همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: خرید کتاب بدون اینکه از محتوای آن آگاهی داشته باشیم، پدیده عجیب و غریبی است اما کتاب‌بازها روزگاری در تهران به دلایل مختلف مجبور بودند کتاب‌های مورد علاقه‌شان را به صورت کیلویی بخرند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
«اردشیر آل عوض» پژوهشگر فرهنگ عامه در باره پدیده خرید کتاب کیلویی در تهران قدیم می‌گوید: «چند دهه پیش کتاب‌بازهای تهران با پدیده‌ای به نام کتاب کیلویی آشنا شدند. مبدع فروش کتاب کیلویی انتشارات کوتنبرگ بود. وقتی انتشارات گوتنبرگ مبادرت به فروش کتاب کیلویی کرد به تدریج دیگر دکان‌های کتابفروشی هم به فروش کتاب کیلویی روی آوردند و طولی نکشید که پدیده خرید کتاب کیلویی هم میان کتاب‌بازها باب شد. در این دکان‌ها یک ترازو تعبیه کرده بودند و برای اولین‌بار در تهران به مشتریان به صورت کیلویی کتاب می‌فروختند. این خود بیانگر جایگاه ضعیف نشر در تهران قدیم است.»
علاوه بر خرید کتاب کیلویی، پدیده جالب دیگری هم در حوزه خرید و فروش کتاب وجود داشت؛ از جمله اینکه برخی به صورت متری کتاب می‌خریدند. پدیده خرید کتاب متری هنوز هم رایج است. آل‌عوض در این‌باره می‌گوید: «پدیده خرید کتاب متری هم در گذشته رایج بود و هنوز هم برخی افراد صرفا با انگیزه داشتن کتابخانه‌ای شکیل به صورت متری کتاب می‌خرند. چندی پیش در یک کتابفروشی شاهد بودم که فردی از از فروشنده ۲ متر کتاب درخواست کرد که عطف همه آنها زرشکی رنگ باشد. فروشنده از ریشه تاریخی ماجرا خبر نداشت و متعجب شد. به او توضیح دادم که در گذشته هم برخی صرفا برای زیبایی ظاهری کتابخانه خانگی یا کتابخانه محل کسب و کار خود به صورت متری کتاب می‌خریدند.»