همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد کمبود ویتامین می‌تواند منجر به علائم افسردگی شود. یکی از ویتامین‌هایی هم که کمبود آن می‌تواند باعث بروز نشانه‌های افسردگی شود ویتامین D است. ضمن آنکه می‌توان گفت کسانی که کمبود ویتامین D دارند احتمال بیشتری برای ابتلا به افسردگی دارند.
اختلالات خلقی و ویتامین D
افسردگی و اضطراب، اختلالات خلقی هستند که بر سلامت و در نتیجه کیفیت زندگی ما تأثیر می‌گذارند. یکی از مکانیسم‌های ممکن در فیزیولوژی این اختلالات خلقی، استرس اکسیداتیو و التهاب است. بنابراین تعیین رابطه بین مواد مغذی دارای آنتی اکسیدان (مانند ویتامین D) و این بیماری‌ها مهم است. همچنین نقاطی در مغز وجود دارند که درگیر در پاتوفیزیولوژی افسردگی و اضطراب و متابولیسم ویتامین D هستند.
خواص آنتی اکسیدانی ویتامین D
یافته‌های اخیر نیز نشان می‌دهند سطوح پایین ویتامین D با افزایش علائم افسردگی و اضطراب در ارتباط است. به همین دلیل غربالگری ویتامین D باید در برنامه ریزی پیشگیری و درمان این اختلالات خلقی قرار بگیرد.
با توجه به اینکه ویتامین D خواص آنتی اکسیدانی و فعالیت در بافت مغز دارد، برای پیشگیری یا درمان اختلالات خلقی مهم است اما دوز مصرفی آن حتماً باید توسط پزشک متخصص مشخص شود و از مصرف خود سرانه آن باید خودداری کرد.
کمبود ویتامین D نشانه‌هایی مانند علائم افسردگی تغییرات خلقی همراه با احساسات شدید ناامیدی، غمگینی، خستگی و فراموشی دارد.
ارتباط ویتامین D با سلامت جسمی و روان
دکتر غلامرضا نادری، متخصص ارتوپد، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران در مورد اهمیت ویتامین D می‌گوید: ویتامین D نوعی ماده مغذی است که برای سلامت استخوان‌ها بسیار مهم و ضروری است. مطالعات هم نشان می‌دهند کمبود این ویتامین می‌تواند باعث افزایش درد مفاصل و عضلات شود. همچنین می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی تأثیر بگذارد.
افراد زیادی دچار کمبود ویتامین D هستند اما از آن اطلاع ندارند. علائم جسمانی کمبود ویتامین D ممکن است شامل درد عضلانی در مفاصل، از جمله دردهای آرتریت روماتوئید باشد که اغلب در زانوها، پاها و باسن و مفصل ران احساس می‌شود.
تأثیر کمبود ویتامین D در ابتلا به بعضی بیماری ها
به گفته این متخصص ارتوپد، ویتامین D یک ماده مغذی است که به تأمین و تنظیم میزان کلسیم بدن کمک می‌کند. این ویتامین برای سلامت استخوان‌ها هم بسیار مهم است؛ به گونه‌ای که کمبود آن باعث نرم و ضعیف شدن استخوان‌ها و بروز بعضی بیماری‌ها می‌شود؛ بیماری که در بزرگسالان استئومالاسی و در کودکان راشیتیسم نامیده می‌شود. ویتامین D همچنین می‌تواند به پیشگیری از پوکی استخوان کمک کند.
دکتر نادری می‌گوید: این ویتامین بر سیستم ایمنی بدن نیز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به کنترل بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، دیابت نوع ۱ و بیماری MS کمک کند.
نشانه‌های کمبود ویتامین D
به گفته این فلوشیپ جراحی مچ پا، نشانه‌های کمبود ویتامین D می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اما به طور کلی نشانه‌های رایج آن شامل خستگی، درد مفاصل، درد و ضعف‌های عضلانی، درد استخوان، مشکلات تنفسی و عصبی از جمله بی‌حسی، خلق و خوی پایین و به ویژه افسردگی است.
عملکرد مناسب استخوان‌ها و عضلات
دکتر نادری می‌گوید: ویتامین D برای عملکرد مناسب استخوان‌ها و عضلات حیاتی است و اثرات ضد التهابی نیز دارد. به همین دلیل، کمبود آن در کاهش درد مفاصل به خصوص زمانی که علت آن التهاب باشد نقش دارد.
تحقیقات نیز نشان می‌دهد ارتباط مستقیمی بین کمبود ویتامین D و بیماری آرتریت روماتوئید وجود دارد. آرتریت روماتوئید بیماری التهابی مزمنی است که مفاصل را درگیر می‌کند. در صورتی که مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند به پیشگیری از این بیماری و پوکی استخوان کمک کند.
کاهش التهاب
توجه داشته باشیم افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر در معرض خطر شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان قرار دارند و درد مفاصل بیشتری را هم تجربه خواهند کرد. بنابراین توصیه می‌شود این افراد حتماً از مکمل‌ها استفاده کنند.
به گفته این متخصص ارتوپد، درد مفاصل معمولاً یکی از علائم التهاب است. اگرچه هنوز درک درستی از نقش مواد غذایی در کاهش درد مفاصل وجود ندارد، اما نباید تأثیر رژیم غذایی و بعضی مواد مغذی را در ابتلا به این گونه بیماری‌ها نادیده گرفت.
بیشتر بدانیم :