همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: مسجد زیبای فخرالدوله یادگار ماندگار فخرالدوله دختر مظفرالدین‌شاه برای تهران امروز است؛ بانویی با درایت و نیکوکار که در کارنامه‌اش اقدامات خیرخواهانه بسیاری از ساخت مسجد برای برگزاری مراسم عبادی و عزادارای مردم تا دستگیری از خانواده‌های نیازمند، یتیمان و کارآفرینی برای مردان جوان دیده می‌شود.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
یکی از مهمترین اقدامات این بانوی قجری راه‌اندازی نخستین موسسه تاکسیرانی در تهران است که زمینه کارآفرین برای جوان‌های بسیاری را فراهم کرد. «علیرضا زمانی» تهران‌شناس از نیت فخرالدوله برای تاسیس موسسه تاکسیرانی می‌گوید: «روزگاری که هنوز مردم در خیابان‌های تهران از کالسکه برای رفت و آمد استفاده می‌کردند و همین کالسکه‌ها نیز تنها وسیله حمل و نقل عمومی به شمار می‌رفتند، فخرالدوله نخستین کسی بود که ایده راه‌اندازی یک موسسه تاکسیرانی را مطرح و اجرا کرد. او با هزینه شخصی خود ده‌ها دستگاه تاکسی وارد کشور کرد، اما از واردات نخستین تاکسی‌ها به تهران نیت متفاوتی داشت. او می‌خواست با راه‌اندازی این موسسه برای جوان‌های نیازمند و متعهدی که جویای کار بودند کارآفرینی کند. فخرالدوله نخستین شوفرهای تهران را هم از میان مردان جوانی انتخاب کرد که یا برای تامین معیشت خانواده خود نیازمند به کار بودند و یا در زمره مردان جوانی قرار داشتند که می‌خواستند متاهل شوند و مسئولیت یک خانواده را به دوش بکشند.»
از فخرالدوله کارهای نیک بسیاری به یادگار مانده است. اگر از ساخت مسجد فخرالدوله و تاسیس آسایشگاه سالمندان در کهریزک بگذریم، اهالی محله دروازه شمیران که روزگاری با این بانوی نیکوکار زیسته‌اند خاطرات بسیاری از کارهای نیک او دارند. «شاهین صلواتی» یکی از اهالی قدیمی محله و از نمازگزارن مسجد فخرالدوله می‌گوید: «از قدیمی‌ها شنیده‌ایم بانو فخرالدوله علاوه بر راه‌ندازی تاکسیرانی و کارآفرینی برای مردان جوان، زمین‌های کشاورزی وسعی در شمال کشور داشت. او از محصولات این زمین‌های کشاورزی برای کمک به خانواده‌های نیازمند استفاده می‌کرد.»