پیکا یک اختلال خوردن است که با مصرف مداوم مواد غیرغذایی به مدت بیش از یک ماه مشخص میشود. افراد مبتلا به پیکا ممکن است انواع مختلفی از اشیاء ازجمله خاک، رس، یخ، مواد شوینده لباس و حتی تراشههای رنگ را ببلعند. درحالیکه پیکا در کودکان خردسال بیشترین شیوع را دارد است، ممکن است در بزرگسالان در زنان باردار و به ویژه افراد مبتلا به ناتوانیهای ذهنی، تأخیرهای تکاملی یا سایر اختلالات روانی نیز رخ دهد.
علت دقیق پیکا نامعلوم است، اما تصور میشود به ترکیبی از عوامل مرتبط باشد، ازجمله:
-کمبودهای تغذیهای: پیکا ممکن است راهی برای برطرف کردن نیازهای تغذیهای افراد باشد. بهعنوانمثال، افراد مبتلا به کمخونی فقر آهن ممکن خاک یا رس بیفتد، زیرا خاک حاوی آهن است.
تکانشهای حسی یا دهانی: پیکا ممکن است به میل برای ارضای نیازهای حسی یا دهانی مربوط باشد. بهعنوانمثال، افراد مبتلا به پیکا ممکن است از بافت یا طعم مواد غیرغذایی لذت ببرند.
عوامل روانشناختی: پیکا ممکن است راهی برای مقابله افراد با استرس، اضطراب یا خستگی باشد.
عوامل فرهنگی یا محیطی: در برخی فرهنگها، پیکا قابلقبول است یا حتی تشویق میشود. بهعنوانمثال، در برخی نقاط جهان، مصرف کمی خاک یا رس به صورت سنتی رایج است.
علائم پیکا
علامت اصلی پیکا مصرف مداوم مواد غیرغذایی است. افراد مبتلا به پیکا ممکن است این مواد را به طور پنهانی یا آشکار مصرف کنند. آنها همچنین ممکن است ترجیح خاصی برای برخی مواد مانند خاک، یخ یا مواد شوینده لباس نشان دهند.
علاوه بر مصرف مواد غیرغذایی، افراد مبتلا به پیکا ممکن است همچنین دچار این عوارض هم باشند:
کمبودهای تغذیهای: پیکا میتواند منجر به کمبودهای تغذیهای، به ویژه اگر مواد غیرغذایی مصرفشده ارزش تغذیهای نداشته باشند، شود. این میتواند منجر به انواع مشکلات سلامتی ازجمله کمخونی، یبوست و کاهش وزن شود.
آسیبهای جسمی: بلع مواد غیرغذایی همچنین میتواند منجر به آسیبهای جسمی مانند خفگی، انسداد روده و سوراخ شدن آن شود.
مشکلات اجتماعی یا عاطفی: پیکا همچنین میتواند منجر به مشکلات اجتماعی یا عاطفی مانند قلدری، انزوا و شرم شود.
تشخیص پیکا
پیکا معمولاً بر اساس ترکیبی از شرححال، معاینه جسمی و تستهای آزمایشگاهی تشخیص داده میشود. پزشک تاریخچه پزشکی و علائم فرد را بررسی کرده و معاینه جسمی برای بررسی علائم کمبودهای تغذیهای، آسیبهای جسمانی یا سایر مشکلات پزشکی انجام میدهد. تستهای آزمایشگاهی نیز ممکن است برای ارزیابی وضعیت تغذیهای فرد و رد کردن سایر بیماریها انجام شود.
درمان پیکا
درمان پیکا بستگی به علت زمینهای و شدت علائم فرد دارد. در برخی موارد، درمان تنها شامل ارائه آموزش و حمایت از فرد و اعضای خانواده آنهاست. در موارد دیگر، درمانهای شدیدتر مانند درمان رفتاری یا مکملهای تغذیهای ممکن است لازم باشد.
پیشگیری از پیکا
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از پیکا وجود ندارد، اما چند کار وجود دارد که والدین و مراقبان میتوانند برای کاهش خطر دچار شدن کودکان به آن انجام دهند:
-فراهم کردن محیطی امن و مطمئن: مطمئن شوید که مواد غیرغذایی دور از دسترس کودکان نگهداری میشوند.
آموزش کودکان در مورد خطرات پیکا: با کودکان در مورد خطرات خوردن مواد غیرغذایی صحبت کنید و به آنها برای خوردن غذاهای مغذی تقویت مثبت بدهید.
-درخواست کمک حرفهای: اگر نگران هستید کودک شما ممکن است مبتلا به پیکا باشد، با پزشک یا متخصص کودکان صحبت کنید.
اگر شما یا کسی که میشناسید به پیکا مبتلا هستید، دریافت کمک حرفهای مهم است. تشخیص و درمان زودهنگام میتواند از بروز عوارض جلوگیری کرده و به بهبود سلامت و حال عمومی فرد کمک کند.