برای کمک به تصمیم گرفتن درباره نوع جراحی که برای شما مناسب است، درباره پنج نوع شایع اعمال جراحی که برای درمان آرتریتها به کار میروند، صحبت میکنیم، از جمله اینکه این جراحیها شامل چه کارهایی میشوند، شیوه انجام این جراحیهای چیست، بهترین نامزدها برای این نوع جراحیها چه کسانی هستند و بهبودی پس از این جراحیها چگونه است.
جراحی آرتروسکوپی
در جریان آرتروسکوپی، چند بریدگی کوچک بوسیله جراحی ایجاد میشود و لولهای با دوربینی در انتهای آن درون آن قرار داده میشود. به همراه این لوله وسائل تخصصی جراحی مورد استفاده برای ترمیم مفصل به درون آن فرستاده میشود. دوربین تصویری از درون مفصل ما روی یک صفحه نمایش میاندازد تا دکترها بتوانند بهتر آن را ببینند.
این جراحی برای برداشتن نمونه بیوپسی، ترمیم غضروف پارهشده، صاف کردن مفصل دارای ناهمواری، برداشتن بافتهای پارهشده دور مفصل، بازسازی لیگامانها یا رباطهای مفصل و حتی عمل ترمیم مایع مفصلی انجام میشود. از آنجایی که این نوع جراحی کمتر تهاجمی است، زمانهای بهبودی از آرتروسکوپی به طور معمول نسبت به جراحیهای دیگر کوتاهتر است.
این شیوه جراحی ممکن است بر روی افرادی انجام شود که دچار آرتریت عفونی هستند و همچنین میتواند تاحدودی برای تسکین دادن علائم آرتریت روماتوئید (یک بیماری خودایمنی مفصلی) مفید باشد.
بهترین نامزدها برای آرتروسکوپی افراد فعال ۴۰ ساله و کمتر هستند. و این جراحی برای افراد مبتلا به استئوآرتریت یا همان آرتروز توصیه نمیشود، چرا که شواهدی وجود ندارد که این عمل به بهبود علائم درد در این بیماری کمک کند.
جراحی جایگزینی کامل مفصل (TJR)
در جراحی جایگزینی کامل مفصل یا TJR کل مفصل و بافتهای آسیبدیده مفصل برداشته میشوند و یا با یک ایمپلنت یا مفصل مصنوعی جایگزین میشوند.
افرادی که به اشکال شدیدتر آرتریت روماتوئید و آرتروز مبتلا هستند، ممکن است به درمانهای دیگر پاسخ ندهندن و بهترین نامزد برای این جراحی هستند. این جراحی عمدتا بر روی مفاصل لگن، زانو و شانه انجام میشود، گرچه گاهی برای مفاصل انگشتان، آرنج، قوزک پا و سایر مفاصل هم به کار گرفته میشود.
این جراحی گزینهای مناسب برای افرادی است که دچار آرتریت شدید ناشی از بیماری پسوریازیس هستند.
گرچه جراحی TJR معمولا برای افراد سالمندتر انجام میشود، اما برای کودک مبتلا به «آرتریت نوجوانان» نیز به عنوان شیوهای برای کمک به بازگرداندن توانایی حرکتی در آسیبهای به شدت آسیبدیده به کار میرود.
جراحی بازسازی مفصل
جراحی بازسازی سطح مفصل جراحی جایگزینی جزئی مفصل هم نامیده میشود. این جراحی شبیه به جراحی جایگزینی کامل مفصل یا TJR است، به جز اینکه، فقط بخشی از مفصل برداشته و با ایمپلنت جایگزین میشود.
جراحی بازسازی سطح مفصل لگن یک گزینه خوب برای افراد زیر ۵۰ سال است، به خصوص مردانی که استخوانبندی درشتی داشته باشند. این کار به فرد امکان میدهد تا به فعالیتهای پرفشار ادامه دهد و نسبت به جراحی جایگزینی کامل مفصل انعطافپذیری بیشتری دارد. جراحی بازسازی سطح مفصل برای زانو در صورتی توصیه میشود که آرتریت یا تخریب مفصل فقط در یک کمپارتمان یا بخش مفصل رخ داده باشد.
اما برخلاف جراحی جایگزینی کامل مفصل یا TJR، جراحی بازسازی سطح مفصل زانو و ران برای افراد باریکاندامتر یا هر فرد دچار پوکی استخوان توصیه نمیشود. این جراحی نسبت به TJR با میزان بیشتری از عوارض همراهی دارد.
در هر دوی این جراحیها داشتن برنامه برای دوره بهبودی اهمیت دارد، زیرا این دو عمل نسبت به عملهای دیگر چالشآفرینتر هستند.
جراحی تعویض مجدد مفصل
این جراحی برای مفاصلی انجام میشود که قبلا عمل جایگزینی با ایمپلنت یا مفصل مصنوعی در آنها انجام شده است و در مواردی که جایگزینی ایمپلنت شکست میخورد، ایمپلت دچار عفونت میشود یا آسیب میبیند، انجام میشود.
به طور معمول، هر چه در هنگام گذاشتن ایمپلنت جوانتر باشید، احتمال اینکه بعدها نیاز به جایگزینی دوباره مفصل پیدا کنید، بیشتر میشود. علت این است که ایمپلنتهای مصنوعی معمولا فقط برای ۱۵ تا ۲۰ سال عمر میکنند.
بررسیها نشان دادهاند که تا ۳۵ درصد از جراحیهای جایگزینی مفصل زانو که در مردان جوانتر انجام میشوند، در نهایت نیاز به عمل تعویض مجدد پیدا میکنند.
جراحی استئوتومی
استئوتومی اشمل بریدن، برداشتن و دوباره شکل دادن استخوان است که معمولا در زانو یا لگن انجام میشود. این عمل معمولا وقتی توصیه میشود که فرد زیر ۴۰ سال باشد و ممکن است با انجاغم آن بتوان انجام جراحی جایگزینی کامل مفصل را ۱۰ تا ۱۵ سال به تاخیر انداخت.
این جراحی معمولا بر روی افراد دچار شایعترین نوع آرتریت یعنی استئوآرتریت یا همان آرتروز انجام میشود تا به جابجایی وزن از روی غضروف آسیبدیده مفصلی و کاهش درد کمک کند.
در همه این جراحیها برای درمان آرتریت یا التهاب و تخریب مفاصل مهم است که یک برنامه عمل برای دوره پس از جراحی از جمله شناخت داروهایی که لازم است مصرف کنید و نیز درمانهای جایگزینی که برای کنترل علائم و بازگشت به فعالیت سودمند هستند، داشته باشید.