همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: اهالی کن قدمت این گستره کهن را بیش از ۴ هزار سال تخمین می‌زنند. علیرضا بزرگی، یکی از اهالی قدیمی کن، می‌گوید: «نخستین اسناد از قدمت کن در کاوش‌های اطراف منطقه جوب‌نو به دست آمد. در این کاوش‌ها قبرهایی پیدا شد که اجساد آن به صورت جنینی دفن شده بودند و به اعتقاد باستان‌شناسان این اجساد و اشیای همراه آنها قدمت این منطقه را به ۴ تا ۵ هزار سال می‌رساند.»
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
اگر از کاوش‌های باستان‌شناسی در کن بگذریم، ثبت احوال کن یکی از معروف‌ترین اماکن این آبادی بود که نه تنها شناسنامه و سند ازدواج اهالی کن، بلکه بسیاری از ساکنان روستاهای اطراف از شهرستانک تا شمیران نیز در این مرکز ثبت شده است. بزرگی در این‌باره می‌گوید: «ثبت احوال کن یکی از نخستین اماکن دولتی کن بود که در محله اسمالون کن تاسیس شد اما اکنون دیگر نشانی از آن ساختمان قدیمی وجود ندارد. این مرکز در روزگاری که قرار شد برای مردم سجل یا شناسنامه صادر شود در کن راه‌اندازی شد و چون در آن دوران بسیاری از روستاهای اطراف از وجود چنین مرکزی بی‌بهره بودند در شناسنامه ساکنان این مناطق قید می‌شد: صادره از کن.»
بررسی شناسنامه‌های قدیمی اهالی کن و نیز ساکنان شهرستانک، خوی و حتی آبادی‌های شمیران تایید می‌کند که حوزه نفوذ این آبادی کهن تا چه مناطقی بوده است. بزرگی می‌گوید: «اگر شناسنامه موسفیدان مناطقی مثل شهرستانک و خوی که در جاده چالوس قرار دارند را بررسی کنیم، بسیاری عبارت صادره از کن در همه آن شناسنامه‌ها دیده می‌شود. چنان که این عبارت در شناسنامه ساکنان شمیران، خوی و... نیز که فاصله بسیاری با آبادی کن دارند ثبت شده است.»
در میان اسناد قدیمی به جا مانده در کن، موارد جالب دیگری نیز وجود دارد. بزرگی درباره رسم کنی‌ها در نوشتن عقدنامه می‌گوید: «کنی‌ها عقدنامه جوان‌ها را پشت جلد قرآن می‌نوشتند و رسم داشتند به جای جوهر از زعفران در نوشتن عقدنامه استفاده کنند که خود نشان‌دهنده احترام آنها به این آیین است. سپس برای ثبت رسمی ازدواج و درج در شناسنامه به ثبت احوال کن مراجعه می‌کردند.»