شهرداری‌های جهان استفاده از دوچرخه در کلانشهرها را تشویق می‌کنند اما این رویکرد در برخی شهرها متفاوت است.

همشهری - محمد سرابی: در یک شهر، شهرداری مستقیما زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری را طراحی و ایجاد می‌کند و در شهر دیگر این کار را با حمایت و اجرای درخواست‌های دوچرخه‌سواران انجام می‌دهد. ایجاد تناسب بین استفاده از خودروهای شخصی، حمل‌ونقل عمومی و دوچرخه؛ می‌تواند بخشی از مشکلات رفت‌وآمد در کلانشهرها را رفع کند.

پاریس

دوچرخه از خودرو جلو زد

ترویج دوچرخه سواری در پاریس پس از سال‌ها تلاش شهرداری به به نتیجه رسیده است. آمارها نشان می‌دهند که میزان استفاده از دوچرخه در مقابل خودرو شخصی به حدی زیاد شده که در برخی مسیرها از آن پیشی گرفته است. میزان کلی استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله رفت و ‌آمد در شهر ۱۱ درصد است اما در برخی مسیرها مانند فاصله بین حومه شهر و مرکز شهر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مسیر ۱۱ درصد سفرها با خودرو شخصی و ۱۴ درصد با دوچرخه انجام می‌شود. یک دلیل این کار، ایجاد خطوط ویژه دوچرخه سواری است. در مسیرهایی مانند خیابان ریودِلیولی خط ویژه دوچرخه‌سواران آنقدر شلوغ می‌شود که شهردار «آن هیدالگو» به دنبال ساخت خطوط ویژه در خیابان‌ها موازی است تا ترافیک دوچرخه‌ها به آن‌ها منتقل شود. پاریس نزدیک ۳۰۰ کیلومتر مسیر مخصوص دوچرخه دارد و مسیرهای مناسب دوچرخه سواری در شکل کلی به هزار کیلومتر می‌رسد. طرح مناسب سازی شهر برای دوچرخه سواری تا سال ۲۰۲۶ ادامه دارد. یکی از اهداف طرح ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در امتداد خطوط شلوغ مترو است تا بخشی از مسافران را به خود جذب کند. استفاده از دوچرخه باعث می‌شود شهروندان در هنگام اعتصاب شبکه حمل و نقل هم بتوانند به مقصد خود برسند.

برلین

کشمکش دوچرخه‌ها و خودروها

در برلین رقابت بین خودروهای سواری و دوچرخه‌سوارها به بازبینی مسیرهای دوچرخه‌سواری رسیده است. شهردار برلین گای واگنر اظهار کرده است که مسیرهای دوچرخه سواری نباید سرعت خودروها را کاهش دهد و معاون حمل و نقل، ماریا شراینر نیز گفته است که فضای پارک اطراف خیابان‌ها را نباید از خودروها گرفت. هر سال حدود ۱۰ هزار خودرو جدید وارد برلین می‌شود و باید جای پارک کافی برای آن‌ها فراهم کرد. این سیاست‌های شهرداری به معنی کاهش دوچرخه سواری نیست. ساخت مسیر دوچرخه سواری از سال ۲۰۱۵ شروع شد تا در چشم‌انداز ۱۵ ساله تعداد کسانی که با دوچرخه در شهر حرکت می‌کنند از تعداد کسانی سوار خودرو شخصی می‌شود بیشتر شود. فرهنگ دوچرخه‌سواری و زیرساخت‌های آن‌ به اندازه‌ای است که براساس نظرسنجی دولت در سال ۲۰۱۸ نزدیک ۱۸ درصد سفرهای شهری با دوچرخه و ۲۳ درصد آن با خودرو شخصی انجام می‌شود. در طول همه‌گیری بیماری کرونا هم تعداد دوچرخه‌سوارها بیشتر شد بعد از پایان کرونا بحث درباره اینکه مسیرهای دوچرخه سواری کافی است یا باید به تعداد آن‌ها اضافه کرد شدت گرفت. اکنون معاون حمل و نقل شهرداری گفته است که هیچ کس قصد خراب کردن مسیرهای دوچرخه سواری را ندارد اما نباید کاری انجام داد که باعث ایجاد ترافیک ‌شود.

سانفرانسیسکو

شهرداری پشتیبان لشگر دوچرخه‌سواران

سابقه سیاست‌گذاری برای تشویق مردم به دوچرخه‌سواری در سانفرانسیسکو طولانی است. شهرداری در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی اعلام کرد که حمل و نقل عمومی، دوچرخه و پیاده‌روی باید جایگزین خودروهای شخصی شود. این کار قرار بود با ساخت خطوط ایمن و پارکینگ برای دوچرخه‌ها انجام شود. مرکز شهر فاقد این امکانات بود و تا دو دهه بعد هم تغییر زیادی در آن صورت نگرفت. دوچرخه‌سواران تصمیم گرفتند با ورود دست‌جمعی به خیابان‌ها شهر خودشان را نشان دهند. برخی از مسئولان شهری تصمیم گرفتند مسیرهای دوچرخه سواری جداگانه برای آن‌ها بسازند اما گروهی از دوچرخه‌سوارها عقیده داشتند که این کار باعث جدا شدن دوچرخه از جریان ترافیک اصلی می‌شود در حالی که باید دوچرخه را به عنوان یک وسیله کاربردی عادی پذیرفت و مانند وسیله‌های نقلیه دیگر در خیابان‌ها به کار گرفت. شهرداری سانفرانسیسکو هم به تدریج با تقاضای دوچرخه‌سواران همراه شد. قوانین مناسب‌سازی شهری بیشتر بر رفت و آمد ایمن معلولان تاکید دارد و دوچرخه‌سواران با تکیه بر این قوانین تاکید می‌کنند که دوچرخه مانند خودروها حق عبور از سطح خیابان را دارد. در این سال‌ها شهرداری سانفرانسیسکو مسیرهای مخصوص و ایستگاه‌های کرایه دوچرخه را بنا به نیاز شهروندان ساخته است تا نقاط ضعف را برطرف کند و اکنون به دنبال هماهنگ‌سازی خودروهای برقی و هوشمند با دوچرخه‌ها است.

بیشتر بخوانید: رفت‌ و آمد نسل نو در شهر با وسایل پاک

منبع: روزنامه همشهری