همشهری آنلاین - مریم قاسمی: مسجد یا مدرسه سپهسالار از بناهای برجسته دوران قاجار، در مجاورت ساختمان قدیمی مجلس شورای ملی، در خیابان بهارستان واقع شده و نخستین و بزرگ‌ترین مسجد و مدرسه عالی در تهران به شمار می‌رود. معماری اصیل ایرانی و آمیزه‌ای از معماری بناهایی همچون مسجد جامع اصفهان، مدرسه چهارباغ اصفهان و مسجد ایاصوفیه استانبول از ویژگی‌های بارز آن است.
قصه‌های خواندنی‌تهران را اینجا ببینید
از «میرزا حسین‌خان سپهسالار قزوینی»، صدر اعظم ناصرالدین‌شاه، به عنوان بانی این مسجد و مدرسه باشکوه نام می‌برند. او در سال ۱۲۵۸ ساخت این مسجد را آغاز کرد، اما اجل مهلتش نداد و در سال ۱۲۶۰ دار فانی را وداع گفت. پس از آن برادرش «میرزا حسن‌خان» کار تکمیل بنا را برعهده گرفت و در نهایت این بنا توسط نایب‌التولیه‌های وقف تکمیل و ساخته شد. طراح مسجد سپهسالار، «مهدی‌خان ممتحن‌الدوله شقاقی» بود و ساخت آن ۵ سال زمان برد. استاد «حسن معمار قمی»، حاج «ابوالحسن معمار» و استاد «جعفرخان معمارباشی» از معمارانی بودند که ساخت این بنا را بر عهده گرفتند.
پیش‌ترها در این مدرسه، علوم اسلامی تدریس می‌شد و بعد از افتتاح دانشگاه تهران به دانشکده علوم معقول و منقول تغییرکاربری داد. بعد از شهادت استاد مطهری، این مدرسه به نام ایشان نام‌گذاری شد تا یاد و خاطره این عالم بزرگوار همیشه در یادها زنده بماند. یادآوری کنیم که این مدرسه و مسجد تاریخی تهران در سال ۱۳۱۵ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
- نمایی دیگر از بنای مسجدسپهسالار