«علی پاکدامن»، شمشیرباز تیم‌ملی ایران در مسابقات «المپیک ۲۰۲۰ توکیو»، با رقابت هیجانی که از خود به نمایش گذاشت، سبب شد تا نگاه علاقه‌مندان به ورزش در ایران را به این رشته ورزشی و مهارت‌های او در مبارزه معطوف کند.

همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی:  هرچند که او در این رقابت نتوانست همراه خود مدالی برای کشور بیاورد، اما با توجه به امکانات و کم و کاستی‌های موجود این رشته ورزشی در کشور، خوش درخشید و رقبای نامی این رشته ورزشی همچون «ایتالیا» را متحیر کرد. به بهانه حضور و تلاش قهرمانانه علی پاکدامن، عضو تیم‌ملی شمشیربازی در بخش اسلحه «سابریست» نماینده ایران در رقابت‌های ۲۰۲۱ توکیو و هم‌محله‌ای ساکن محله «فردوس» با او گفت‌وگو کردیم.

  کارنامه ورزشی شما نشان می‌دهد در نوجوانی شمشیربازی را به‌عنوان رشته ورزشی خود انتخاب و به شکل حرفه‌ای آن را دنبال کردید، در حالی که اغلب نوجوانان در این دوره سنی به سراغ رشته‌های ورزشی همچون فوتبال یا رشته‌های مبارزه‌ای مانند کاراته و تکواندو می‌روند.
البته ابتدا به این صورت نبود. ورزش را با رشته‌های تکواندو و فوتبال آغاز کردم. حدود ۲ سال فنون و قوانین تکواندو را فراگرفتم، اما در مسابقه‌ای، بازی را به حریف باختم. به همین دلیل دیگر تکواندو را ادامه ندادم و آن را کنار گذاشتم. در آن دوران برادرم به شکل حرفه‌ای، رشته شمشیر بازی را دنبال می‌کرد. یک روز اتفاقی برای خرید لباس شمشیربازی او را همراهی کردم و از دیدن این وسایل به وجد آمدم. به سبب برادرم که در تیم‌ملی بود، توانستم تمرینات شمشیربازی را از نزدیک ببینم و با بچه‌های تیم‌ملی تمرین کنم. من هم از این رشته خوشم آمد و با راهنمایی و تشویق‌های برادرم، وارد این رشته شدم. پس از مدتی در مسابقات جوانان کشور حضور پیدا کردم و مقام سوم را به دست آوردم. همین موفقیت سبب شد که ورزش شمشیربازی دیگر با ذهن و فکرم عجین شود. اکنون ۱۶ سال است که در رشته شمشیربازی فعالیت می‌کنم و خدا را شاکرم که توانستم در این راه به موفقیت‌هایی دست پیدا کنم.


  امکانات ورزشی برای رشته شمشیربازی را در منطقه ۵ چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا امکانات و مکان‌های ورزشی برای پرورش و مهارت ورزشکاران حرفه‌ای کافی است؟
متأسفانه مشکل و موانعی بر سر راه این رشته ورزشی وجود دارد. آن هنگام که من وارد رشته شمشیربازی شدم، اغلب با این رشته ناآشنا بودند و آن را نمی‌شناختند و حمایتی در کار نبود. به همین دلیل کمتر شخصی به آن می‌پرداخت. نه تنها در منطقه ۵ بلکه در هیچ‌کدام از مناطق تهران سالن شمشیربازی وجود ندارد. جالب است بدانید شمشیربازی رشته‌ای است که سالن اختصاصی ندارد. در گذشته در مجموعه «آزادی» در زیر زمین با کابل‌کشی مخصوص شمشیربازی سالنی ایجاد شد، اما زمانی که بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۹ شمشیربازی در ایران ممنوع شد، این سالن هم تغییر کاربری داد و برای تمرینات به رشته ورزشی دیگری اختصاص پیدا کرد. به این دلیل ما دیگر نمی‌توانیم از این سالن استفاده کنیم. برای همین در سالن‌های فوق‌العاده قدیمی و پرمشکل مسابقه می‌دهیم و پخش تلویزیونی هم نداریم و در نتیجه اسپانسرها هم به سمت ورزش ما نمی‌آیند. در این سال‌ها آرام آرام راهی را ساختیم و توانستیم این رشته را در دنیا به جایی برسانیم و حرفی برای گفتن داشته باشیم. ما در دنیا توانستیم شمشیربازی را به جایی برسانیم اما در کشور خودمان هنوز چه از نظر اسپانسر و چه از نظر ورود تیم‌های بزرگ در لیگ، در پله‌های ابتدایی راه قرار داریم و در حقیقت شمشیربازی هنوز نتوانسته است در ایران به جایگاه واقعی خود برسد.
  آینده رشته شمشیربازی و قهرمانی کشور را در مسابقات جهانی باتوجه به کمبودهای موجود، برای علاقه‌مندان به این رشته ورزشی چگونه می‌بینید؟
شمشیربازی ظرفیت و پتانسیل‌های فراوانی دارد و می‌توانیم در همه اسلحه‌های این رشته برای دختران و پسران تیم داشته باشیم و پیشرفت‌های خوبی به دست بیاوریم. رسیدن به این هدف نیازمند این است که حداقل در کلان‌شهر تهران سالن‌هایی برای آموزش و تمرین این رشته وجود داشته باشد. اگر ۳ یا ۴ سالن مناسب داشته باشیم و تیم‌ها به‌صورت حرفه‌ای در این زمینه تمرین کنند، آینده روشنی در انتظار این رشته خواهد بود. باید به این موضوع توجه داشت که شمشیربازی مانند برخی رشته‌های ورزشی، رشته پرخرجی محسوب نمی‌شود و هزینه گزافی ندارد. اما بستر و زمینی برای این کار مهیا نیست. برای مثال، برای تکواندو یا کاراته سالن‌های ورزشی در همه جای شهر از «اسلامشهر» گرفته تا «ورامین» یا شرق تهران چندین سالن وجود دارد که می‌توانند ورود کنند. ولی متأسفانه در شمشیربازی چنین فضایی وجود ندارد. سالن «شهید شیرودی» که در آن تمرین می‌کنیم، بیش از ۶۰ سال قدمت دارد. فدراسیون از تیم‌ملی حمایت می‌کند. ولی وزارت ورزش، شهرداری، سازمان تربیت‌بدنی استان‌ها و یا فدراسیون باید رایزنی کند تا بستر لازم برای راه‌اندازی سالن در تهران و سایر شهرها مهیا شود. من نه مدیرم و نه مسئول، تنها به‌عنوان ورزشکار حرفه‌ای برای آشنایی جوانان و نوجوانان با این رشته ورزشی، عکس و فیلم‌های تمرینات یا رقابت‌هایم را در فضای مجازی منتشر می‌کنم تا آنها نیز از نزدیک مبارزه‌ها را ببینند و به این رشته علاقه‌مند شوند. ایجاد انگیزه و ترسیم هدف می‌تواند به تشویق آنها برای فراگرفتن مهارت ورزشی کمک کند.


  چشم‌انداز آینده ورزشی‌تان را چگونه می‌بینید؟
برای اینکه در رقابت‌های المپیک ۲۰۲۱ آماده شوم، بیش از ۵ سال از عمرم را شبانه‌روز تلاش کردم. از المپیک «ریو» تا المپیک ۲۰۲۱ و اگر یک سال تمرینات در شرایط وجود «کرونا» را هم به حساب بیاوریم، ۵ سال شبانه‌روز تمرین کردم که در المپیک حضور پیدا کنم و نتیجه بسیار خوب به دست آورم. بالاخره عملکرد من قابل دفاع است. در بخش انفرادی عملکرد خوبی داشتم. در بازی سوم سمت و سوی بازی به سمتی رفت که به من اجازه داده نشد تا بازی کنم. در بازی تیمی با ایتالیا خوب عمل کردیم و افسوس که نتوانستیم بازی را برگردانیم. از داوری هم چه می‌توان گفت چون ایران در رشته شمشیربازی کرسی جهانی ندارد و چون قرار نیست ما در این رشته مدال بگیریم، به آسانی ما را در مسابقات اذیت می‌کنند. شاید در مسابقات «جام‌جهانی» و «قهرمانی جهان» امتیاز ضربات ما را بدهند، اما در المپیک این کار را نمی‌کنند. برای همین نتیجه آن‌گونه که می‌خواستم نشد. هم‌چنین در انفرادی نیز به واقع قرعه و رقیب بسیار سختی به من خورد. سخت‌ترین قرعه‌ای بود که یک ورزشکار ایرانی می‌توانست با آن روبه‌رو شود. اما هنوز انگیزه دارم و تمریناتم را انجام می‌دهم. چون باور دارم هنوز اول راه هستم و تازه آغاز کرده‌ام. به همین دلیل‌درصدد هستم تا برای رقابت‌های المپیک «۲۰۲۴» خود را آماده کنم و چشم‌اندازم برای ۴ سال دیگر حضور در المپیک «پاریس» است. امیدوارم در این رقابت آن‌گونه که شایسته تلاشم است، مدال کسب کنم.

  • ورزشکار حافظ محیط‌زیست

«سید علی پاکدامن»، قهرمان شمشیربازی، در کنار فعالیت‌های ورزشی‌اش برای حفظ محیط‌زیست نیز تلاش می‌کند. او سفیر محیط‌زیست است. پاکدامن در این‌باره می‌گوید: «کسب این عنوان برای من افتخار بزرگی است. برنامه‌ریزی‌هایی نیز در این زمینه انجام دادم، اما شیوع کرونا برنامه‌هایم را کمی دستخوش تغییرات کرد. برای حفظ و نگهداشت زمین، همه باید تلاش کنیم. زمین متعلق به نسل‌های آینده نیز است و اگر قرار به وجود زمین باشد، باید محیط‌زیست سالمی برای همه داشته باشد.»

  • کارنامه ورزشی آقای شمشیر باز

  مدال برنز مسابقات ماکایاما و سوون در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۴.
  کسب نخستین مدال بین‌المللی و تیمی در مسابقات ماکایما در سال ۲۰۱۲.
  مدال برنز مسابقات قهرمانی آسیا سوون در سال ۲۰۱۴.
  مدال نقره بازی‌های آسیایی اینچئون در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸.
  مدال برنز بازی‌های آسیایی در سال ۲۰۱۸.
  مدال برنز انفرادی جام‌جهانی در سال ۲۰۱۷.
  مدال نقره جام‌جهانی در سال ۲۰۱۸.
  مدال نقره قهرمانی انفرادی بزرگسالان در سال ۲۰۱۶.