شکوه معماری خانه مشیرالدوله یا همان خانه پیرنیا، به سادگی آن را در فهرست عمارت‌های چشم‌نواز تهران قرار می‌دهد. این عمارت، متعلق به «حسن پیرنیا» یا همان مشیرالدوله از نخست وزیران دوران احمدشاه بود که هنوز هم چون نگینی زیبا در خیابان لاله‌زار می‌درخشد.

همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: عمارت مشیرالدوله، معماری باشکوهی دارد. تلفیق معماری ایرانی و فرنگی که جلوه‌ای خاص به این بنای دو طبقه بخشیده، مسحور کننده است. در نمای اصلی عمارت، برای ورود به ساختمان باید از مقابل حوضی پر از آب بگذرید که روح را به کالبد این عمارت آجرنما می‌دمد. مقابل حوض، یک در چوبی و فاخر در ورودی بنا تعبیه شده که شما را به داخل عمارت پاگشا می‌کند.

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید

ورود به خانه مشیرالدوله برای علاقمندان به خانه‌های تاریخی، تازه اول ماجراجویی است. پله‌های چوبی مرکزی، خانه را به دو نیم تقسیم می‌کند. در طبقه زیرزمین عمارت، سفره‌خانه، چایخانه، کتابخانه قدیمی حسن پیرنیا و چند اتاق استراحت قرار دارد که در فصول گرم سال به دلیل خنک بودن مورد استفاده ساکنان قرار می‌گرفت. طبقه اول عمارت، مختص ساکنان بود و در  طبقه دوم تالار بزرگی به مساحت ۸۰ متر قرار دارد که برای پذیرایی از مهمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. یکی از امکانات خانه پیرنیا که با وجود عمر بالای بنا جالب توجه است، بالابری بود که در قسمت مطبخ‌خانه تعبیه کرده بودند تا غذا و نوشیدنی‌ها را از طبقه زیرزمین به طبقه‌های بالاتر و تالار پذیرایی منتقل کنند.

میزبانی از وقایع مهمی تاریخی و هنری

خانه پیرنیا یا عمارت مشیرالدوله، میزبان اتفاقات مهمی در تاریخ و هنر معاصر ایران بوده است. حسن پیرنیا که خود از حقوق‌دانان و تاریخ‌دانان مشهور و البته از نخست‌وزیران دوره احمد شاه قاجار بود، اولین قانون مدون حقوق بین‌المللی به زبان فارسی و نخستین کتاب تاریخ ایران باستان را در ۳ جلد در همین عمارت به رشته تحریر درآورد.

تست‌ صدای خوانندگان و برنامه گلها در اتاق نشیمن و چایخانه  واقع در طبقه زیرزمین این عمارت اجرا شد. حیاط، راهروها و اتاق‌های عمارت مشیرالدوله، برای علاقمندان به هنر سینما هم آشناست. مرحوم علی حاتمی سکانس‌هایی از مجموعه هزاردستان را در این عمارت ضبط کرد و بخش‌هایی از مجموعه دایی جان ناپلئون هم در عمارت مشیرالدوله ساخته شد.

سرانجام خانه پیرنیا

خانه پیرنیا که در خیابان لاله‌زار، خیابان پیرنیا واقع است، اکنون در اختیار دانشگاه علوم پزشکی قرار دارد و ساختمان موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل است. در زمان حیات «شکوه عظمی» همسر مشیرالدوله، وصیت شده بود این خانه روزی به زایشگاه یا بیمارستان تبدیل شود؛ وصیتی که که البته هرگز عملی نشد. با وجود این، ولی‌الله و مهدی پیرنیا، وارثان این عمارت، در سال ۱۳۵۷ خانه را به بیمارستان فرح پهلوی یا همان بیمارستان شهید اکبرآبادی و وزارت بهداشت اهدا کردند.