تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۵

یافته‌های جدید تیمی از پژوهشگران نشان می‌دهند آثار هنری و اشیای موزه‌ها فقط جنبه ارزشمند مادی و فرهنگی ندارند و تماشای آن‌ها می‌توانند باعث کاهش اضطراب و استرس شود.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سیناپرس، مجموعه‌داران آثار هنری، قطعاتی را که  کارشناسان جالب و زیبا می‌دانند جمع آوری می‌کنند. به غیر از موزه‌ها، بسیاری از مجموعه‌داران از این آثار هنری برای تزئین خانه‌های خود و همچنین نمایش دادن آن‌ها به دوستان و دیگران استفاده می‌کنند.

برخی افراد نیز این آثار را به عنوان میراثی برای فرزندان خود نگهداری می‌کنند یا در موزه می‌گذارند. در این میان یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد بازدیدکنندگان موزه‌ها و گالری‌های هنری که زیبایی هنر را تجربه می‌کنند، با کاهش استرس مواجه خواهند شد، زیرا تعامل با آثار هنری باعث بروز فرآیندی می‌شود که مرکز لذت در مغز آنها را تحریک و فرد را خوشحال می‌کند. حال ممکن است این سؤال برای بسیاری افراد مطرح شود که آیا جمع‌آوری یا تماشای آثار هنری چیزی فراتر از این فواید شناخته شده انجام می‌دهد؟

اکثر مردم در پاسخ به سوال فوق بر اساس تجربه می‌گویند، بله. با این حال، مطالعات جدید نشان می دهد که پاسخ به این سوال نباید صرفاً غریزی باشد. تحقیقات اخیر مزایای روانی و فیزیولوژیکی بازدیدکنندگان از موزه‌ها را مورد مطالعه قرار داده است.

مطالعات جدید در این رابطه در راستای یک مطالعه قدیمی‌تر انجام شده است که ۱۳ سال پیش پیگیری شده بود. در اولین مطالعه که توسط دو پژوهشگر به نام‌های کلو و فردوی در سال ۲۰۰۶ انجام شد، پژوهشگران سطح استرس و سطوح برانگیختگی و کورتیزول بزاقی را قبل و بعد از بازدید شرکت‌کنندگان از موزه ثبت کردند.

همین رویکرد در مطالعه جدید محققان به سرپرستی تر کازاریان و لوک تکرار شده و نتایج نشان داد سطوح استرس به یک احساس کلی از رفاه مربوط به خوشایند یا ناخوشایند بودن شرایط اشاره دارد. برانگیختگی نیز به معنای احساس بیداری در مقابل خواب آلودگی است. سطح کورتیزول بزاق در مطالعات فوق به عنوان یک شاخص فیزیولوژیکی برای اندازه گیری استرس استفاده شد.

در این مطالعات، دانشمندان گروهی از کارگران را که شامل ۱۴ زن و ۱۴ مرد بودند به یک موسسه هنری بزرگ در لندن برده و شرایط آن ها را مورد بررسی قرار دادند. این مطالعه نشان داد استرس گزارش شده آنها پس از بازدید ۴۵ درصد کاهش یافت، در حالی که برانگیختگی گزارش شده بدون تغییر باقی مانده و سطح کورتیزول بزاق آنها نیز با کاهش رو به رو شد.

محققان در فاز دوم مطالعات خود ۳۱ متخصص بومی شامل ۲۱ زن و ۱۰ مرد را به موزه هنرهای بلیو در سیاتل، واشنگتن برده و شرایط آن ها را مورد ارزیابی قرار دادند. بررسی‌های انجام شده نشان داد سطح استرس افراد فوق ۷۲ درصد کاهش یافت؛ در حالی که برانگیختگی گزارش شده توسط خود آنها ۲۸ درصد کم شده و کورتیزول بزاق آنها نیز بدون تغییر بود.

اگرچه نتایج این دو مطالعه کاهش سطح استرس گزارش شده توسط خود افراد را در بازدید از موزه نشان می‌دهد، اما برانگیختگی گزارش ‌شده توسط خود افراد و کورتیزول بزاق ارتباطی با یکدیگر نداشت. به گفته محققان، عوامل زیادی ممکن است به این نابرابری کمک. آنچه واضح است، فراتر از کاهش استرس گزارش شده توسط خود افراد در هر دو بازدید از موزه، باید مطالعات بیشتری برای روشن کردن تفاوت ‌های موجود در برانگیختگی  گزارش ‌شده و اندازه‌ گیری ‌های فیزیولوژیکی کورتیزول بزاق انجام شود.

برای بررسی دقیق تر این مساله، محققی به نام ماستاندرا (Mastandrea)، فشار خون و ضربان قلب در زنان جوان سالم را قبل و بعد از سه بازدید مختلف از گالری ملی هنرهای مدرن در رم ارزیابی کرد. در طی یک بازدید، افراد مورد مطالعه هنر فیگوراتیو را مشاهده کرده و سپس هنر مدرن و در نهایت دفتر موزه را مشاهده کردند.

 این یافته ها نشان می دهد در طول بازدید از هنر فیگوراتیو، فشار خون شرکت کنندگان کاهش یافت. این مساله به عنوان نشانه کاهش استرس در نظر گرفته می شود، زیرا استرس به عنوان عامل افزایش فشار خون شناخته شده است. هیچ تغییری در ضربان قلب یا فشار خون دیاستولیک (فشار در شریان‌های شما زمانی که قلب شما بین ضربان ‌ها استراحت می ‌کند) وجود نداشت. جالب بود که آزمودنی ها هر دو نوع هنر (تصویری و مدرن) را دوست داشتند، اما این فقط هنرهای تصویری بود که فشار خون سیستولیک را کاهش داده و تماشای هنر مدرن تاثیری بر فشار خون این افراد نداشت.