همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: ویدا اسلامیه جزو نخستین مترجمانی است که دست به ترجمه آثار هریپاتر زد. اتفاقاً از معدود مترجمان حوزه کودک و نوجوان است که فارسی شسته رفتهای دارد و به زبان مبداء هم وفادار است. ترجمههای اسلامیه البته صرفاً محدود به حوزه کودک و نوجوان نمیشود و در حوزه بزرگسال هم ترجمههای درخشانی را راهی بازار کتاب کرده است. او دو کتاب «برادران کارامازوف» و «رواندرمانی اگزیستانسیال» را برای تعطیلات نوروز به مخاطبان پیشنهاد میکند.
مطالعه چه کتابی را در نوروز به مخاطبان فارسی زبان پیشنهاد میکنید؟
کتابی که در وهله اول برای مطالعه در ایام نوروز پیشنهاد میکنم، «برادران کارامازوف» اثر ماندگار فئودور داستایوسکی است.
چرا این کتاب را توصیه میکنید؟
چون به گمانم یک شاهکار ادبی است و افراد کتابخوان، حیف است که این اثر کلاسیک را نخوانند. این کتاب فوقالعاده زیباست. «برادران کارامازوف» از قضا حجم قابل ملاحظهای دارد و در تعطیلات نوروز فرصت خوبی نصیب کتابخوانها میشود که این کتاب را مطالعه کنند.
یکی از روانشناسان بزرگ درباره آثار داستایوسکی میگوید: «آنچه از آثار داستایوسکی آموختم بیش از آن چیزی است که در دوره تحصیلات آکادمیک از خلال کتابهای روانشناسی فراگرفتم.» نگاه داستایوسکی به انسان و «شخصیت» است. شخصیتهایی که در موقعیتهایی قرار میگیرند و دست به واکنشهایی میزنند که از آنها قهرمان ساخته میشود. پیشتر مشفق همدانی این رمان را ترجمه کرده بود و به تازگی هم حمیدرضا آتشبرآب آن را از روسی به فارسی برگردانده است. چه ترجمهای را پیشنهاد میکنید؟ به لحاظ روانشناختی، «برادران کارامازوف» از چه عیاری برای شما برخوردار است؟ نگاه داستایوسکی را چقدر دوست دارید؟
من ترجمه استاد صالح حسینی را خواندهام و بسیار لذت بردهام. این ترجمه بسیار درخشان و روان است. داستایوسکی در این رمان میگوید انسان چقدر میتواند متفاوت باشد. در این رمان سه برادر حضور دارند که در یک خانواده بزرگ شدهاند. آنها به قدری با یکدیگر متفاوتاند که خواننده اصلاً باورش نمیشود که آنها بدین حد با هم تفاوت دارند.
آلیوشا، دیمیتری و ایوان سه شخصیت محوری این رماناند. آلیوشا مذهبی و متدین، دیمتری، جوانمرد و با اعتقاد، و ایوان به نوعی نیهیلیست است. دقیقاً همانطور که گفتید، سه شخصیت کاملاً متفاوتاند.
- غرب رسانه بیطرف ندارد | اروپاییها اوکراین را از آن خود میدانند
- وفور ترجمه دست دوم| موفقیت در ترجمه تکراری آسان است یا دشوار؟| حیرانی مخاطب ناآشنا
این تفاوتها را ما بارها در متن زندگی خودمان هم تجربه کردهایم. داستایوسکی روی فردیت و تکرارناپذیری انسان تأکید دارد. اینکه هر انسانی در شرایطی حتی مشابه به دلیل تفاوتهای فردی راههای متفاوتی را در پیش میگیرد و انسانی سراسر متفاوت در خانواده خودش، حتی با برادرها و خواهرهای خودش باشد. این به گمانم جالب است که به خوبی نشان داده که تفکراتشان، برخوردهایشان، رفتارها، کنشها، اعتقادها و روابط اجتماعیشان متفاوت است. به غیر از این که خود داستان هم بسیار متفاوت است.
«برادران کارامازوف» تنها کتابی است که پیشنهاد میکنید؟
از آنجا که به روانشناسی اشاره کردید، اتفاقاً کتاب دوم در حوزه روانشناسی است. کتابی تخصصی که خودم به دلیل علاقهام به روانشناسی و رواندرمانی آن را خواندهام. در کنار مطالعاتی که داشتهام، در زمینه خودشناسی، آن را خواندهام. من کتاب «رواندرمانی اگزیستانسیال» را میخوانم که بسیار از آن بهره بردهام. حیفم میآید که این کتاب را برای علاقهمندان به روانشناسی معرفی نکنم. این کتاب فرصت خوبی برای تفکر فراهم میآورد. نویسنده کتاب «آروین د یالوم» است و خانم سپیده حبیب آن را به فارسی برگردانده است و توسط نشر نی توزیع شده است. این کتاب قدری حجیم است اما به خواندنش میارزد. دیدگاه رواندرمانی اگزیستانسیال، دستکم برای من دیدگاه جدیدی بود. در حوزه روانشناسی شناخت بهتر و کاربردیتری درباره درون انسان به خواننده میدهد، آن هم با نیروهایی که درون ما کیفیت حال ما را متغیر میکنند. به گمانم اگر مخاطبان این کتاب را بخوانند، میتوانند تحلیلهای بهتر و عملی، تغییرات مثبتی در زندگی خودشان داشته باشند. بخشهای آکادمیک کتاب را میتوان راحتتر خواند. کتاب 717 صفحه است و بخشی از کتاب هم به منابع و واژهشناسی پرداخته است.
با این کتاب از طریق پادکست «رواق» آشنا شدم. آقای فرزین رنجبر این پادکست را به شکلی عالی اجرا کردهاند. به مخاطبان پیش از خرید کتاب پیشنهاد میکنم که با جستوجوی کلید واژههای پادکست، آن را گوش دهند. با گوش دادن به پادکست برای خرید کتاب مشتاقتر خواهند شد.