همشهری آنلاین _ میترا تیموری : محل کار «سید حسین سجادی»، بنگاه املاک در خیابان شریعتی است. وارد مغازه اش که شوید به طور حتم دو چیز توجه‌تان را به خود جلب می‌کند یکی گلدان بزرگ حسن یوسف است که گوشه‌ای و کنار شیشه خودنمایی می‌کند و دیگری تابلو بزرگی از یک نقشه قدیمی که حدود و ثغور املاک و زمین‌ها و همچنین محدوده راه‌ها، خیابان‌ها و کوچه‌ها را به شکل مرتب و منظم نشان می‌دهد.
این‌طور که درحاشیه نقشه با خط خوش نوشته شده، تاریخ کشیدن این طراحی و نقشه مربوط به حدود ۵٠ سال قبل است؛ یعنی حوالی سال ١٣۵٠، دوره‌ای که امکانات و تجهیزات نقشه کشی مثل حالا پیشرفته و دقیق نبوده است.
اکنون برای نقشه‌برداری و تصویر هوایی به کمک «کوآدکوپترها» دقیق‌ترین نقشه‌ها در مدت کوتاهی تهیه می‌شود اما در زمان قدیم که چنین امکاناتی وجود نداشته چگونه چنین نقشه‌هایی از محدوده شهرک ولی عصر (عج) تهیه شده است؟ نقشه‌هایی با میزان دقت میلی‌متری که حتی بارها موجب تعجب و حیرت کارشناسان حوزه معماری و شهرسازی شهرداری منطقه ١٨ شده است.
وقتی سید حسین سجادی، در مغازه باشد محال است که اهل محل و خانواده‌های قدیمی که از کنار مغازه اش رد شوند اما برای چند لحظه توقف نکنند و حال و احوالی از آقا سید نگیرند. ابراز محبت اهالی به سجادی بی‌دلیل نیست او در طول این سال‌ها که در کنار مردم بوده تلاش کرده تا باری از دوش شهروندان بردارد و گره‌ای را بازکند.
مغازه بنگاهی آقاسید در سال‌های گذشته پاتوق حل‌وفصل مشکلات خیلی از خانواده‌ها بوده؛ از حل‌وفصل اختلافات خانوادگی وآشتی دادن زوج‌های جوان تا پادرمیانی برای راضی کردن صاحب خانه‌ها برای پایین آوردن اجاره خانه‌ها و فراهم کردن سرپناه برای خانواده‌های کم‌درآمد.
اوقات فراغت سید حسین سجادی، فقط با کتاب‌هایش صرف می‌شود. او در طول عمرش بیش از چند هزار جلد کتاب با موضوعات دینی و مذهبی خوانده و به همین دلیل اطلاعات خوبی از دوران زندگی و شهادت امامان معصوم (ع) و ائمه اطهار (ع) دارد. او خط خوش و صدای بسیار دلنشینی هم دارد. وقتی محرم می‌شود یکی از دلخوشی‌هایش مداحی برای شهدای دشت کربلا، سید الشهدا (ع)، حضرت ابوالفضل (ع) و مظلومیت حضرت زینب (س) است.
او درحالی که یکی از نوحه‌های دستنویسش را از لا به لای دفتر می‌خواند بغض گلویش می‌شکند و می‌گوید : «این حنجره فدایی حسین (ع) است.»
آقاسید در ادامه از کسب‌وکارش برای ما صحبت می‌کند:«آن وقت‌ها که به این محله آمدم ساخت و ساز زیادی انجام نشده بود. من جزو اولین افرادی بودم که در محدوده شهرک ولی عصر (عج) جواز بنگاه معاملات املاک در جنوب تهران را گرفتم. خب آن زمان و چند سال بعد با پیروزی انقلاب ساخت و سازها در این محدوده تازه رونق گرفته بود و وجود چنین شغلی هم واجب و ضروری به نظر می‌رسید. اولین مغازه‌ای که باز کردم نزدیک باغ تیمسار خسروانی بود که بعد از انقلاب اسلامی به بوستان بزرگ قائم (عج) تبدیل شد.»
ااز آقا سید سوال می‌کنم که تحصیلاتش چیست؟ می‌گوید: «دوران ما و در شهرستان اراک امکانات تحصیل مثل مدرسه وجود نداشت. بنابراین من در دوران نوجوانی به سفارش پدرم به مکتبخانه رفتم و با همان شکل سنتی که در برخی فیلم های قدیمی می بینید، خواندن و نوشتن یاد گرفتم. ذوق خواندن و نوشتن از همان موقع تا الان که حدود۸۳ سال دارم هنوز با من است. من با کتاب زندگی می‌کنم و محال است که یک روز بگذرد و چند ساعت مطالعه نداشته باشم.»
دوباره می‌پرسم که نقشه کشی و طراحی را چگونه یاد گرفتید؟ جواب می‌دهد:«کشیدن این نقشه‌ها چیزی شبیه معجزه بوده برای من. آن زمان که کاغذ تهیه کردم و با خط کش و خودکار شروع کردم به طراحی کوچه‌ها و خیابان‌های محدوده شهرک ولی عصر (عج)، نمی‌دانستم که موفق می‌شوم یا خیر اما با لطف خدا نقشه‌های قابل قبولی از کار در آمد. آن زمان که تازه داشتند زمین‌ها را قطعه‌بندی می‌کردند و می‌فروختند این نقشه‌ها خیلی به درد خورد.»
در این نقشه‌ها طول و عرض کوچه‌ها و عرض گذر خیابان‌ها را با توجه به اصول معماری و شهرسازی آن زمان ترسیم کرده بود تا مساحت زمین‌ها دقیق به دست آید. این کار باعث شده بود که سر خریداران زمین کلاه نرود و به اصطلاح یک قطعه زمین را به چند نفر نفروشند.
آقا سید اضافه می‌کند:«من در آن دوران حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ قطعه نقشه تفکیک شده از محدوده شهرک ولی عصر (عج) کشیدم که در آن به جز کوچه‌ها و خیابان‌ها، اماکن مذهبی، گاراژها، کوره پزخانه‌ها و باغ‌ها آمده است. حالا که بیش از ۵٠ سال از این ماجرا گذشته و چهره شهرک ولی عصر (عج) به طور کامل تغییر پیدا کرده این نقشه‌ها تنها منبعی است که می‌توان به استناد آن فهمید که مالکان قطعه زمین‌های سابق چه کسانی بوده‌اند.»
شاید برایتان جالب باشد که در طول این سال‌ها بارها معاون و کارشناسان معماری و شهرسازی شهرداری منطقه١٨ به اینجا آمده‌اند و با بررسی این نقشه‌ها، نکات مبهم و اختلاف نظرهایی که در زمینه مالکیت این اراضی داشتند را بر طرف کرده‌اند.
بسید حسین سجادی، در پاسخ به این سوال که عکس‌العمل کارشناسان شهرسازی با دیدن این نقشه‌ها چه بود، لبخندی می زند و می‌گوید: «اصلا باور نمی‌کردند که من با خط‌کش و خودکار این نقشه‌ها را کشیده‌ام. می‌گفتند که آن زمان که هنوز تصویر ماهواره‌ای و نقشه‌برداری هوایی وجود نداشته چطور با این ظرافت و دقت معابر و کوچه‌ها را طراحی کرده‌ام؟ راستش کشیدن این نقشه‌ها حاصل ذوق و علاقه بود. من برای کشیدن هر نقشه بین ۵ تا ٦ روز وقت گذاشتم اما هیچ‌وقت از این کار خسته نشدم. خوشحالم که این نقشه‌ها هنوز هم به کار مردم و مسئولان می‌آید.»