همشهری آنلاین_شقایق عرفی‌نژاد: آقاییان روان‌شناس بالینی و دانش‌آموخته دانشگاه علامه طباطبایی است و ۱۵ سال است که در این زمینه کار می‌کند. با او درباره این طرح صحبت کردیم.
این که گفته می‌شود همه به روان‌شناس و مشاور نیاز دارند، درست است؟
من نمی‌توانم بگویم صددرصد درست است یا غلط، ولی می‌توانم بگویم امروزه با توجه به مشکلات اجتماعی و اقتصادی و آسیب‌هایی که در خانواده‌ها وجود دارد، افراد زیادی باید با روان‌شناس در ارتباط باشند. مسئله دیگر این است که بعضی از نوجوانان و جوانان در خانه یک مادر یا پدر یا خواهر و برادر همدل دارند. این افراد از نظر روان‌شناسی کمتر در معرض آسیب‌ها قرار می‌گیرند.
کرونا هم، طبق تحقیقات انجام‌شده، عامل مهمی در ایجاد اختلالات روانی و مشکلات خانوادگی است.
بله. همین‌طور است. کرونا از یک طرف باعث شد مراجعه به روان‌شناس برای کمک گرفتن بیشتر شود. از طرف دیگر، همزمان باعث شد به دلیل فشارهای اقتصادی خیلی از کسانی هم که قصد مراجعه به روان‌شناس داشتند، این کار را نکنند. طرح خانواده‌یار برای کمک به همین افراد راه‌اندازی شد تا افراد در محل‌هایی که تعریف شده، به‌طور رایگان مشاوره دریافت کنند.
فکر می‌کنید اگر مانع هزینه‌های بالا برداشته شود، خانواده‌هایی با توان مالی ضعیف، که تصور عمومی بر این است به بهداشت روانی اهمیت نمی‌دهند، به روان‌شناس مراجعه کنند؟
در طرح خانواده‌یار تمام اعضای خانواده مدنظر هستند. بنابراین، اگر پدر و مادری با ذهنیت قدیم، فکر کنند مراجعه به روان‌شناس معنای خوبی ندارد، فرزندان خانواده که دانشجو یا شاغل هستند و در جامعه زندگی می‌کنند، می‌دانند که رفتن نزد روان‌شناس، دلیل بر مسئله خاصی نیست. چه بسا این فرزندان خودشان به ما مراجعه کنند یا پدر و مادر را هم تشویق به مراجعه کنند. بر این اساس، بسیار امیدوارم که با این طرح و با برداشته شدن هزینه، افراد زیادی به ما مراجعه کنند.
کودکان در طرح خانواده‌یار چه جایگاهی دارند؟
در بعضی از مناطق که مشاور تخصص مشاوره کودک هم دارد، با کودکان هم در ارتباط است. کسانی که در حوزه خانواده و نوجوان و کودک‌کار کرده‌اند، می‌توانند در این طرح هم به کودکان کمک کنند. ولی در بعضی از مناطق، مشاور جداگانه برای کودکان وجود دارد. ضمن اینکه من معتقدم بیشتر مشکلات کودکان مربوط به خودشان نیست. از خانواده‌ها نشئت می‌گیرد. کودکی که مشکل خواب دارد، ناخن می‌جود یا ترس‌های بیمارگونه و کم‌رویی دارد، جدا از مسائل ژنتیک، در خانواده‌ای زندگی می‌کند که پدر و مادر دچار مشکلات روانشناختی هستند. بنابراین، اول باید مشکلات خانواده‌ها حل شود. ولی کودکانی که بیش‌فعال هستند یا مشکل یادگیری یا تمرکز دارند، مشاوره می‌گیرند.
به نظرتان چه عواملی باعث می‌شود این طرح بهتر پیش برود؟
اول از همه ما مشاورها باید خوب کار کنیم و احساس مسئولیت داشته باشیم و بتوانیم خدمات مناسب و مطلوب به شهروندان ارائه دهیم تا به این طرح و مراجعه به روان‌شناس خوشبین شوند و به دیگران هم پیشنهاد بدهند. بعد هم باید تبلیغات خوبی برای آن انجام شود تا عده بیشتری از اجرای طرح خانواده‌یار مطلع شوند. همراهی مسئولان شهرداری هم عامل مهم دیگری است که باعث می‌شود طرح ادامه‌دار شود و در میانه راه رها نشود.