همشهری آنلاین_ رضا نیکنام: اهالی فرهنگ و هنر و بهخصوص دانشجویان این پارک را خیلی خوب میشناسند. در واقع، اینجا پاتوق بسیاری از علاقهمندان فرهنگ و هنر است. در عین حال، طراحی پارک دانشجو بهعنوان ایده اصلی از نقشه باغهای ایرانی الهام گرفته است.
روزی روزگاری کافه بلدیه
در ۲۸ شهریورماه سال ۱۳۱۱ کافه بلدیه تهران در محل کنونی پارک دانشجو افتتاح شد، اما این بنا در سال ۱۳۴۵ تخریب می شود تا ساختمان تئاتر شهر جایش را بگیرد. ساختمان دایرهای شکل تئاتر شهر که بزرگترین و مدرنترین مجموعه نمایش تهران است در ضلع غربی پارک دانشجو قرار دارد. ساختمانی که در سالهای دور با عنوان کافه شهرداری یکی از تفرجگاههای تهران برای گذراندن اوقات فراغت مردم بود و در بهمن ماه ۵۱ کاربری کنونی خود را پیدا کرد.
«بیژن صفاری» در اواسط دهه ۴۰ خورشیدی همزمان با شکلگیری ساختار کنونی پایتخت، پارک دانشجو را طراحی کرد و این پارک پس از دو سال به بهرهبرداری رسید. او از معماران و نقاشان برجسته آن سالها بود و در دانشکده هنرهای زیبا تدریس میکرد. ساخت مجموعه تئاتر شهر در سال ۱۳۴۶ بر اساس طرحی از بیژن انصاری و با نظارت مهندس سردار افخمی آغاز و در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۵۱ افتتاح شد.
معماری پارک دانشجو به سبک پست مدرن است. طراح، باغ ایرانی را بهعنوان ایده اصلی به کار گرفته و آن را با عناصر مدرن تلفیق کرده است. وجود آب و تعریف یک محور اصلی در راستای ورودی، فوارههای داخل آبنما و کاشیهای آبی داخل جویها، ردیف درختان در دو سوی مسیر و پلکانی بودن پارک، همگی از عناصر باغ ایرانی هستند.
این مجموعه دارای چندین سالن و تالار با ظرفیتهای متفاوت است و در اغلب روزها پذیرای دوستداران تئاتر و هنرهای نمایشی است. کتابخانه تخصصی و مرکز اسناد هنرهای نمایشی نیز در سال ۱۳۶۶ در محل سالن شماره ۳ تئاتر شهر تشکیل و آغاز به کار کرد و تنها کتابخانه و مرکز اسناد هنرهای نمایشی کشور است.
پاتوق هنردوستان و خانوادهها
شهرداری تهران تلاش کرده با اجرای برنامههای مختلف فرهنگی پای خانواده را بیشتر از قبل به این بوستان باز کند. در نتیجه در مناسبتهای ملی و مذهبی برنامههای مختلف فرهنگی با حضور خانوادهها در این محدوده اجرا میشود.
از فضای باز پارک دانشجو برای اجراهای خیابانی تئاتر و موسیقی، اجراهای عروسکی و حتی اجرای تعزیه هم استفاده میشود و مردم و هنردوستان زیادی از این اجراها استقبال میکنند. بهطور کلی پارک دانشجو به دلیل وجود مجموعه تئاتر شهر و همچنین مجاورت با تالار وحدت در خیابان استاد شهریار و پژوهشکده فرهنگ و هنر در خیابان انقلاب اسلامی، یکی از پاتوقهای اهالی هنر بوده و هست. نزدیکی به دانشگاه تهران و خیابان انقلاب هم باعث میشود که جوانان، دانشجویان و هنرپژوهان زیادی در آن گرد هم آیند.
این پارک از گونههای مختلف گیاهان بهرهمیبرد. درختان نارون، اقاقیا، چنار، بلوط، کاج، زیتون و مروارید درختی با طراحی منظم در این محدوده کاشته شدهاند.
و سرانجام میرسیم به آبنمای بوستان دانشجو و جویهای آنکه حس خنکی را در گرمای تابستان به همراه دارد. این قسمت پاتوق سالمندان است. در واقع یک آبنمای دایرهای در غرب پارک و در مجاورت سالن تئاتر شهر به مساحت ۷۰مترمربع موجود قرار دارد که جای مناسبی برای نشستن و استراحت کردن است. حوض کاملاً همگون با ساختمان تئاتر شهر ساخته شده و در آن فوارهای آب را به حرکت در میآورد.
همچنین ۲ آبنمای مستطیل شکل همراه با فوارهها و تعدادی مجسمه کودک در حال بازی در وسط آبنما در بخش مرکزی پارک وجود دارد. نهرهایی نیز در راستای محورهای اصلی و فرعی وجود دارند. یک آبنما به شکل پلکانی نیز در بخش جنوبشرقی تئاتر شهر است که در کنار آن مجسمهای از پرویز تناولی قرار گرفته است.
در سال ۱۳۸۹، شهرداری تهران برای سهولت دسترسی به چهارراه ولیعصر(عج) و تئاتر شهر و بوستان دانشجو به ساخت ایستگاه مترو در ضلع شمال غربی این پارک اقدام کرد. پارک دانشجو در خیابان انقلاب، چهارراه ولیعصر(عج) قرار دارد.
در سال کشف حجاب این عکس از محوطه کافه بلدیه تهران (بوستان دانشجوی کنونی) در تاریخ ۱۶ فروردین سال۱۳۱۴ گرفته شده است، عکس بانوان محجبه آن دوران را ببینید: