همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: شعار سازمان جهانی بهداشت در مقابله با مصرف دخانیات در سال ۲۰۲۳ بر «People need food, not tobacco «مردم به غذا نیاز دارند نه به دخانیات» تاکید دارد.
شعار هفته ملی بدون دخانیات سال ۱۴۰۲ هم «حفظ سلامت مردم با ممنوعیت جامع تبلیغات دخانیات» تعیین و عناوین هفته ملی بدون دخانیات (چهارم تا دهم خردادماه) اعلام و برای هر روز آن هم عنوانی در نظر گرفته شد:
پنجشنبه، چهارم خرداد: کاهش مصرف دخانیات با قوانین حامی سلامت
جمعه، پنجم خرداد: نقش آموزه‌های دین در کاهش مصرف دخانیات
شنبه، ششم خرداد: ترفندهای صنایع و سوداگران دخانیات برای افزایش مصرف و قاچاق دخانیات
یکشنبه، هفتم خرداد: هنر و فیلم بدون دخانیات، حامی سلامت جوانان
دوشنبه، هشتم خرداد: نظام سلامت، حامی ترک دخانیات
سه شنبه نهم خرداد: دخانیات، تهدید کننده سلامت باروری، نوزاد و جوانی جمعیت
چهارشنبه دهم خرداد: جایگزینی کشت توتون با محصولات کشاورزی، ضامن امنیت غذایی
ابتلا به بیماری‌های سخت با مصرف سیگار
میلیون‌ها نفر در دنیا با بیماری‌های ناشی از سیگار زندگی می‌کنند. به ازای هر فردی هم که به دلیل استعمال دخانیات جان خود را از دست می‌دهد، حداقل ۳۰ نفر با یک بیماری جدی مرتبط با سیگار زندگی می‌کنند.
سیگار باعث بروز بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های ریوی، دیابت و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) می‌شود که شامل آمفیزم و برونشیت مزمن می‌شود. سیگار همچنین خطر ابتلا به سل، بیماری‌های خاص مربوط به چشم و مشکلات سیستم ایمنی از جمله آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهد.
قرار گرفتن در معرض دود سیگار
قرار گرفتن در معرض دود سیگار سالانه منجر به حدود ۴۱۰۰۰ مرگ در میان بزرگسالان غیر سیگاری و ۴۰۰ مرگ در نوزادان می‌شود. در واقع دود دست دوم باعث سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری عروق کرونر قلب در بزرگسالان می‌شود.
کودکانی که در معرض دود سیگار هستند در معرض خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، عفونت‌های حاد تنفسی، بیماری گوش میانی، آسم شدیدتر، علائم تنفسی و کند شدن رشد ریه هستند.
ارتباط سیگار و سرطان
ارتباط بین دخانیات و ابتلا به سرطان به خوبی ثابت شده است. تحقیقات نشان می‌دهند مصرف سیگار خطر ابتلا به حداقل ۱۵ نوع سرطان را افزایش می‌دهد. البته استعمال دخانیات در بعضی گروه‌های جمعیتی بیشتر است.
۹۴ درصد بزرگسالان در بریتانیا سیگار را عامل خطرناکی برای ابتلا به سرطان می‌شناسند. د حالی که بسیاری از آن‌ها خودشان آن را مصرف می‌کنند. اما اگر بیشتر مردم از مضرات سیگار آگاهند چرا به مصرف آن روی می‌آورند یا نمی‌توانند آن را ترک کنند؟
چرا سلامت خود را به خطر می‌اندازیم؟
اگر می‌دانیم مصرف دخانیات مضر است، چرا همچنان سلامت خود را به خطر می‌اندازیم؟ مصرف سیگار باعث می‌شود پس از مدتی بدن و مغز به داشتن نیکوتین عادت کند. حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد افرادی که به طور منظم سیگار می‌کشند به نیکوتین معتاد هستند. نیکوتین در عرض ۱۰ ثانیه پس از ورود به بدن به مغز می‌رسد و باعث ترشح آدرنالین می‌شود؛ چیزی که باعث هجوم لذت و انرژی می‌شود.
برای افرادی که سیگار می‌کشند، اجتناب از سیگار ساده نیست. در واقع موضوع مهم، ترک عادت است که برای بسیاری افراد، کار آسانی نیست و معمولاً هم بدون کمک گرفتن از اشخاص متخصص امکان پذیر نیست. البته یکی از روش‌هایی که می‌تواند مفید واقع شود شرکت در کلاس‌های گروهی دراین خصوص است.
چرا ترک سیگار سخت است؟
سیگار طوری طراحی شده است که در طول زمان تا حد امکان اعتیاد آور باشد، بنابراین اگر در جوانی شروع به استفاده از آن کنید، در سنین بالاتر معمولاً آن قدر به آن اعتیاد پیدا می‌کنید که ترک کردن آن به خصوص بدون حمایت مناسب بسیار دشوار است.
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین کننده برای ترک سیگار محیط خانواده؛ به ویژه سیگار کشیدن والدین است. در واقع دیدن سیگار کشیدن والدین و اعضای خانه می‌تواند آن را عادی‌تر و کم خطرتر جلوه دهد.
حتی اگر به کودکان بگوییم سیگار برای سلامت خطرناک است، اگر سیگار را در رسانه‌ها و در محل زندگی‌شان برای فروش ببینند یا خانواده و دوستانی را ببینند که سیگار می‌کشند آن‌ها هم به مصرف آن ترغیب می‌شوند.
تحیقات نشان داده سیگار کشیدن، عوامل ژنتیکی و محیطی (به عنوان مثال زندگی در جاهایی که سیگار کشیدن را محدود می‌کند، یا بر عکس تبلیغات زیادی برای آن می‌شود و افراد زیادی سیگار می‌کشند بر جذب و ترک سیگار تأثیر می‌گذارد.
در واقع همه بیماران حتی در رویارویی با بیماری‌های سخت و ناتوان کننده نمی‌خواهند سیگار را ترک کنند. البته تعداد زیادی از سیگاری‌ها هم مایلند سیگار را ترک کنند. اما برنامه منسجم کاربردی و عملی برای آن ندارند؛ به‌ویژه اگر مصرف سیگار عامل بروز یک بیماری یا شدت یافتن آن باشد، تعداد قابل توجهی از سیگاری‌ها باز هم تصمیم جدی و تمایلی برای ترک آن ندارند.
منبع:
https: //www. cdc. gov/tobacco/basic_information/health_effects/index. htm
https: //news. cancerresearchuk. org/۲۰۲۲/۰۴/۰۱/health-inequalities-why-do-people-smoke-if-they-know-its-bad-for-them/