همشهری آنلاین، سمیرا باباجانپور: سبک زندگی و شرایط ناایمن جادهها و نبود وسایل مناسب دلیل مهمی برای سفر نرفتن تهرانیهای قدیم بود. اگر همسفری تدارک میدیدند اغلب بهقصد زیارت بود. مثلاً برای مردم تهران قدیم سفر به امامزاده داود(ع) و حرم حضرت عبدالعظیم(ع) بهاندازه یک تا چند روز زمان میبرد؛ سفرهایی که هر کدام آداب ویژه و خاصی داشتند.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
از میان سفر به امامزاده داوود (ع) و حرم شاه عبدالعظیم حسنی (ع) تهرانیها به ری رغبت بیشتری داشتند. جاده سخت و مسیر کوهستانی امامزاده داوود (ع) این سفر را سخت میکرد اما مسیر ری تا تهران سهل و راحتتر بود.
«جعفر شهری» در جلد سوم کتاب «طهران قدیم» دراینباره مینویسد: «افرادی که قصد زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) داشتند از روزها جلوتر مقدمهچینی میکردند. سوارهروها که معمولاً مردها و جوانها بودند وسایل سفر از قبیل غذا و چای و فرش و لوازم حاجت را فراهم و برای روزی که معین میکردند از طویله حاج رزاق، مالدار پشت گار ماشین الاغهایی را انتخاب کرده، پیشکرایهاش را میدادند. صبح زود دستهجمعی سوار میشدند و تفریحکنان و خوشوبشگویان نزدیک ظهر به یکی از باغهای حضرت عبدالعظیم (ع) یا یکی از صحنهای حرم میرسیدند. با سپردن الاغها به کارونسرادارهای اطراف بازار و مالنگهدارها روز را مطابق ذوق به پایان رسانده و نزدیک نماز عصر راه مراجعت گرفته و بعد از چراغ روشن به شهر میرسیدند.»
تعارفی که کسی جدیاش نمیگرفت
بیشتر تهرانیها شب یا روز جمعه به زیارت عبدالعظیم حسنی (ع) میرفتند و به دلیل نزدیکی راه همان روز دوباره به تهران بازمیگشتند. همین سفر یک روزه ضربالمثل معروفی را دهانبهدهان چرخانده و ماندگار کرده است.
نقل است که اهالی شهرری که کاملاً مطمئن بودند که زائر تهرانی حتماً به تهران برمیگردد او را دعوت به ماندن میکردند و به «حضرت شاه عبدالعظیم» قسم میدادند که شب را نزد آنان به سر ببرد. مهمان هم بهخوبی میدانست این دعوت تعارفی بیش نیست از این رو تعارف «شاهعبدالعظیمی» به یک ضربالمثل تبدیل شد.