همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: بعد از او این خانه به پسر دومش میرزا علی‌اصغرخان، ملقب به امین‌السلطان رسید. امین‌السلطان که صدر اعظم در ۳ دوره ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه قاجار بود، در سال ۱۲۸۶ هنگام بازگشت از مجلس در میدان بهارستان کشته شد. پس از ترور او، بخش‌هایی از باغ و خانه را به حاج رحیم اتحادیه تبریزی فروختند. به همین دلیل، عمارت امین‌السلطان را با نام «خانه اتحادیه» هم می‌شناسند. رحیم اتحادیه که فوت کرد تا مدت‌ها نوادگان اتحادیه در این خانه ساکن بودند و بخش‌هایی از این خانه که لوکیشن سریال دایی جان ناپلئون هم بوده است، در طول سال‌های مختلف به مغازه، سینما و... تبدیل شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
باغی با چند عمارت
طرح کلی ساختمان مانند بسیاری از خانه‌های دوران قاجار دارای اندرونی و بیرونی است. ورودی خانه در خیابان لاله‌زار سردری دارد که روی آن اسماء جلاله نوشته شده است. در قسمت شمال شرقی باغ، ورودی‌ای قرار گرفته که بالای آن به طول ۲ متر مقرنس‌کاری شده است. مقرنس‌کاری‌های این بخش به صورت چهارکاسه‌ای بوده و ۲ آویز دارد. عمارت دوم کمی دورتر از این ورودی با درهایی فلزی و ۲ ستون سنگی ساخته شده و عمارت سوم هم در مرکز و شمال باغ و به شکل L است. در روبه‌روی این عمارت، حوضی بزرگ و زیبا وجود دارد و تمامی سردرهای آن، دارای گچبری‌های زیبا و سنتی است. بین عمارت سوم و چهارم عمارت دیگری قرار دارد که به دوران امین‌السلطان تعلق دارد و به‌جز چند دیوار و ستون و یک شومینه چیزی از آن باقی نمانده. گفته می‌شود این عمارت در کودتای ۲۸ مرداد به آتش کشیده شد.
سازمان زیباسازی شهر تهران این خانه‌باغ را در سال ۱۳۹۴ خرید و پس از چند سال مرمت و بازسازی به عنوان موزه به بهره‌برداری رساند. باید اضافه کرد که خانه اتحادیه (قوام) در خیابان وصال شیرازی در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۰ محل سکونت قوام‌السلطنه، نخست‌وزیر قاجار و پهلوی، بود و بعدها به خاندان اتحادیه واگذار شد و علی اتحادیه با مشاوره معماران فرانسوی آن را ساخت.
این خانه در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۵۶۲۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. حدود ۳۰ سال پیش، سفارت شوروی سابق این ملک را خرید و به عنوان انجمن فرهنگی ایران و شوروی فعال شد. اکنون این بنا در اختیار سازمان انتقال خون قرار دارد.