همشهری آنلاین _ ابوذر چهل امیرانی: سروقت غذا میخورند، لباسهایشان زود به زود شسته و اتو میشود، اگر تب کنند، چند نفر تا صبح بر بالین او مینشینند و اگر دلشان بگیرد، همدم و مونس او میشوند. با وجود این، اینجا را میتوان بهشت دل گرفتهها و بهشت فراموش شدهها نامید. جایی که عدهای بنا به دلایل مختلف از خانواده طرد شدهاند و جایی برای زندگی ندارند. مجتمع سالمندان حجت که زیرمجموعه «بهشت امام رضا(ع)» فعالیت میکند، جایی است که توصیفش را خواندید.
پدربزرگها و مادربزرگها در حیاط مجتمع دورهم جمع شده و مشغول اختلاط هستند. وقت صرف چای است و فرصتی است تا از روزهای گذشته برای همدیگر بگویند. بین حرف زدنهایشان، به یکباره اشک بر پهنای صورت یکی از آنها جاری میشود و بقیه شروع میکنند به دلداری دادن او. بین آنها آدمهایی هم میتوان دید که گوشهای از حیاط نشسته و چنان در افکار خود غرق شدهاند که خودتان میفهمید الان وقت صحبت کردن با آنها نیست و نباید کنارشان بروید. تعدادی هم یاد دوران بچگی افتاده و سوار تابهایی شدهاند که روزگاری برای بچههای مرکز نصب کرده بودند. مددکارهایی که به آنها «پدر یار» و «مادر یار» میگویند، چهارچشمی مراقب آنها هستند و اگر نیاز باشد، دستشان را گرفته یا ویلچرشان را حرکت میدهند.
این مجتمع را ۱۳ سال پیش فردی به نام «یوسف اصلانی» راهاندازی کرده است. وقتی در مراکز بهزیستی میدید که بیشتر خانوادهها در آلبومهای عکس دنبال بچههای زیبا بودند تا آنها را به سرپرستی قبول کنند، اما کسی سراغ بچههای معلول نمیرفت، سرپرستی همه آنها را قبول کرد و اینجا را از سازمان بهزیستی تحویل گرفت. با کمک خیّران، نگهداری از آنها را شروع کرد تا اینکه ۳ سال پیش در این رفت وآمدها سالمندانی معلول، مجهولالهویه یا بیمار و بیکس در گوشه و کنار شهر دید که به حال خود رها شده بودند. دیدن این آدمها دلش را به درد آورد. بچهها را به محل دیگری برد و سالمندان معلول و بیمار را جایگزین آنها در این مجموعه سرسبز کرد..
- نگه داری رایگان مددجوها
«امیر عمیدی» که مدیریت داخلی این مرکز را برعهده دارد، میگوید: «این سالمندان به دلایل مختلف رها شده و اعضای خانواده آنها را نمیپذیرند. عدهای از آنها بیماریهای خاصی مثل هپاتیت دارند و برخی هم به بیماری سرطان مبتلا هستند. تعدادی از آنها دیالیز میشوند و در بین آنها سالمندانی وجود دارند که به علت معلولیت، گم شدن یا رها شدن در معابر، جایی برای زندگی ندارند و اینجا رایگان نگهداری میشوند.»
مجتمع سالمندان حجت در منطقه ۱۷ کنار ریل راهآهن تهرانـ اهواز و پل شهید نواب قرار دارد و سالمندانی که به هر دلیلی امکان زندگی در کنار اعضای خانواده خود را ندارند، اینجا برای خودشان صاحب خانواده شدهاند. بین آنها پزشک متخصص زنان تا فارغالتحصیل دانشگاههای خارج از کشور وجود دارد. برخیهایشان اقامت کشورهای دیگر را داشتهاند و عدهای هم کارخانهدار و کارتنخواب بودهاند. یکی از آنها تکنسین بالگردهای کبری بوده، دیگری کفاش قابلی بوده که بهصورت حرفهای در رشته ژیمناستیک فعالیت کرده و بین آنها خانمی وجود دارد که به ۳ زبان فرانسوی، انگلیسی و روسی مسلط است. «احمد» مهندس راهآهن و سردبیر یک مجله در آلمان بوده و تا چندی پیش ملوان نیروی دریایی و بوکسور قابلی هم بوده، در اینجا نگهداری میشد.
عمیدی عنوان میکند تعداد سالمندان اینجا متغیر است و گاهی تا ۱۵۰ نفر میرسد، ولی اکنون ۸۰ سالمند کنار هم در این مرکز روزگار میگذرانند. وقتی از عمیدی میپرسیم چه عواملی به غیر از اعتیاد باعث شده تا پای این افراد به مرکز باز شود، میگوید: «دلایل زیادی وجود دارد. از ضعف عاطفی در خانوادهها گرفته تا فقر. تک فرزند شدن خانوادهها و ناتوانی بچهها در نگهداری از پدر و مادرها، مجرد ماندن افراد تا زمان کهنسالی و فراموشی نیز برخی از این عوامل هستند.»
عمیدی درباره نحوه پذیرش سالمندان در این مجتمع میگوید: «شرط پذیرش سالمندان در این مرکز، بررسی شرایط آنان از طرف قاضی ویژه دادسرای سرپرستی و معرفی از سوی سازمان بهزیستی است. اگر سالمندی به دلیل بیماری خاص، معلولیت یا توان مالی کم خانواده به مجتمعهای قضایی یا دادسرای ناحیه ۲۵ معرفی شود و قاضی واحد سرپرستی تشخیص دهد که نمیتواند کنار اعضای خانوادهاش زندگی کند یا اینکه سالمندی پیدا شود که به حال خود رها شده باشد، به سازمان بهزیستی ارجاع و از آنجا به ما معرفی میشود.»
- حمایت رئیس مجلس از مجتمع
از مجموع ۸۰ نفری که در مرکز سالمندان حجت زندگی میکنند، ۵۳ نفر آقا و مابقی خانم هستند. آنها در ۲ خوابگاه مجزا و در اتاقهایی ۳ تا ۴ نفره زندگی میکنند. در مجموع ۳۵ مددکار زندگی خود را وقف این افراد کرده و از آنها پرستاری و نگهداری میکنند. این مجموعه از کمک سازمانهای دولتی بیبهرهاست و با کمک خیّران اداره میشود. جمعی از مسئولان و چهرههای هنری هم از این مرکز و بهشت امام رضا(ع) حمایت میکنند که میتوان به دکتر «محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس اشاره کرد که ۱۴ سال متوالی است در یکی از شبهای ماه مبارک رمضان مهمان بچههای بیسرپرست میشود. هنرمندانی همچون «احسان علیخانی» و «رامبد جوان» هم حامی آنان هستند. عمیدی میگوید: «در این ۳ سال نزدیک به ۱۵ نفر از سالمندان پذیرش شده در این مرکز، ساکن منطقه ۱۷ و مناطق اطراف بودهاند. یک نفر را هم کلانتری امامزاده حسن(ع) به ما معرفی کرد و پیرزنی را پیدا کردیم که کنار بیمارستان ضیائیان در خیابان زندگی میکرد. در محله قلعهمرغی هم ۲ سالمند رهاشده پیدا کردیم و از محله جوادیه هم فردی را به ما معرفی کردند.»
سالمندان از گروههای پرخطری هستند که درصورت ابتلا به بیماری کرونا، امکان به خطر افتادن جان آنها وجود دارد. به همین خاطر، به سالمندان این مجموعه واکسن کرونا تزریق شده و چند ماهی است رفتوآمد افراد متفرقه به مرکز ممنوع شده تا مبادا افراد بستری به بیماری مبتلا شوند. کارکنان هم در نوبتهای ۷ـ ۶روزه جابهجا میشوند تا احتمال به خطر افتادن سلامتی سالمندان پایین بیاید.