همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: تحقیقات مرتبط با تروما نشان می‌دهد ترومای درمان‌نشده علت پنهان اکثر بیماری‌های قابل پیشگیری است و با هشت عامل از ۱۰ علت اصلی مرگ‌ومیر از جمله بیماری‌های قلبی، ریوی و کلیوی، سرطان، سکته مغزی، دیابت، مرتبط است. اما آگاهی، پیشگیری و درمان می‌تواند تا حدود زیادی این موارد را کاهش دهد.
آرزو زرنوشه، روان شناس و طرحواره درمانگر درباره احساس خستگی بر اثر تجربه تروما می‌گوید: ممکن است تجربه داشته باشید پس از چند ساعت خواب همچنان احساس خستگی و کرختی می‌کنید، بی‌حوصله هستید یا دائم احساس می‌کنید در تنش هستید و اضطراب و انقباض‌هایی در گردن و شانه خود دارید. این موارد نشان می‌دهد ذهن شما حتی هنگام خواب هم رها نیست.
امروزه تحقیقات نشان می‌دهند دلیل این اتفاقات تروماهایی است که فرد در گذشته تجربه کرده است.
تروما
تروما یک زخم عمیق روانی است که پس از تجربه موضوعات دردناک در قلب و ذهن ما به وجود می‌آید. ضمن آنکه توجه داشته باشیم تروما می‌تواند مانند یک بیماری خاموش ما را تحت تأثیر قرار دهد.
به گفته این روان شناس، تحقیقات علمی زیادی نشان داده بیماری‌های مختلفی مانند بیماری‌های گوارشی، سندرم IBS (روده تحریک پذیر) یا روده عصبی سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی و خود ایمنی، ریشه در خاطرات تلخ گذشته دارد و دلیل اصلی آن است که احساسات سرکوب شده باعث بیماری‌های روان تنی می‌شود.
بیشتر بخوانید:
زنان 4 برابر بیشتر از مردان به این سندرم دچار می شوند
کنترل حملات پانیک به روشی متفاوت
فرایند تجربه تروما
زر نوشه می‌گوید: وقتی تجربه تروماتیک اتفاق می‌افتد سیستم عصبی هشدار SOS می‌دهد و از تعادل خارج می‌شود. سیستم سمپاتیک فعال می‌شود و حتی تا مدت‌ها نیز فعال باقی خواهد ماند.
تروما حتی باعث می‌شود هیپوکامپوس Hippocampus (قسمتی از دستگاه لیمبیک مغز است که مرکز یادگیری است) در مغز کوچک‌تر شود چون سیستم عصبی برای حفاظت از شما خاطرات را دچار از هم گسیختگی می‌کند تا با یادآوری آن مجدد دچار استرس و هیجانات منفی نشوید به همین علت ممکن است شما خاطرات گذشته را به یاد نیاورید.
ارتباط تروما با سیستم عصبی مغز
به گفته این روان شناس تروما باعث می‌شود دو بخش در سیستم عصبی به صورت غیر متعادل فعالیت کند؛ سمپاتیک و پاراسمپاتیک.
وقتی تروما رخ می‌دهد سمپاتیک خیلی فعال می‌شود و بدن در حالت آماده باش قرار می‌گیرد. وقتی تا مدت‌ها فعال می‌ماند به همین دلیل شما همواره در حالت آماده باش هستید و احساس تنش و استرس دارید. چون سمپاتیک، شما را در حالت آماده باش نگه می‌دارد و مثل موتور همواره روشن در انتظار یک اتفاق یا حادثه تلخ است.
همچنین بر اثر تجربه تروما پاراسمپاتیک نیز که مسوول آرامش بدن است از تعادل خارج می‌شود و در نتیجه فرد همیشه احساس خستگی مزمن، تنش، استرس و کرختی در بدن دارد.
درمان تروما
این طرحواره درمانگر می‌گوید خوشبختانه تروما درمان دارد و امروزه با تکنیک‌های موجود در روان شناسی نوین می‌توان این مسائل را به طور ریشه‌ای حل کرد. اما خود شما هم می‌توانید با چند راهکار ساده، احساس بهتری داشته باشید.
مهم‌ترین کار در درمان تروما، تنظیم سیستم عصبی است و ساده‌ترین روش انجام کارهایی مانند قدم زدن در جنگل، راه رفتن با پای برهنه در ساحل یا روی زمین و هرگونه ارتباط فیزیکی با زمین و طبیعت است.
بنابراین پیشنهاد می‌شود روزی چند بار روی سطح زمین دراز بکشید و بدن خود را رها کنید؛ به گونه‌ای که در تماس کامل با زمین قرار داشته باشید.
امروزه تحقیقات نشان داده حتی سجده هنگام نماز باعث تخلیه انرژی منفی می‌شود. بنابراین هر چه بیشتر با زمین ارتباط برقرار کنید بهتر می‌توانید انرژی‌های منفی را تخلیه کنید
تجربیات تروماتیک اجازه لذت بردن به ما نمی‌دهند. ما در دور تندی از زندگی گیر افتاده‌ایم؛ به گونه‌ای نمی‌توانیم از هیچ چیز آن گونه که باید لذت ببریم؛ مثلاً بسیاری افراد آن قدر تند غذا می‌خورند که حتی متوجه مزه غذا نمی‌شوند. همه این‌ها می‌تواند نشانه‌ای از تروما باشد.
تمرکز داشته باشید
زرنوشه پیشنهاد می‌کند از امروز روی کاری که انجام می‌دهید تمرکز کنید، اگر قصد خوردن چیزی را دارید اول آن را ببویید، مزه غذا را احساس کنید و به احساسات لذت بخش و کوچک توجه کنید و قدردان آن باشید.
سعی کنید روزانه احساسات خود را یادداشت کنید. مثلاً اینکه امروز چه اتفاقی افتاد؟ چه چیزی باعث ناراحتی شما شد و چه افرادی به ذهن شما می‌آیند و باعث نارحتی شما می‌شوند؟
این تمرین‌ها به خودآگاهی شما کمک زیادی خواهد کرد و باعث می‌شود راحت‌تر بتوانید حوادث و مشکلات قدیمی را شناسایی، بررسی و رها کنید.