همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: خدمات جامعه پزشکی و کادر درمان بر کسی پوشیده نیست. همین حالا هم پزشکان متعددی هستند که با کمترین دستمزد به بیماران خدمت‌رسانی می‌کنند و حتی در مناطق محروم مرهم درد بیماران هستند. همین دو، سه سال پیش بود که جانشان را کف دست‌شان گذاشتند و در خط مقدم نظام سلامت بیماران کرونایی را تحت درمان قرار داند. با این وجود وضعیت بیمار مشخص است، در مواجهه با مشکلاتی ناشی از بیماری که اطلاع چندانی هم از آن ندارد، رنجورتر و حساس‌تر می‌شود و برخورد و نحوه تعامل پزشک با او اهمیت دو چندانی پیدا می‌کند.
ارتباط درست بین پزشک و بیمار و رعایت حقوق شهروندی بیمار، بخش مهمی از فرآیند درمان است. هرقدر بیمار در اتاق پزشک و اتاق انتظار بیشتر مورد احترام قرار بگیرد، هم روند درمان بهتر پیش خواهد رفت و هم خود پزشک رضایت شغلی و روحی بالاتری را حس خواهد کرد.
اما برخی پزشکان، بیماران خود را تکریم نمی‌کنند و به حقوق شهروندی احترام نمی‌گذارد. نبود کارتخوان در مطب‌ها، تعداد کم صندلی‌ها، کهنه و کثیف بودن صندلی‌ها، خرابی یا خوب کار نکردن سیستم گرمایشی و سرمایشی، خرابی توالت!، بدرفتاری و بدخلقی منشی‌ها، دقیق نبودن در سیستم نوبت‌دهی و اتلاف وقت مراجعین، نبود امکانات اولیه مانند آبخوری در مطب‌ها و شلوغی و آشفتگی مطب‌ها تنها گوشه‌ای از بی‌توجهی پزشکان به حقوق مسلّم بیماران است. بیمارانی که از پول و انرژی و زمان خود هزینه می‌کنند اما با نارضایتی، مطب پزشک را ترک می‌کنند.
به اعتقاد بسیاری از شهروندان، احترام به بیمار از سوی عده‌ای از پزشکان ایرانی در حد صفر است. چه در مطب‌ها و چه در بیمارستان‌ها. به طوری که وقتی از یک پزشک احترام می‌بینیم یا به یک مطب خوب و استاندارد مراجعه می‌کنیم، ذوق می‌کنیم.
۱۴ اشکال رایج در مطب‌های ایران
همشهری‌آنلاین برای نوشتن این گزارش با بیش از ۳۰ نفر در گروه‌های سنی متفاوت گفتگو کرده که همه آنها با وجود رضایت از تخصص و تشخیص درست پزشکان خود، در بی‌احترامی پزشکان به حقوق شهروندی توافق داشتند و هم‌داستان بودند. مواردی که از سوی این شهروندان درباره اشکالات رایج در مطب‌ها مطرح شده، مسائل مورد انتقادِ طیف وسیعی از افراد جامعه است که در این گزارش به مهم‌ترین موارد اشاره می‌شود. از آنجا که بیشتر شهروندان مورد گفتگو زن بودند، اغلب آنها از متخصصان زنان گلایه داشتند و معتقد بودند که این پزشکان در مقایسه با پزشکانِ سایر تخصص‌ها بیشترین بی‌احترامی‌ها را به حقوق شهروندی دارند.
۱. مطب‌هایی بدون کارتخوان
خیلی از پزشکان - حتی پزشکان معروف و قدیمی - برای فرار مالیاتی، کارتخوان‌های خود را جمع کرده‌اند و این گونه، مراجعین را به دردسر انداخته‌اند. فرد مراجعه‌کننده باید مبلغ را کارت به کارت کند و کارمزد از حسابش کم بشود که دکتر مالیاتش را نپردازد. بعضی از آنها بی‌احترامی را به جایی می‌رسانند که آدرس یک عابربانک نزدیک مطب را می‌دهند و می‌گویند پول را از عابربانک واریز کنید! یکی از مراجعین می‌گوید: این مورد برای خود من پیش آمده و بعدش زمانی که منتظر بودم نوبتم بشود، دیدم کارتخوان دارند اما آن را فقط برای آشناها رو می‌کنند!
۲. مریض فراوان، صندلی کم
بعضی از مطب‌ها با آن که مراجعه‌کننده زیاد دارند و از مطب‌های پربیمار و شلوغ محسوب می‌شوند، کمتر از ۱۰ عدد صندلی در اتاق انتظار دارند و مراجعین مجبورند یا سرپا منتظر بمانند یا بیرون از مطب روی پله‌ها بنشینند تا نوبت‌شان برسد. به گفته شهروندان، اگر سقف پذیرش بیمار در یک روز برای یک متخصص ۲۰ بیمار باشد، بالای ۵۰ بیمار را پذیرش می‌کنند. با این که می‌دانند امکانات اولیه‌ای مثل صندلی، آبخوری، سیستم سرمایشی/گرمایشی کافی و مناسب و... را ندارند.
۳. مطب متخصص زنان توالت فرنگی ندارد!
بعضی مطب‌ها روی در توالت خود یک تکه کاغذ چسبانده‌اند که "توالت خراب است"! مطبی که قرار است بیمار حدود ۵ ساعت بنشیند تا نوبتش بشود، اگر مجبور بشود دستشویی برود، باید چه کند؟ خیلی از شهروندان هم نبود توالت فرنگی در مطب متخصص زنان را یک توهین می‌دانند. آنها می‌گویند: بعضی از متخصصان زنان بیشتر بیماران بادرار را ویزیت می‌کنند اما توالت فرنگی ندارند! این به جز بی‌احترامی چه چیزی نام دارد؟ مگر نصب یک توالت فرنگی در مطب پزشکی که اسم و رسم دارد و باسابقه است، چقدر هزینه دارد؟ به گفته شهروندان، بعضی مطب‌ها حتی یک آبخوری ساده ندارند یا امکانات اولیه‌ای مثل دستگاه سرمایشی یا گرمایشی مناسب در مطب‌ها بسیار ضعیف است.
۴. ویزیت گروهی
الان بیشتر مطب‌ها به خصوص متخصص زنان، بیماران را گروهی می‌فرستند داخل اتاق پزشک و حریم شخصی بیمار را رعایت نمی‌کنند و این موضوع خیلی رایج و عادی شده است. در حالی که ویزیت همزمان چند بیمار در مطب جرم است. اگر اعتراض هم بکنید، مورد بی‌مهری و تندیِ پزشک قرار می‌گیرید. طبق گفته شهروندان، زمانی هم که دکتر مشغول معاینه است، منشی یا منشی‌ها مدام داخل اتاق رفت و آمد می‌کنند و حریم خصوصی بیمار هیچ اهمیتی برایشان ندارد.
۵. وقت بیماران برایشان مهم نیست
خیلی از شهروندان معتقدند از آنجا که پزشکان هیچ گونه احترامی برای حقوق مراجعین قائل نیستند، در نوبت‌دهی، تطبیق زمان را به هیچ وجه رعایت نمی‌کنند و اصلا به این موضوع اعتقادی ندارند. عدم تطبیق زمان در این حد که برای ساعت ۵ بعدازظهر نوبت می‌دهند اما بیمار ۱۲ شب موفق به دیدار پزشک می‌شود. در حالی که هماهنگ کردن زمان حضور بیماران در ساعت دقیق و مشخص بسیار ساده است. به گفته شهروندان، بعضی از پزشکان نه تنها به سیستم نوبت‌دهی اهمیت نمی‌دهند، احترامی هم برای وقت بیمار قائل نیستند و خیلی دیر به مطب می‌آیند و عذرخواهی هم نمی‌کنند.
۶. اولویت با سفارشی‌ها
بسیاری از پزشکان به دلیل شهرت و مطرح شدن نامشان مراجعه‌کنندگان زیادی دارند و نوبت گرفتن از آنها زمانبر است. یکی از مراجعه‌کنندگان به این پزشکان، بیماری است که مشکل کم‌خونی دارد و در این باره می‌گوید: پزشکی که برای درمان به من معرفی کردند، خیلی معروف است اما سه هفته طول کشید که توانستم نوبت بگیرم. اولین بار بین وقتی من را پذیرفتند و دقیقا ۴ ساعت معطل شدم. اما برای مراجعه بار دوم، نوبت داشتم و انتظارم این بود که ویزیت به موقع داشته باشم که همان هم حدود ۲ ساعت طول کشید، چون بسیاری از بیماران سفارشی را بین وقتی پذیرش می‌کردند و به سرعت کارشان را راه می‌انداختند.
بیشتر بخوانید؛
-
چرا ایرانی‌ها پزشک عمومی را قبول ندارند؟
-
برخی چشم پزشکان ۵۰ بیمار را در ۳ ساعت عمل می‌کنند!
-
بیماریابی میلیونی برای پزشکان| ترفندی جدید برای داغ شدن تنور مطب های زیبایی
-
۱۰ متخصص داخلی خوب در تهران نداریم
۷. پذیرش بیش از اندازه بیمار
شلوغ و آشفته بودن مطب‌ها یکی از دغدغه‌های مشترک شهروندانی است که همشهری‌آنلاین با آنها گفتگو کرده است. آنها می‌گویند مگر پزشک نمی‌داند که نمی‌تواند به همه بیماران رسیدگی کند؟ پس چرا به منشی اجازه می‌دهد که بیش از اندازه بیمار پذیرش کند؟
۸. رسیدگی سرسری به مشکل بیمار
معاینه سرسری و باعجله بیماران، یکی از موارد نارضایتی افراد از خیل پزشکان است. آنها می‌گویند ما گاهی بیش از ۴ ساعت منتظر نوبت‌مان می‌شویم اما پزشک زیر ۵ دقیقه ویزیت را انجام می‌دهد و نسخه را هم می‌نویسد! این در حالی است که طبق مصوبه دولت، متوسط زمان ویزیت بیمار برای پزشک عمومی ۱۵ دقیقه، پزشک متخصص ۲۰ دقیقه، فوق تخصص ۲۵ دقیقه و ویزیت روانپزشک ۳۰ دقیقه است. برخی شهروندان می‌گویند زمانی که هنوز همه سوال‌های خود را نپرسیده‌اند یا پاسخ کامل نگرفته‌اند، منشی، بیمار بعدی را داخل اتاق می‌فرستد. یکی از شهروندان می‌گوید خیلی از بیماران از شهرهای دور می‌آیند و واقعا بی‌انصافی است که این طور در حق‌شان اجحاف شود. پزشکی که وقت محدودی دارد، چرا بیش از حد ظرفیت پذیرش می‌کند؟
۹. رفتار تند
بعضی از پزشکان با بیماران خود بددهنی می‌کنند و حرف‌های زننده و برخورنده می‌زنند. در خیلی از موارد پیش می‌آید که به سوالات و دغدغه‌های آنها پاسخ نمی‌دهند و سوال‌شان را به راحتی بی‌جواب می‌گذارند. یک خانم جوان می‌گوید من ماه‌های آخر بارداری به دیدن دکترم رفتم و به جای دلداری دادن و مهربانی کردن، هم دیر داخل اتاقش فرستاده شدم و هم وقتی رفتم داخل، آنقدر با من تند صحبت کرد که گریه کردم و تا شب وقتی یادم می‌افتاد، گریه‌ام می‌گرفت.
۱۰. درک نکردن شرایط بیمار
تمسخر بیمار و درک نکردن شرایطی که در آن قرار دارد، مساله عده‌ای از شهروندان است. شهروندی روایت می‌کند که من خیلی نگران شروع یائسگی‌ام بودم و وقتی با دکترم مطرح کردم، با تندی گفت: "خب که چی؟ نگرانی که پیر بشی؟" در حالی که پزشک هم زن بود و به سنش می‌خورد که خودش هم یائسه شده باشد و قاعدتا باید حال و شرایط من را خیلی خوب درک می‌کرد.
۱۱. عدم رعایت نظافت و حریم خصوصی
با آن که تمیز بودن اتاق پزشک به خصوص متخصص زنان اهمیت زیادی دارد، اما در برخی مطب‌ها نظافت به شکل مناسب رعایت نمی‌شود. تعویض نکردن روتختی بعد از خروج بیمار قبلی و نبود رخت‌آویز نزدیک تخت از مواردی هستند که شهروندان به آنها اشاره می‌کنند.
۱۲. یک فشارخون ساده نمی‌گیرند
عده‌ای از شهروندان، از پزشکان عمومی هم گلایه دارند و می‌گویند بعضی از پزشکان عمومی گویا زورشان می‌آید فشارخون مراجعین را بگیرند یا قلب را معاینه کنند و فقط کلی آنتی‌بیوتیک می‌نویسند.
۱۳. شرمسار کردن به بیمار
خیلی از پزشکان دارای نگاه تجاری هستند و به اصطلاح پولکی شده‌اند. این را یک شهروند می‌گوید و ادامه می‌دهد: تعداد پزشکان پولکی زیاد شده و قطعا دلیلش مشکلات معیشتی آنها است اما مقصر معیشت خراب آنها ما نیستیم. بعضی از این پزشکان با این که برای درمان به آنها مراجعه کرده‌اید، اما متوجه نگرانی شما نیستند و با ایراد گرفتن از برخی نواحی بدن، به شما شرم بدن می‌دهند و اعتماد به نفس فرد را پایین می‌دهند. مثلا پیشنهاد زیباسازی، جوان‌سازی و کلاژن‌سازی آلت تناسلی می‌دهند. درحالی‌که علت مراجعه مثلا زخم و عفونت دهانه رحم است.
۱۴. با بیمار هماهنگ نمی‌شوند
بعضی از پزشکان، یک سری تجهیزات و دستگاه‌هایی مثل سونوگرافی و ... را در مطب خود دارند و بدون این که از شما اجازه بگیرند یا از قبل به شما اطلاع دهند، شما را سونوگرافی می‌کنند و در آخر هم پولش را می‌گیرند! در حالی که ممکن است فرد ترجیح بدهد کاری مثل سونوگرافی را در مراکزی انجام دهند که با بیمه او طرف قرارداد است. البته همه پزشکان این طور نیستند اما تعداد کسانی که این طور برخورد می‌کنند هم کم نیست.