بهتر است توسط مسئولان حمایت شوند وگرنه ما هم در این شرایط از کار بیکار می‌شویم و در صورت تعطیلی کارگاه‌های اشتغالزایی، به ظاهر یک کارگاه تعطیل می‌شود اما در اصل امورات چند زندگی و چندین نفر از طریق کار در این کارگاه‌ها می‌گذرد که در واقع مختل می‌شوند.»
- کار بدون محدودیت سنی
در مجتمع کارآفرینی افسریه تمام افرادی که جویای کار هستند فارغ از جنسیت و محدودیت سنی می‌توانند مشغول به کار شوند. «جمیل عطایی» پیرمرد ۶۰ ساله‌ای است که از حدود ۶ ماه پیش در کارگاه تولید لباس زنانه مشغول به کار است. او معتقد است در کارگاه‌های اشتغالزایی افراد مهارت‌های بیشتری فرا می‌گیرند و می‌توانند به‌صورت حرفه‌ای به کار خود ادامه بدهند.
او در این‌باره می‌گوید: «هرچه تعداد کارگاه‌های اشتغالزایی در محله‌های جنوب شهر افزایش پیدا کند، جوانان بیشتری سرکار می‌آیند و در نهایت تجربه کسب می‌کنند. برای اشتغال در این کارگاه‌ها حتماً نیاید افراد در زمینه خیاطی حرفه‌ای باشند بلکه با قدری استعداد و علاقه می‌توانند از تجربیات کارفرما و افراد باسابقه بهره‌مند شوند و در نهایت در این کارگاه‌ها در یک مدت زمان کوتاه با تمرین حرفه‌ای شوند، لازم است جوانان علاقه‌مند به کار خیاطی کار را از همین کارگاه‌ها آغاز کنند تا در نهایت به خودکفایی برسند.»
- اشتغالزایی و ناامیدی به آینده
یکی از مسائلی که در شرایط فعلی برای افراد کارآفرین به دغدغه روزمره تبدیل شده است، ناامیدی نسبت به آینده کار تولید است. «عباس حدادی» تولیدکننده پیراهن مردانه است و در مجتمع افسریه برای حدود ۳۰ نفر اشتغالزایی کرده و تعدادی از کارمندانش در شرایط فعلی کرونا در منزل کار می‌کنند. او در خصوص آینده کار تولید می‌گوید: «بیشتر کار دوخت ودوز من توسط آقایان و بانوان در منزل صورت می‌گیرد و اکثراً خانوادگی مشغول کار هستند.
در ابتدای کرونا کار تولیدی من به تعطیلی کشید اما باز هم دوام آوردیم. از ابتدای امسال تعداد تولیدکنندگان پیراهن مردانه بسیار کم شد و بیشتر تولیدی‌ها تعطیل شدند و این باعث شد نیروی کار و کارگران پیراهن‌دوز تعدادشان کم شود که این موضوع به تایم‌کاری و زحمت زیاد و دستمزد کم کارگر هم برمی‌گردد. در شرایط فعلی همچنان مشغول تولید پیراهن مردانه هستیم. با توجه به اینکه کارگاه فعلی‌ام را از شهرداری اجاره کرده‌ام، از مسئولان شهرداری انتظار حمایت دارم چون اگر تسهیلاتی را برای من تولیدکننده در نظر بگیرند، من می‌توانم تعداد زیادی از شهروندان از محله‌های مختلف منطقه ۱۵ را در کارگاهم مشغول به کار کنم.»
- نیروی کار کم است
یکی از ویژگی‌های مجتمع اشتغالزایی افسریه این است که شهرداری کارگاه‌های بزرگ را به‌صورت همزمان به ۲ کارآفرین و بیشتر اجاره داده است. «طاهره رمضانی» بانوی کارآفرین که بیش از ۲۵ سال در زمینه خیاطی فعالیت می‌کند و ۱۰ سال سابقه کار در زمینه سری‌دوزی لباس دارد، همراه بانوی کارآفرین دیگری در حال حاضر برای تعدادی از آقایان که به هر دلیلی بیکار شده‌اند، اشتغالزایی کرده است. او می‌گوید: «به دلیل شرایط کرونا تعدادی از کارگرهایم را ز دست داده‌ام اکنون با ۵ کارگر مشغول به کار هستم. یکی از معضلاتی که در شغل ما وجود دارد این است که به دلیل بازار بد اقتصادی و قیمت نامتعادل پوشاک، کارگران سری‌دوز ترجیح می‌دهند بروند در اسنپ مشغول به کار شوند یا مشغول کار نگهبانی شوند اما پشت چرخ خیاطی ننشینند.
در حال حاضر به‌صورت کلی حقوق کارگران بسیار کم است و به همین دلیل نیروی کار بسیار کم شده است. این درحالی است که نیروی کار در شهرستان‌ها بسیار زیاد است و شخصاً می‌توانم از شهرستان نیروی کار تأمین کنم اما این افراد هم مشکلاتی از قبیل جای خواب دارند و مسیر برایشان هموار نیست.» او در خصوص تأثیر روند تولید بر افزایش حقوق نیروی کار می‌افزاید: «در حال حاضر برای اینکه کارمندانم بیکار نباشند مجبور هستم لباس‌های برش خورده را به کارگاه بیاورم و کار سری‌دوزی انجام دهم اما در صورتی‌که سرمایه داشته باشم خودم می‌توانم تولیدکننده باشم و به نیروی کار هم دستمزد خوبی بدهم و کارگاهم را سرپا نگه دارم.»
- مکانی امن و محیطی دوستانه برای کار
یکی از دلایل رونق مجتمع کارآفرینی افسریه، محیط دوستانه و البته امن برای بانوان و آقایان است. «ناهید باقری» یکی از کارآفرینان جوان مجتمع افسریه است که در زمینه تولید لباس زنانه فعالیت می‌کند. در این‌باره می‌گوید: «کرونا تمام معادلات ما در زمینه تولید لباس زنانه را به هم زد و باعث شد برخی از کارمندانم درگیر این بیماری شوند و برخی دیگر هم کارها را در منزل انجام دهند.» او در خصوص شرایط امن‌کاری در این مجتمع می‌گوید: «خوشبختانه مجتمع ما زیر نظر شهرداری است و همه ما به نوعی مستأجران شهرداری هستیم. بیشتر بانوان جویای کار در محله تمایل دارند که در مرکز ما مشغول به کار شوند که آن هم به محیط دوستانه و سلامتی که در اینجا وجود دارد برمی‌گردد.
تنها درخواست ما از شهرداری این است که قدری تخفیف در اجاره‌های این مجتمع قائل شوند و به نوعی خدماتی به افراد کارآفرین ارائه دهند که مسیر تولید و کارآفرینی را برای کسانی مانند من که تازه ۶ ماه است قدم در راه تولید گذاشته‌ام، هموار شود در حال حاضر من حدود ۶ کارمند دارم که تمام امورات زندگی خود را با کارکردن در این کارگاه می‌گذرانند و تمام تلاشم این است که افراد بیشتری را مشغول کار کنم.»
- کار خانوادگی در ایام کرونا
«مراد حسینی» یکی از افرادی است که به همراه خانواده‌اش صورت غیرمستقیم در یکی از کارگاه‌های مجتمع اشتغالزایی افسریه مشغول به کار است و در خصوص اشتغال خود و خانواده‌اش درکارگاه پیراهن‌دوزی می‌گوید: «قبل از کرونا فقط خودم در کارگاه مشغول به کار بودم و بعد از شیوع کرونا پیراهن‌ها را به خانه بردم بعد از مدتی به پیشنهاد همسرم، دخترانم هم وارد کار دوخت پیراهن مردانه شدند و اکنون حدود سه ماه است که به‌صورت خانوادگی در منزل پیراهن می‌دوزیم. این مکان‌های کارآفرینی شاید اسم و رسم چندانی نداشته باشند اما برای افرادی که جویای کار هستد و افراد آسیب دیده بازدهی مثبتی دارد.»
- ضرورت افزایش کارگاه‌های اشتغالزایی
«مرتضی داورزنی» یکی از افرادی است که از حدود ۲۰ سال پیش کار خیاطی می‌کند و از مدتی پیش در کارگاه سری‌دوزی مشغول به کار شده است. او می‌گوید: «خوشبختانه شهرداری منطقه ۱۵ در زمینه ایجاد مراکز اشتغالزایی بسیار خوب عمل کرده است و مراکز مختلفی در حال حاضر در محله‌های این منطقه فعال هستند اما بهتر است مسئولان کارِ کارشناسی انجام دهند و به دنبال جوانان بیکار منطقه باشند و از آنها هم دعوت کنند تا در این مراکز مشغول به کار شوند چون عده‌ای از شهروندان اصلاً از وجود چنین کارگاه‌هایی مطلع نیستند. از طرفی هر چقدر تعداد مراکز اشتغالزایی افزایش پیدا کند، شرایط اشتغال برای جوانان منطقه هموار می‌شود و نرخ بیکاری منطقه کاهش پیدا می‌کند.»
- حمایت شهرداری از کسب و کارهای محلی
بخشی از مأموریت‌های شهرداری مربوط به حمایت از کسب و کارهای نوپا و محلی است. «وحیدرضا انارکی محمدی» شهردار منطقه ۱۵ با یادآوری این موضوع، می‌گوید: «حمایت از کسب و کارهای خرد، نوپا و محلی از مأموریت‌های حوزه اجتماعی شهرداری است و همواره تلاش ما براین بوده که از افرادی که می‌توانند ایجاد اشتغال کنند، حمایت کنیم.»
او در ادامه می‌افزاید: «فضاهایی را در اختیار افراد کارآفرین قرار داده‌ایم تا برای شهروندان نیازمند به کار، فرصت شغلی فراهم کنند. در حال حاضر منطقه ۱۵ دارای سه مرکز اشتغالزایی بزرگ است که به‌صورت کارگاهی اداره می‌شوند. دو مرکز در محله افسریه و یک مرکز در محله رضویه فعال هستند که کارآفرینان در این سه مرکز در مجموع برای بیش از ۱۶۰ نفر از افراد نیازمند به کار، بانوان سرپرست خانوار یا مددجویان مرکز خدمات اجتماعی اشتغالزایی کرده‌اند.» او می‌گوید: «چندین مرکز دیگر نیز در ابعاد کوچک‌تر در محدوده منطقه وجود دارد که برای کسب و کارهای محلی در اختیار شهروندانی قرار گرفته که کارفرمایان هریک از این واحدها برای سه تا شش نفر کارآفرینی و آنان را جذب کار کرده‌اند.»