مقابل آینه که می‌ایستد به سختی خود را می‌شناسد؛ حق دارد.تا کمی پیش که خمار و خموده به دنبال لقمه‌ای غذا در پیاده‌روها سرگردان بود، در آینه ویترین مغازه‌ها، مردی ژنده‌پوش و ژولیده را می‌دید که با تصویر این جوان شیک‌پوش که سر و صورتش اصلاح شده و کت و شلوارش از نویی برق می‌زند هیچ شباهتی نداشت.

همشهری آنلاین - پریسا نوری: همان‌طور که به آینه زل زده، خاطرات ماه‌های گذشته را در ذهنش مرور می‌کند. نیمه‌شبی را به یاد می‌آورد که خسته از سال‌ها آوارگی و خماری با چشمان گریان از خرابه‌های دروازه غار، خدا را صدا زده بود. فردای آن روز که از فرط گرسنگی و خماری بیدار شده بود، چند جوان با لیموزینی سفید آمده بودند تا او را به آرزوهایش برسانند. آنها او را به حمام، سلمانی، لباس‌فروشی، رستوران و در نهایت کمپ ترک اعتیاد بردند. او که حالا ماه‌هاست ازبند اعتیاد رها شده و زندگی دوباره‌ای را شروع کرده است می‌گوید که این روزها را فقط در خواب‌ و رؤیا می‌دیده؛ رؤیاهایی که به همت نیکوکاران خیریه «فرشته‌های آسمانی» برای او و برخی معتادان متجاهر رنگ واقعیت گرفته است.

خیریه فرشته‌های آسمانی ۵ سال پیش با هدف کمک به کودکان نیازمند حاشیه تهران و توزیع غذا بین کارتن‌خواب‌ها توسط «مهشید خسروی» یکی از اعضای گروه جهادی دانشگاه صنعتی شریف راه‌اندازی شد و در فضای مجازی مورد استقبال خیّران و نیکوکاران قرار گرفت. کم‌کم فعالیت خیریه به نجات کارتن‌خواب‌ها و ترک اعتیاد معتادان متجاهر رسید و حالا ماه‌هاست اعضای این خیریه با گشت‌های شبانه در میان خرابه‌ها و هماهنگی با گرمخانه‌ها، معتادان خسته از خماری را به ترک اعتیاد تشویق می‌کنند. البته آنها روش متفاوتی برای ترک اعتیاد و بازگشت به زندگی کارتن‌خواب‌ها دارند.

ابتدا طعم خوش زندگی، حس ارزشمند بودن و عزت نفسی را که در چم و خم زندگی تاریک معتادان گم شده زنده می‌کنند، سپس از معتادان می‌خواهند برای شروع یک زندگی دوباره تلاش کنند. خسروی در این‌باره می‌گوید: «از طریق گرمخانه‌ها یا در پرسه‌زنی‌های شبانه در میان کارتن‌خواب‌ها، افرادی را که به معنای واقعی از زندگی فعلی‌شان خسته و دلزده هستند پیدا و با آنها مانند یک مهمان ویژه برخورد می‌کنیم. یعنی با یک لیموزین به دنبالشان می‌رویم و با حفظ عزت نفسشان ابتدا آنها را به حمام و سلمانی می‌بریم و سپس لباس مناسبی به انتخاب خودشان برایشان خریداری میخریم. وقتی سر و وضعشان آراسته و مرتب شد آنها را به رستوران می‌بریم و در همه این ساعت‌ها پای حرف‌ها و درددل‌هایشان می‌نشینیم. در نهایت اگر مایل به ترک اعتیاد بودند آنها را به کمپ می‌سپاریم.»

این نیکوکار جوان که همراه همسرش «اشکان درویشی» از مجریان تلویزیون در گردش روزانه و رفتن به کمپ، معتادان را همراهی می‌کند درباره حس و حال این افراد می‌گوید: «وقتی معتادان با سر و موی اصلاح شده و لباس شیک خودشان را در آینه می‌بینند، بازخوردهای جالبی دارند. اغلب چند دقیقه به تصویرشان در آینه خیره می‌شوند، خیلی‌هایشان گریه می‌کنند و برخی هم می‌گویند که دلشان می‌خواهد مواد را زودتر ترک کنند و به زندگی عادی برگردند تا همیشه سر و وضعشان مرتب باشد.» 

 ضرورت همراهی تا بازگشت به زندگی 

مأموریت خسروی و درویشی تا سپردن معتادان به کمپ ترک اعتیاد تمام نمی‌شود. آنها پیگیر مراحل ترک اعتیاد معتادان هستند و تلاش می‌کنند پس از ترک، شرایط مناسب زندگی را برای بازگشت این افراد به یک زندگی سالم فراهم کنند.

این زوج نیکوکار در این راه از کمک‌های «فریبا کوثری» هنرمند سینما و تلویزیون که به‌عنوان سفیر خیریه فرشته‌های بهشتی فعالیت می‌کند بهره‌می‌برند. این هنرمند درباره ضرورت رسیدگی به معتادان پس از ترک و بازگشت از کمپ می‌گوید: «اغلب این افراد همه چیزشان را از دست داده‌اند و حتی خانواده هم پذیرایشان نیست. به همین دلیل وقتی از کمپ بیرون می‌آیند جایی را ندارند و کسی منتظرشان نیست و اگر همین‌طور رها شوند خیلی زود دوباره به مسیر قبل برمی‌گردند. پس خیلی مهم است که وقتی از آنها می‌خواهیم زندگی نویی را شروع کنند، حداقل در ابتدای کار کمکشان کنیم تا به شرایط عادی برگردند.» کوثری ادامه می‌دهد: «یکی از مهم‌ترین موضوعات، پیدا کردن شغل مناسب برای این افراد است که ما در این مورد از شهرداری و ارگان‌های مرتبط درخواست کمک دارم؛ چون اگر آنها شغل و درآمدی داشته باشند، راحت‌تر مسیر بهبود را طی می‌کنند. موضوع دیگر سپردن معتادان به آغوش گرم خانواده است. اگر این افراد از طرف خانواده حمایت عاطفی شوند این دوره بحرانی را زودتر پشت سر می‌گذرانند.» 

 مشکل دسترسی آسان به موادمخدر 

کوثری که سال‌هاست در ستاد مبارزه با موادمخدر به‌عنوان «سفیر زندگی» فعالیت می‌کند و با معتادان بسیاری سر و کار داشته معتقد است که اغلب معتادان بامرام ولی ساده‌لوح هستند که به دلیل همین ساده‌لوحی به اعتیاد دچار شده‌اند. او در این‌باره می‌گوید: «برخلاف تصور عموم، اغلب معتادان از نظر اجتماعی انسان‌های خانواده‌دار و محترمی بوده‌اند. بیشتر این افراد به خاطر ساده‌لوحی فریب خورده و معتاد شده‌اند. اگر زرنگ و به قولی هفت خط بودند درگیر اعتیاد نمی‌شدند.» او با ابراز تأسف از فراوانی و در دسترس بودن انواع موادمخدر می‌گوید: ‌ «در حال حاضر اگر بخواهیم به نزدیک‌ترین نانوایی برویم و نان بخریم حداقل نیم ساعت طول می‌کشد، ولی دسترسی به موادمخدر سریع‌تر است. این موضوع کار خیریه‌هایی که در موضوع ترک اعتیاد فعالیت می‌کنند را دشوارتر کرده است.»

هدیه‌ای برای نان‌آوران زحمتکش

«شب‌گردی فرشته‌ها» از فعالیت‌هایی است که از یک سال پیش با هدف کمک به افرادی که نان حلال به دست می‌آورند در خیریه فرشته‌های بهشتی اجرا می‌شود. ‌بانی خیریه در توضیح این برنامه می‌گوید: «در برخی مناسبت‌های مذهبی از جمله ماه مبارک رمضان، شب‌های احیا، میلاد امامان معصوم(ع) و... نیمه‌شب‌ها در خیابان به دنبال افرادی می‌گردیم که تا آن وقت شب به دنبال نان حلال هستند و به پاس تلاششان برای کسب لقمه حلال به آنها یک کارت هدیه یک میلیون تومانی می‌دهیم. این افراد معمولاً رفتگران شهرداری، کارگران ساختمانی و... هستند.» خسروی که معتقد است هدیه به دست نیازمند واقعی می‌رسد، خاطره‌ای در این‌باره تعریف می‌کند: «یک بار حدود ساعت ۲ نیمه‌شب از اسنپ درخواست ماشین دادیم. با خودمان گفتیم کسی که این وقت شب درخواست را قبول کند حتماً نیازمند است. چند دقیقه بعد یک خانم با پراید آمد. وقتی برنامه‌مان را گفتیم و هدیه یک میلیون تومانی را تحویل دادیم از خوشحالی اشک ریخت و گفت فردا بچه‌ام در بیمارستان عمل جراحی دارد و از صبح نتوانسته‌ام خوب کار کنم و پول عملش هنوز جور نشده بود.»

توزیع غذا بین کارتن‌خواب‌ها

خیریه فرشته‌های آسمانی تا به حال ده‌ها معتاد متجاهر را از گوشه و کنار خرابه‌ها، پیدا و سوار بر لیموزین آرزوها در مسیر زندگی هدایت کرده است. اما این فقط بخشی از فعالیت خیریه است. بانیان خیریه به پشتوانه خیّران و نیکوکاران فعالیت‌های خیرخواهانه بسیاری از پخت و توزیع غذا در بین کارتن‌خواب‌ها، محله‌های فقیرنشین جنوب و حومه تهران انجام داده‌اند. خسروی در این‌باره می‌گوید: «هر شب به کمک خیّران و نیکوکاران پخت و توزیع غذا ۵۰۰ تا هزار پرس غذا بین کارتن‌خواب‌ها و ساکنان حاشیه تهران توزیع می‌شود.» او می‌افزاید: ‌ «این غذاها اغلب نذری یا خیرات اموات خیّرانی است که از طریق فضای مجازی با فعالیت ما آشنا شده اند و حمایتمان می‌کنند.»‌بانی خیریه فرشته‌های آسمانی درباره هزینه‌های جاری خیریه و کمک‌های جمع‌آوری‌شده می‌گوید: ‌ «تمام هزینه‌ها از اجاره دفتر، خرید لیموزین؟؟!؟، هزینه‌های مربوط به ترک اعتیاد، کارآفرینی برای معتادان، توزیع شبانه غذا در محله‌های محروم از جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی خیّران امکان‌پذیر شده و ما برای چگونگی صرف این کمک‌ها امانت‌دار مردم هستیم. به همین دلیل وظیفه خود می‌دانیم شرح و عکس و ویدئوی فعالیت‌هایمان را از طریق صفحه اینستاگرام در فضای مجازی منتشر ‌کنیم.» 
 

فریبا کوثری: خیلی مهم است که وقتی از معتادان می‌خواهیم زندگی نویی را شروع کنند، حداقل در ابتدای کار کمکشان کنیم تا به شرایط عادی برگردند

بازگشت به خانواده

فریبا کوثری که اغلب در گشت‌های شبانه پیدا کردن معتادان و گردش روزانه، این زوج نیکوکار را همراهی می‌کند، خاطره‌ای د رباره لزوم بازگشت معتادان به آغوش گرم خانواده تعریف می‌کند: ‌»چند وقت پیش معتاد کارتن‌خوابی به نام علیرضا که به تازگی ترک کرده بود، گریه‌کنان می‌گفت از آخرین باری که پسرش را دیده ۶ سال گذشته و حالا که ترک کرده دلش می‌خواهد زودتر به خانه برگردد و فرزندش را در آغوش بگیرد. وقتی مقدمات دیدار او را با پسرش فراهم کردیم، با بغض از پسربچه ۸ ساله‌اش معذرت‌خواهی کرد و قول داد هیچ‌وقت به طرف موادمخدر نرود.»