همشهری آنلاین _ رضا نیکنام : دبیرستان «فیروز بهرام» را «دهش رادمنش بهرامجی بیکاجی» یکی از زرتشتیان سرشناس و ثروتمند هندی به یاد فرزندش«فیروز بهرام بیکاجی» که در آغاز شهریور ۱۲۷۴ در بمبئی متولد شد و در هشتم دیماه ۱۲۹۴ در جریان جنگ جهانی اول بر اثر اصابت اژدر به کشتی در دریای مدیترانه بدرود حیات گفته بود ساخته است. بهرامجی بیکاجی، با صرف هزینه حدوداً ۷۰ هزار روپیه ساخت این مدرسه را در قطعه زمینی که متعلق به زرتشتیان بود دنبال کرد و در نهایت ساخت آن را در ۱۸ اردیبهشت ماه سال ۱۳۱۱ به پایان رسید.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
این مدرسه در کمتر از ۹ ماه ساخته و در ۲ دی ماه سال ۱۳۱۱ گشایش یافت. این دبیرستان در آغاز دخترانه بود، و پس از ساخته شدن دبیرستان انوشیروان دادگر و انتقال دانش‌آموزان دختر به آن، به یک دبیرستان پسرانه تبدیل شد. «سهراب سفرنگ» نخستین مدیر این دبیرستان بود که به مدت یازده سال مدیریت دبیرستان را به عهده داشت و در ابتدا ۵۷۵ نفر در آن تحصیل می‌کردند که ۱۵۴ تن از آنان زرتشتی بودند.
از لحاظ معماری بنا باید گفت که پلان ساختمان متقارن و برونگراست. طراحی این ساختمان، تلفیقی از شیوه اصفهانی و سبک نئوکلاسیک غربی استفاده شده. البته در ورودی ضلع جنوب و بالای سردر ورودی از بالکن با قوس‌های هندی و نرده چوبی استفاده شده است که شاید تاکیدی دارد بر یاد بنیانگذار آن که زاده هند بوده .
جالب اینکه در ضلع غربی این دبیرستان نیز ساختمانی ۲طبقه با ۴ اتاق وجود دارد که در سال ۱۳۲۵ توسط شخصی بنام اردشیر آذرگشسب به یاد فرزندش اسفندیار که در ۱۴سالگی بر اثر حادثه فوت کرده، ساخته شد تا برای آموزش‌های جبرانی دانش‌آموزان به کار گرفته شود. این بنا، ساختمان اسفندیار نام دارد که در حال حاضر جزئی از دبیرستان فیروز بهرام بوده و به آن متصل است.