تاریخ انتشار: ۱۹ تیر ۱۴۰۳ - ۱۳:۰۱

نام مرحوم استاد ابوالفتح رسام عرب‌زاده مترادف پدر فرش نوین ایران است؛ مردی از دیار آذربایجان شرقی که سبک بافت فرش تبریزی را برای اهالی پایتخت‌نشین به ارمغان آورد، اما بعدها با ابداع سبک‌ها و طرح‌هایی در عرصه فرش و سپس کارآفرینی در این حوزه پدر فرش نوین ایران لقب گرفت.

همشهری آنلاین- بهاره خسروی : بنا بر تعریف محبوبه معصومیان، مدیر موزه استاد رسام عرب‌زاده، این هنرمند سال ۱۲۹۳ در تبریز متولد شد. پدرش از شاگردان کمال‌الملک و و هنرمندان چیره‌دست سبک قهوه‌خانه‌ای بود و در واقع استاد در یک خانواده هنری از کودکی رشد کرد و پس از پایان تحصیلات متوسطه‌اش در مدرسه مجمع‌الصنایع برای ادامه تحصیل و کار در مرکز، راهی تهران شد. او به دلیل علاقه‌اش به هنر فرش‌بافی، همه تمرکزش را روی آموزش، طراحی و بافت فرش گذاشت، چراکه تا آن زمان به کار گرفتن طرح‌ و رنگ‌ در فرش محدود بود. او دوره رنگ‌شناسی را در یک کمپانی آلمانی که در تهران دوره آموزش برگزار کرده بود، گذراند. استاد با تلفیق شیوه‌های سنتی و مدرن باعث تنوع زیادی در طراح‌ها، رنگ‌ها و حتی سبک بافت فرش‌ها شد.

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

معصومیان درباره توجه رسام عرب‌زاده به هنر فرش‌بافی و بافت تابلوفرش و فرش‌های دیواری می‌گوید: «استاد معتقد بود حاصل این هنر پرزحمت را نباید زیر پا انداخت. به همین دلیل او مبدع بافت فرش‌های دیواری شد و به دلیل علاقه او به ادبیات و هنر ایرانی داشت اغلب فرش‌هایی که استاد طراحی کرد قصه‌ای هم دارد.»

مدیر موزه استاد رسام عرب‌زاده همچنین درباره نحوه راه‌اندازی این موزه توسط خود استاد تعریف می‌کند: «سال ۱۳۲۰ استاد رسام عرب‌زاده کارگاه فرش‌بافی در خیابان جمهوری راه‌اندازی می‌کند که در همین کارگاه، معروف‌ترین اثرش، یعنی فرش شاهنامه، بافته می‌شود. به مرور زمان، برای توسعه این هنر و تربیت افراد زبده، سال ۱۳۷۳ بنیاد فرهنگی و هنری رسام عرب‌زاده که در رأس آن موزه این مجموعه است با اهدای ۶۶ قطعه فرش زیبا و نفیس استاد راه‌اندازی شد. فرش‌هایی که در بخش نمایشگاه موزه هنوز هم برای بازدید در معرض دید عموم است.»

به گفته مدیر موزه رسام عرب‌زاده، آشنایی با همه مراحل بافت فرش از طراحی تا بافت و اینکه حتی بازدیدکنندگان می‌توانند یکی دو رج هم فرش ببافند از ویژگی‌های موزه رسام عرب‌زاده برای علاقه‌مندان به هنر فرش‌بافی است. همچنین قصه‌هایی درباره فرش برای بازدیدکنندگان از این موزه به‌صورت شفاهی روایت می‌شود و این موزه تنها موزه تابلوفرش و فرش‌های دیواری تهران محسوب می‌شود. علاوه بر این، خود فرزندان استاد رسام عرب زاده موزه را اداره می‌کنند.

معصومیان همچنین در پایان صحبت‌هایش از علاقه ظل‌السطان، پسر ناصرالدین‌شاه به تابلوفرش‌های گلدانی یا شاهی که در آن گلدانی سلطنتی را نشان می‌دهد که گلی در آن رشد کرده و برگی از آن آویزان است، یاد می‌کند. به دلیل سفارش زیاد این طرح از سوی ظل‌السطان، طرح گلدانی به مرور زمان به سبک تهرانی معروف شد.