همشهری آنلاین - رابعه تیموری: شکل و شمایل این چاپارخانه‌ها در دوره سلجوقیان تغییرات زیادی کرد و به محلی برای اتراق کاروانیان تبدیل شدند. کاروانسراهای تاریخی شهرری دردوران حکومت سلسله ایلخانیان پررونق بودند، اما پس از روی کارآمدن حکومت چوپانیان، تجارت و بازرگانی ایران باستان رو به افول گذاشت و این کاروانسراها تا آغاز دوره صفویه بروبیایی نداشتند.
دوران صفویه را می‌توان دوره رونق کاروانسراهای ملک ری دانست. در این دوران شاه عباس اول برای شکوفایی تجارت ابریشم در ایران اقدامات زیادی انجام داد که احیای کاروانسراها از جمله آنها بود. اوکاروانسراهای دوقلو و شاه عباسی را مرمت و بازسازی کرد و در معماری بنای آنها امکاناتی مانند حیاط بزرگ، ایوان‌های پهلو به پهلو، انبار کالا و اصطبل تیمار اسب‌ها و شترها قرار داد تا زائران حضرت شاه عبدالعظیم (ع) و بازرگانان جاده ابریشم در آن جا اتراق و استراحت کنند.
وجود این کاروانسراها در رونق بازارهای ملک ری نقش بسزایی داشته است. در سال‌های اخیر کاروانسراهای دوقلو و شاه عباسی در سکوتی سنگین و غریبانه فرو رفته‌اند و از بروبیای گذشته خود نشانی ندارند. این کاروانسراهای تاریخی سال‌هاست به انتظار روزی نشسته‌اند که به عنوان بناهایی ارزشمند و باهویت مورد توجه قرار گیرند و فرصتی فراهم شود که تاریخ چند هزارساله ری را به گردشگران ایرانی و خارجی بشناسانند.
کاروانسرای شاه عباسی این اقبال را داشته که از دسترس معتادان و افراد بی‌خانمان دور بماند و در اواسط راسته شمالی خیابان حرم به عنوان نمونه فاخری از معماری اصیل ایرانی دلربایی می‌کند، اما کاروانسرای دوقلو در سده پنجم عمرش به طالعی تلخ دچار شده و حال و روزش به یک بنای تاریخی۵٠٠ساله شباهتی ندارد. این کاروانسرا که به پاتوق معتادان و افراد بی‌خانمان تبدیل شده، در بازار قدیمی حرم حضرت عبدالعظیم (ع) قرار گرفته است.