همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: باغداری در روستای کند علیا و روستاهای اطراف آن چون افجه، آهار، شکراب و... به دلیل وجود انبوه باغ‌های گیلاس بدون این درخت پرمحصول قابل تصور نیست و سابقه این درخت در شمیران به حدود ۹ دهه پیش برمی‌گردد. تا پیش از اینکه یکی از اهالی روستای کند علیا به ارومیه سفر کند و با خود نخستین نهال گیلاس را به روستا بیاورد، محصول غالب کندعلیا سیب شمیران یا به قول محلی‌ها سیب شمرونی بود.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
از ۹۰ سال پیش که خاک و آب و هوای این گستره با درخت گیلاس جور شد، به تدریج باغ‌های سیب شمرونی جای خود را به باغ‌های گیلاس دادند و اکنون درخت گیلاس به نماد این روستا تبدیل شده است. دسترسی به باغ‌های گیلاس کندعلیا اما چندان آسان نیست. وسعت باغ‌های گیلاس این روستا به بیش از ۲۵۰ هکتار می‌رسد و بیشتر باغ‌ها نیز روی شیب تند تپه‌ها و کوه‌ها قرار دارند. چیدن گیلاس کار پرمشقتی است؛ کارگران برای برداشت محصولات از نردبان‌ها بالا می‌روند و گیلاس‌های چیده‌شده را پس از چیدن در سبدهای مختلف می‌ریزند تا مرغوب‌ترین گیلاس‌ها از گیلاس‌هایی که کیفیت کمتری دارند تفکیک شود.
گیلاس شمیران آنچنان مرغوب و باکیفیت است که در سال‌های اخیر باغداران میوه‌های دستچین‌شده را به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صادر می‌کنند. این درخت مثمر چنان با زندگی باغداران و اهالی قدیمی روستاهای لواسان پیوند خورده که هر سال جشنواره‌ای هم با عنوان جشنواره گیلاس با حضور باغداران و اهالی این روستاها در هنگام برداشت گیلاس برگزار می‌شود.
کمی آن‌سوتر از روستاهای لواسان، درمحدوده شمال‌غرب پایتخت و در دل روستای زیبا سنگان هم بهار که از راه می‌رسد شکوفه‌های گیلاس منظره‌ای بهشتی به این آبادی ۷۰۰ساله می‌بخشند. در روستای سنگان نیز باغ‌های گیلاس جایگزین باغ‌های سیب شده‌اند و اکنون بیش از ۶ دهه است که باغداران این آبادی با برداشت محصولات مرغوب درختان گیلاس روزگار می‌گذرانند. گیلاس تک‌دانه سنگان نیز پس از برداشت به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صادر می‌شود.