همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: اگر به لک‌های قهوه‌ای روی موز حساس هستید و چنین موزهایی را استفاده نمیکنید باید بدانید که سخت در اشتباهید! شما یک نیروگاه تغذیه‌ای را از دست داده‌اید و از مزایایی که احتمالا هرگز حتی در خواب هم نمی‌دیدید چشم پوشیده‌اید.
جالب است بدانید که بیش از هزار نوع موز در بیش از ۱۵۰ کشور کشت می‌شود و این میوه یکی از ارزان‌ترین و پرمصرف‌ترین منابع تغذیه‌ای در سراسر جهان است؛ (با چشم‌پوشی از این واقعیت که تنها چند سالی در ایران ارزان بود) به همین دلیل یک روز از تقویم جهانی به دوستداران این میوه یا سبزی معروف اختصاص پیدا کرده: روز جهانی دوستداران موز | سریع‌ترین و ساده‌ترین روش تهیه بستنی موزی
برخی از باغبانان معتقدند که موز اولین میوه روی زمین بوده با این حال، منشا آن به جنوب شرقی آسیا و جنگل‌های مالزی، اندونزی و فیلیپین، جایی که امروزه بسیاری از انواع موز وحشی در آن رشد می‌کند برمی‌گردد.
آفریقایی‌ها نام فعلی را به این میوه داده‌اند. گفته می‌شود کلمه «Banana» بنانا، از لغت بنان در عربی که به معنی اصابع یعنی انگشتان است گرفته شده با این حال تجارت بین‌المللی این محصول در اواخر قرن چهاردهم آغاز شد و به لطف پیشرفت‌های حمل و نقل رونق گرفت و موز به پرمعامله‌ترین میوه و پنجمین محصول تجاری کشاورزی تبدیل شد.
موز گیاهی چند ساله است و درخت آن می‌تواند تا ۱۵ متر رشد کند. این گیاه از یک پیاز یا ریزوم رشد می‌کند و تا برداشت میوه به ۹ تا ۱۲ ماه زمان نیاز دارد. گل موز در ماه ششم یا هفتم ظاهر می‌شود که نوزادهای موز به آن آویزان هستند. برخلاف میوه‌های دیگر مانند سیب، که فصل دارند، موز در تمام طول سال در دسترس است، با این حال به دما و رطوبت بالا و خاکی غنی نیاز دارد.
پس از ۹ ماه، موز در حالی که هنوز نارس است برداشت، بسته‌بندی و صادرات می‌شود و به دلیل درخواست مشتریان، ارسال موز بدون کبودی با استانداردهای بسیار بالایی انجام می‌شود. در نهایت فرآیند رسیدن موز در اتاقی از گاز اتیلن تکمیل و موز به مغازه فرستاده می‌شود.
با این حال، موز نارس برای کسانی که از دیابت رنج می‌برند بهتر است، زیرا نشاسته موجود در آن هنوز به قند تبدیل نشده؛ در مقابل، موز رسیده یک درمان خانگی عالی برای یبوست است و به دلیل داشتن فیبر محلول، به هضم غذا کمک می‌کند.
اما آن موزهای رسیده و قدیمی با لکه‌های قهوه‌ای و سیاه بهترینند. اینها موزهایی هستند که خواص بیشتری دارند و از نظر آنتی اکسیدان بسیار غنی‌اند. سوزش سر دل را تسکین می‌دهند و به بهبود زخم ها کمک می‌کنند، مانع کم‌خونی‌اند و دردهای قاعدگی را آرام می‌کنند. موز کاملا رسیده به دلیل ترکیبی به نام TNF به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند و این مزیتی قابل توجه است.
موز خوب رسیده، نشاسته خود را به قند تبدیل کرده و در نتیجه شیرین‌تر می‌شود و برای پخت غذاهایی مانند نان و پنکیک موزی بهتر است. با این اتفاق، کلروفیل موجود در موز تجزیه می‌شود و در این فرآیند غنی‌تر از آنتی‌اکسیدان می‌شود. این ماده منجر به تاخیر افتادن آسیب سلولی در انسان می‌شود و در عین حال، سلول‌های سرطانی یا غیرطبیعی بدن ما را از بین می‌برد.
با این حال، خوردن موز سیاه ممکن است همیشه بی‌خطر نباشد. موز کاملا سیاه فواید تغذیه‌ای بسیار کمی دارد. اگر موز کپک زده است، بوی گندیدگی می‌دهد، یا مرکز سیاهی دارد - به نام سندرم مرکز سیاه، یک بیماری قارچی - آنها را نخورید.
موز اما انواع دیگری هم دارد:
موز پختنی یا پلانتین که دارای محتوای نشاسته بسیار بالایی است و در آشپزی کاربرد دارد. رنگ و شکل آن مشابه موز خوردنی است اما به اندازه آن شیرین نیست.
بچه موز یا موز انگشتی شیرین‌تر و کوچک‌تر از موزهای متداول است. بچه موز به طور متوسط ۷ سانت طول و رنگ زرد روشنی دارد. از نظر بافت خامه‌ای است و طعمی شبیه عسل دارد و میوه محبوب بچه‌هاست.
موز کاوندیش محبوب‌ترین و رایج‌ترین نوع موز است که در فروشگاه‌های سراسر جهان یافت می‌شود. این میوه سه مرحله دارد: کم رسیده، رسیده و بیش از حد رسیده. موز کاوندیش از سبز به زرد و سپس به زرد تیره با لکه‌های قهوه‌ای تبدیل می‌شود و در هر مرحله پرخاصیت است.
موز قرمز پوستی سرخ تا مایل به بنفش دارد. آنها در اندازه‌های مختلف هستند و گوشتی به رنگ صورتی روشن یا نارنجی دارند. طعم آن کمی شبیه تمشک و البته بسیار شیرین‌تر و نرم‌تر است.
موز جاوای آبی به دلیل بافت و طعم شیرین وانیلی به موز بستنی نیز معروف است. این میوه معطر و شیرین در برابر سرما و باد مقاوم است با این حال زمان بیشتری برای محصول دادن لازم دارد. این نوع از موز می‌تواند پخته هم بشود.
موز بورو یا موز اسبی طعمی لیمویی و تند دارند که آن را به یکی از منحصر به فردترین انواع موز تبدیل می‌کند. شکل آن کمی زاویه‌دار است و با رنگ زردش لکه‌هایی سیاه همراه است. مقادیر منیزیم، پتاسیم، فیبر و همچنین ویتامین B و C بیشتری دارد و در غذاهای مختلفی استفاده می‌شود.
موز صبا بیشتر به دلیل شکل عجیبش مشهور است. این موز فیلیپینی عمدتا برای پخت‌وپز استفاده می‌شود اما به شکل خام نیز مصرف دارد. شکل خاص این موز در کنار پوست زخیم آن، حمل آن را آسان کرده. از نظر ریزمغذی‌ها هم شبیه سیب‌زمینی است و در تهیه یک سس محبوب به نام کچاپ موز کاربرد دارد.