همشهری آنلاین _ مریم قاسمی: در نیمه اول دهه بیست، از ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۵. خبری مبنی بر ساختن چندین بلوک مسکونی در جنوب تهران پیچید. قرار بود این مجتمعهای مسکونی هر کدام شامل ۴۰ دستگاه آپارتمان باشد. مدت زمان اجرای این طرح حدود ۳سال بود و طبق وعده عملی شد. سرانجام تعداد بلوکها به عدد ۲۰ رسید و بنا بر منطق ریاضی، محدودهای از جنوب تهران با ۸۰۰ دستگاه آپارتمان شکل گرفت، اما نامش را چهارصد دستگاه گذاشتند.
قصههایخواندنی تهران را اینجا ببینید
«نوروز علیحسنجانی» از قدیمیهای محل میگوید: «روزهای اول چهارصددستگاه محل استقرار خانوادههای دولتمردان و نظامیان بود، اما به مرور زمان کارگران و کارمندان سیلو و غله تهران آنجا ساکن شدند. این را هم بشنوید که در سال۱۳۸۴ سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد این محله قدیمی به عنوان یکی از میراثهای فرهنگی تهران ثبت شده و به اینترتیب منطقه ۱۶ تهران دارای میراث فرهنگی گرانبهای دیگری به جز سیلوی تهران شد.»
به عقیده حسنجانی، از دلایلی که باعث شد چهارصددستگاه به عنوان یک میراث فرهنگی ثبت شود، نظم خاص معماری این ساختمانهاست. همه این بلوکها به یک شکل واحد و با ارتفاعی مشخص ساخته شدهاند و در شهرهای صنعتی امروز کمنظیرند. آن چیزی که به این مجموعه ارزش میدهد «محله»ای بودن آن است. اهالی چهارصددستگاه هنوز هم به محله سکونت خود احساس تعلق خاطر دارند و میدانند که محل زندگی آنها یکی از سرمایههای فرهنگی و تاریخی پایتخت محسوب میشود.
بهطورحتم سرمایههای زیادی در تهران وجود داشته که به دلیل سهلانگاری، بخشی از جایگاه خود را از دست دادهاند. برای اینکه چهارصددستگاه در ساختوسازها، معماری یکدست و زیبایش را از دست ندهد در این محدوده ضوابط ساخت و سازی در شهرداری وجود دارد و مالکان نمیتواند به سلیقه شخصی نوع معماری این بناها را تغییر دهند.