همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور : از میان کارگردان‌های معروف ایرانی، علی حاتمی علاقه خاصی به تهران داشت و اغلب لوکیشن فیلم‌هایش نیز در پایتخت انتخاب می‌شد. او برای ساخت سریال هزاردستان لوکیشن تهران قدیم را ساخت و انتخاب او برای لوکیشن فیلم مادر در خانه‌ای در خیابان شیخ هادی تأثیرگذاری فیلم و اصالت آن را چند برابر کرد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
هر آن چه در فیلم مادر نماد هویت و اصالت ایرانی است در این خانه هست. خانه متعلق به محمد ساعد مراغه‌ای، ملقب به ساعدالوزراء، سیاستمدار ایرانی، بود که بعدها امیر اصلان افشار، سفیر ایران در اتریش، آن را خرید. بعد از انقلاب و پس از فرار صاحب‌خانه، ملک در اختیار دولت قرار گرفت. مرحوم حاتمی نیز خانه را برای فیلم‌برداری فیلم مادر اجاره کرد. بعدها به‌جای آن خانه باصفا مجتمع ۳۲ واحدی ساختند
مرحوم داریوش مهرجویی نیز لوکیشن های ماندگاری از فیلم‌هایش به‌جای گذاشت. لیلای معروف مهرجویی در محله ولنجک در یک خانه‌باغ فیلم‌برداری شد؛ خانه‌ای با الگوی معماری ایرانی که مهوش عالمی و یک معمار ایتالیایی آن را طراحی کردند. این خانه تلفیقی از معماری مدرن و باغ ایرانی بود.
فیلم دیگر مهرجویی با نام آپارتمان‌نشین‌ها لوکیشن معروفی نداشت. جایی در زمین‌های خاکی غرب تهران؛ برخی آن را در محدوده ستارخان می‌دانند و بعضی دیگرمی گویند این فیلم در محدوده محله جنت‌آباد امروزی ساخته شده است. مهرجویی فیلم مهمان مامان را نیز در یک خانه تاریخی ساخت؛ خانه‌ای که در اداره ثبت به نام سرهنگ ایرج، از نظامیان دوران پهلوی، است. البته قبل از این، خانه به نام فردی به اسم میرزا زکی‌خان خویی بود؛ خانه‌ای با معماری غنی دوران صفویه و قاجار که در حال حاضر در اختیار میراث فرهنگی است.
داریوش مؤدبیان، کارگردان و بازیگر، درباره لوکیشن های تهران می‌گوید: «نور و لوکیشن مناسب از مهم‌ترین فاکتورهای فیلم‌برداری و موفقیت فیلم است. در گذشته، فیلم‌برداری در فضاهای داخلی خانه سخت بود و چون نور مناسبی وجود نداشت ازاین‌رو فضای بیرونی را در باغ‌ها و حیاط می‌گرفتند و برای فضای داخلی اغلب لوکیشن تئاتری می‌ساختند. اگر دقت کرده باشید، حیاط در لوکیشن فیلم‌های قدیمی نقش مهمی دارد. خانه‌های تاریخی تهران هم بهترین گزینه برای این موضوع بود.»
از معروف‌ترین لوکیشن های تهران می‌توان به کافه تمدن در لاله زار و کافه لقانطه به‌عنوان قدیمی‌ترین کافه تهران، سریال پدرسالار در خانه مهرانگیز کامبیز در محله عودلاجان که به خانه فرهنگ امامزاده یحیی تبدیل شده است، نیز اشاره کرد. همچنین از سریال روزگار غریب در خانه ادیب‌الممالک فراهانی در منطقه ۱۲ و فیلم خانه پدری در خانه موتمن‌الاطبا در عودلاجان هم می‌توان نام برد. در این میان نباید از کاخ گلستان هم غافل شد که از نخستین لوکیشن‌های فیلم‌های ایرانی بود و سریال معروف امیرکبیر هم آنجا ضبط شد.
شهرک اکباتان نیز در غرب تهران به‌واسطه نوع معماری مدرن و خاصش همیشه مورد توجه کارگردان‌ها بوده است؛ فیلم دشمنان علی درخشنده، فیلم‌های آفریقا، سیزده و قورباغه هومن سیدی و فیلمی به نام اکباتان به کارگردانی مهرشاد کارخانی نیز در این شهرک ساخته شدند.